NGV - afdeling Kempen- en Peelland

Bibliotheek

Inleiding

De afdeling beschikt ook over een welvoorziene bibliotheek met boeken en cd’s op velerlei genealogisch gebied.  De catalogus van de bibliotheek is via deze pagina toegankelijk. De collectie bestaat (sept 2023) uit 562 boeken en 66 cd-rom/dvd/USB-titels.  Bibliotheekcommissie:  Karel Spee en Anja van den Boom.
Informatie via dit mailadres

Op de bijeenkomsten kunnen onze leden gratis boeken, cd-rom’s en dvd’s uit de bibliotheek lenen.           

Catalogus Bibliotheek KPL

Deze pagina laat u zoeken in de catalogus met 562 Boeken en 66 cd’s van afd. Kempen- en Peelland.
Een pdf kopie van de bibliotheek catalogus (Sept 2023) kan hier worden gedownload.

Structuur van de Bibliotheek

Algemeen
– 03 Woordenboeken
– 04 Cursusboeken
– 05 Allerlei

Geschiedenis
– 11 Algemeen
– 12 Regionaal
– 13 Lokaal
– 14 Zuidoost-Brabant

Archiefinventarissen
– 21 Algemeen
– 22 Rijksarchief
Noord-Brabant

Genealogie
– 31 Algemeen
– 32 Genealogieën
– 33 Kwartierstaten
– 35 Stamreeksen
– 36 Jaarboek CBG

Heraldiek
– 41 Heraldiek

CD-Roms en DVD’s en USB stick
– CD

Aanwijzingen voor het Zoeken

Klik op het plusteken in de 1e kolom voor meer details.
U kunt de lijst sorteren door in de kop van een kolom te klikken.
U kunt door alle kolommen en besprekingen zoeken in het zoekvak.
Nieuwe boeken, CDs of DVDs toegevoegd in 2022 worden in de eerste kolom aangegeven met #, de aanwinsten uit 2023 worden aangegeven met $.

#NummerCategorieSubcategorieTitelAuteurUitgave jaarTijdvakTrefwoordNotitieAantal pagina'sBesprekingCover
03-BKAlgemeenWoordenboekenLatijn bij genealogisch onderzoekBerk P.J.W. van den - bewerkt door M. van der Beek1997StamboomCentraal Bureau voor Genealogie - CB-reeks nr 15
03-CPIAlgemeenWoordenboekenLexicon Abbreviaturarum - Dizionario di Abbreviatare latine ed italiano (Manuali Hoepli)Capelli A.1985Woordenboek
03-DKAlgemeenWoordenboekenBeknopte genealogische gids voor Nederland - WoordenboekjeDraak J. Jzn1984Genealogie
03-ENKAlgemeenWoordenboekenPractisyns WoordenboekjeEnnik J.E. en P. Brood2005Rechtskundig, Rechterlijk, Genealogisch114
Bij genealogisch onderzoek zijn de oude rechterlijke archieven in toenemende mate een waardevolle bron. Deze bron stelt de onderzoeker echter ook voor de nodige problemen. Het is niet alleen de leesbaarheid van de handschriften en de omhaal van woorden die het onderzoek in met name de rechterlijke archieven uit de 17de en 18de eeuw bemoeilijken. Veel meer zijn het de woorden die in de rechtstaal van de juristen in die tijd werden gebezigd en die vervolgens werden neergeschreven in getuigenverhoren pleidooien en vonnissen. Woorden die al lang niet meer in gebruik zijn waarvan de betekenis in de vergetelheid is geraakt en die daardoor een belemmering vormen voor het begrijpen van de oude rechtskundige teksten.
Een woordenboekje dat niet de rechtskundige woorden naar breedte en diepte verklaart maar dat een beknopte en duidelijke verklaring in één enkel woord geeft is het ‘Practisyns Woordenboekje’. Het werd vanuit de praktijk in de tijd zelf samengesteld en is daarmee een onmisbaar hulpmiddel bij het onderzoek in de oud-rechterlijke archieven en meer in het algemeen voor het begrijpen van ambtelijk taalgebruik in de 17de en 18de eeuw.
03-GBNAlgemeenWoordenboekenBeroepsnamenboek - Beroepsaanduidingen voor 1900 in Nederland en BelgiëGlasbergen J.B.2004Ambacht575
Het boek bevat ruim 25.000 beroepen de meeste met datering vindplaats en verklaring. Citaten uit gildekeuren plakkaatboeken octrooiaanvragen stadsrekeningen advertenties gevelopschriften en boeken van oude schrijvers geven aanvullende informatie over de aard van de beroepsbezigheden en de omstandigheden waaronder ze werden verricht. Ook de maatschappelijke waardering van menig beroep wordt daarmee duidelijk. Naast de 25.000 beroepsnamen uit het tijdvak 1300-1900 bevat het boek zo’n 10.000 spellingsvarianten die het raadplegen vergemakkelijken.
Voor genealogen een onmisbaar boek.
03-SDSAlgemeenWoordenboekenVademecum 'Latijn - Nederlands' voor praktisch stamboomonderzoekSchilders M.2005Uitgave Regionale VVF afdeling Antwerpen
03-SRAlgemeenWoordenboekenWoordenboek van voornamenSchaar J. van der1964
04-BKPAlgemeenCursusboekenOp zoek naar je familie - Een album voor stamboomonderzoekBuitkamp J.1992GenealogieCompleet met stamboom-poster
04-DEAlgemeenCursusboekenVoorouders in beeld - Stamboom en familiegeschiedenis (inclusief cd-rom)Drie R. van J. van den Borne A. Kors en M. Kors1997GenealogieCursusboek van Teleac/NOT en Centraal Bureau voor Genealogie255
Weet u waar uw achternaam vandaan komt? Kunt u vertellen waar uw grootmoeder is geboren en wie haar ouders waren? Heeft uw familie een familiewapen? Iedereen stelt zich wel eens dergelijke vragen.
Wie ermee aan de slag gaat en op zoek gaat naar de antwoorden komt terecht in de wereld van de eigen familiegeschiedenis.
Vaak begint het met een zoeken naar simpele feiten als gegevens over geboorte huwelijk en overlijden van voorouders maar als u zich op het pad van het stamboomonderzoek (of: genealogie) waagt is de kans groot dat u verder wilt. Gaandeweg stuit u op verrassende feiten leuke wetenswaardigheden en op nieuwe aanknopingspunten die u uitnodigen nog een stap terug te gaan in de geschiedenis van uw familie.
In feite is dit boek een rijk geïllustreerde gids op weg naar uw eigen familiegeschiedenis. Het staat vol adviezen voor de genealoog bruikbare aanwijzingen voor mogelijke vindplaatsen van gegevens suggesties voor het aanleggen van een dossier over uw voorouders en tips om uw zoektocht vlot te trekken als u onverhoopt vast komt te zitten.
Met de talrijke illustraties en de sprekende praktijkvoorbeelden is dit boek ook een hulpmiddel dat u informeert over het stamboomonderzoek. De cd-rom biedt de gelegenheid om thuis kennis te maken met de uiteenlopende informatiebronnen die u op uw zoektocht kunt tegenkomen. Wie zich verdiept in het verleden van zijn of haar voorouders ziet de eigen voorgeschiedenis tot leven komen.
Dit boek is daarbij een inspirerende leidraad.
04-HLP1AlgemeenCursusboekenInvoergids GensDaraPro - Basisgegevens en foto'sHofland-Poot J. 2011Geneaducatie - genealogie en computereducatie
04-HLP2AlgemeenCursusboekenInvoergids GensDataPro - Bronnen objecten enz.Hofland-Poot J.2011Genealogie en computereducatie
04-HLP3AlgemeenCursusboekenUitvoergids GensDataPro - TekstuitvoerHofland-Poot J.2009Genealogie en computereducatie
04-HLP4AlgemeenCursusboekenUitvoergids GensDataPro - Grafisch en website (gids op geheugenstick)Hofland-Poot J.2010
04-HMSAlgemeenCursusboekenVan ordening tot familiegeschiedenisHamers N.1983Uitgave van de NGV
Ervaring heeft geleerd dat vele genealogen, zelfs mensen met naam, steeds weer moeite hebben hun ooit gemaakte aantekeningen terug te vinden. Inderdaad zijn er dossiers en mappen, schriften en banden, soms losse velletjes waarop allerlei gegevens voorkomen, maar het opnieuw te voorschijn brengen van deze aantekeningen levert veel problemen op.
Het is dan ook dat in het eerste deel van deze brochure suggesties gegeven worden om onze gegevens, papieren, e.d. zo te ordenen, dat wij zelf, maar ook later onze nabestaanden of de instantie aan wie of waaraan wij onze collectie zullen vermaken, daarmee kunnen werken. Dit deel komt overeen met een voordracht die de heer N.A. Hamers voor verscheidene afdelingen van de NGV heeft gehouden.
In een kort gedeelte wordt ingegaan op de mogelijkheden die er zijn bij de toepassing van een computer bij genealogie beoefening.
Als de genealoog eenmaal een grote verzameling heeft opgebouwd komt het idee naar voren om hiervan iets aan anderen te laten zien. Hoe u van uw aantekeningen een familiegeschiedenis kunt maken wordt in het derde deel van deze brochure besproken.
04-HTKAlgemeenCursusboekenInternet bij stamboomonderzoekHoitink Y. en J. van Luin2006Website125
Stamboomonderzoek heeft er met de komst van internet een dimensie bij gekregen. Deze gids beschrijft de vele mogelijkheden die internet biedt voor zowel de beginnende als de gevorderde stamboomonderzoeker.
Aan de orde komen:
- begin van het stamboomonderzoek
- online onderzoek op Nederlandse websites
- online onderzoek op buitenlandse websites
- archiefbezoek voorbereiden
- publicaties van anderen zoeken
- aanvullende informatie zoeken
- beeld- en mediabanken
- publiceren en uitwisselen van gegevens.
De schrijvers zijn beiden ervaren stamboomonderzoekers en werken als ICT-adviseurs voor het Nationaal Archief.
04-TGAlgemeenAlgemeenStamboomonderzoekTang A. van der1981Genealogie, Familiegeschiedenis schrijven, Handreiking
04-WTGAlgemeenCursusboekenHoe schrijf ik geschiedenis? Handleiding voor het schrijven van een familie- of streekgeschiedenis.Wetering J. van de2004Genealogie, Stamboomonderzoek, Familiegeschiedenis160
‘Hoe maak ik daar in hemelsnaam een goed verhaal van?’ Dat is een veel voorkomende verzuchting van onderzoekers van een familie- of streekgeschiedenis. Tijdens vele bezoeken aan archieven en bibliotheken is vaak heel wat historisch materiaal verzameld. Dat komt echter pas echt tot leven als u erin slaagt de geschiedenis van uw familie uw geboorteplaats of een historische gebeurtenis op een prettig leesbare manier op te schrijven. In dit boek wordt uitgelegd hoe er orde aangebracht kan worden in de veelheid aan gegevens die u hebt verzameld. U leert hoe u een verhaallijn kunt uitstippelen en hoe de soms droge informatie omgezet kan worden in een aantrekkelijk geheel voor de lezers van uw tekst. De omvang van uw verhaal bepaalt u uiteraard zelf: een kort artikel voor bijvoorbeeld een historisch tijdschrift of een uitvoerige verhandeling voor een boek over uw familie of over de historie van een stad of streek.
05-BRE1AlgemeenAllerleiHistorische Atlas NL - Hoe Nederland zichzelf bijeen heeft geraaptBerendse M. en P. Brood2019Atlas, Historisch, Ontstaan Nederland, KaartenDe Historische Atlas NL is het eerste deel in de succesvolle Historische atlas NL-reeks207
Hoe ontstond Nederland? Door de strijd tegen de Spanjaarden het water of nog veel meer?
Zijn er nu 17 7 10 11 of 12 Nederlandse provincies?
Sinds wanneer komt de Rijn bij Lobith ons land binnen?
En waarom heet de staande leeuw die Nederland op oude kaarten verbeeldt de Leo Belgicus?
Op deze en nog heel veel meer vragen geeft de Historische atlas NL antwoord in woord en beeld.
Een rijk geïllustreerd overzichtswerk waarin oude kaarten vredesverdragen en andere sleuteldocumenten het verhaal van de wording van Nederland vertellen en laten zien dat de namen ‘België’ en ‘Nederland’ precies hetzelfde betekenden.
Veruít de meeste historische stukken komen uit het Nationaal Archief de schatkamer van onze geschiedenis.
Uiteraard zijn het 'Plakkaat van Verlatinge (1581)' en de oerversíe van onze huidige grondwet (1848) in de atlas opgenomen. Maar ook veel onbekendere stukken zoals het Verdrag van Londen (1839) dat ervoor zorgde dat Roermond niet in België maar in Nederland kwam te liggen.
De kaarten in de atlas variëren van het oudste cartografische materiaal tot nieuwe overzichtskaarten die laten zien hoe en wanneer de huidige landsgrenzen tot stand kwamen en ... soms nog steeds niet helemaal duidelijk.
05-SDSAlgemeenAllerleiGrote Historische Topografische Atlas Noord-Brabant ± 1894 - 1914Schilders E.2006SchaalSchaal 1 : 25.000
05-WL1AlgemeenAllerleiOp zoek naar huis straat of buurt - Handleiding voor historisch huizenonderzoekWiel K. van der2000108
Een van de meest fascinerende onderzoeken is de geschiedenis van een huis. Hoe oud is het huis wie hebben er gewoond en wat is er te achterhalen van het wel en wee van de mensen die daar verbleven? Hoe zag het huis er vroeger uit en wat heeft er voor het huidige huis op deze plek gestaan? Deze gids is bedoeld voor iedereen die de geheimen van een woonplek wil ontsluieren. In kort bestek worden archiefbronnen en literatuur geïntroduceerd die meer informatie geven over het verleden van een woning. Stapsgewijs wordt het onderzoek weergegeven met alternatieve mogelijkheden als u dreigt vast te lopen. De vele illustraties geven niet alleen weer hoe bepaalde bronnen er uit zien maar ook op welke wijze beeldmateriaal het onderzoek kan versterken.
05-WL2AlgemeenAllerleiOp zoek naar een biografisch portret in het verleden - Handleiding voor historisch biografisch onderzoekWiel K. van der2003123
Iedere liefhebber van geschiedenis kent het wel: je vindt een paar snippers boeiende informatie over iemand en raakt geïnteresseerd. Maar waar zou meer informatie over de betreffende persoon te vinden zijn? Hoe moet zo’n onderzoek opgezet worden? Hoe kunnen de gegevens over de persoon zelf gecombineerd worden met meer algemene informatie over zijn of haar beroep en leefomgeving? En hoe maak je daar een aardig verhaal van? Dit boek geeft praktische antwoorden op deze vragen. Het eerste deel zet het proces uiteen van onderzoek tot publicatie en het tweede deel geeft drie concrete voorbeelden wat zo’n zoektocht kan opleveren en welk product daarvan te maken is. In de bijlagen tenslotte is een schat aan vindplaatsen opgenomen. Kortom een onmisbaar boek voor iedereen die onderzoek wil doen naar personen uit het verleden.
11-AWBGeschiedenisAlgemeenKastelen in Nederland - Borgen Havezathen Ridderhofsteden Staten Stinsen enz.Koninklijke Nederlandsche Toeristenbond ANWB1965Nederlandse Kastelenstichting Stichting Kastelendocumentatie
11-BCRGeschiedenisAlgemeenEtymologisches Wörterbuch der Deutschen FamiliengeschichteBrechenmacher J.K.1957Geschiedenis, Etymologie
11-BKGeschiedenisAlgemeenKoorts en Honger - Geneeskunde op het platteland in de afgelopen eeuwenBroek H. van den2010472
De auteur arts-radioloog van dit boek houdt zich al 25 jaar bezig met de plaatselijke geschiedenis der geneeskunde.
Na een tiental radiologische publicaties switchte zijn belangstelling naar heemkunde en geschiedenis der geneeskunde.
Dit leidde tot artikelen over de poffer het bekkensnijden het gebruik van bijnamen en de verering van heiligen in de wintertijd. Tegelijkertijd schreef hij over zevende zonen bloedzuigers zwakzinnigenzorg voor 1900 behandelen van open benen gebruik van de kleur blauw bij Mariakindjes de folklore rond hondsdolheid en bijgeloof rond heksen en kwakzalverij.
Hij heeft allerlei boeiende en vermakelijke archiefvondsten verzameld. Daarnaast spoorde hij medische behandelingen op die verborgen zaten in de zogenaamde wonderboeken van ’s-Hertogenbosch Handel Kevelaer of Boxmeer. Vele oude behandelmethodes en familierecepten zijn door hem in afgebakende hoofdstukken gebundeld en omgezet in leesbare teksten.
De auteur heeft zich ingeleefd in de vroegere ziektes en kwalen. Hij wil ze voelbaar en zichtbaar maken. De afgelopen jaren verzorgde hij talloze lezingen. De enthousiaste toehoorders vroegen of al deze kennis na te lezen was. Op hun verzoek is dit boek ontstaan. Voor wie nu eens wat anders wil lezen over de vroegere geneeskunde is dit een prikkelend boek met veel leuke weetjes en onverwachte afbeeldingen.
11-BK2GeschiedenisAlgemeenWonderen in het zonlicht - De medische kant van mirakelverhalenBroek H. van den2013384
In dit boek worden de raakvlakken tussen de geneeskunde en de vele wonderen uit de periode 1300 tot 1750 beschreven.
Ruim 2500 wonderen‐mirakels uit de plaatsen Aerle‐Rixtel Amersfoort Arnhem Bolsward Boxmeer Brugge Delft Dordrecht Halle Handel ’s‐Hertogenbosch Kevelaer Maastricht Niervaert Ommel Rhenen Stiphout en Scherpenheuvel zijn tegen het licht gehouden. In deze mirakels blijken veel medische wetenswaardigheden en eigenaardigheden verborgen. Ze worden met humor voor het voet-licht gebracht.
Over deze mirakels kunt u onder meer het volgende lezen:
‘Waarom lamme kinderen hun krukken weggooien en ineens gaan lopen.
Hoe gek men kon worden van de angst voor de duivel.
Wat je moest doen met een navelbreuk.
Hoe men een doodgeboren kind alsnog naar de hemel liet gaan.
Wie de kramende vrouwen in een noodsituatie hielp.
Waarom je blind werd na de mazelen.
Wat een moeder met een kind met koortsstuipen deed.
Realiseer u hoeveel honger en vooral vitaminegebrek er steeds weer geleden werd. Tussen alle wonderen door komen onverwachte juweeltjes aan vergeten kennis boven water.
De schrijver wandelt met u rond door het religieuze landschap tussen de middeleeuwen en de moderne tijd.
Een prikkelend en boeiend boek met unieke illustraties.
11-BKRGeschiedenisAlgemeenHet vooroudergevoel - De vaderlandse geschiedenisBlokker J. J. en B.2005Genealogie, NederlandMet schoolplaten van J.H. Isings272
Op de meeste openbare scholen hingen vroeger de geschiedenisplaten van Johan Herman Isings: van de hunebedbouwers tot Leidens Ontzet en van Floris V tot de Vierdaagse Zeeslag zijn ze honderdduizenden kinderen bijgebleven.
In de klas werden de schilderingen als lesmateriaal gebruikt. Isings had niet de gehele vaderlandse geschiedenis geschilderd.
Zijn lievelingsperiode was de Tachtigjarige Oorlog en de Gouden Eeuw: negentien van de drieënveertig aquarellen die hij maakte waren aan die tijd gewijd. Zoals de onderwijzer nodig was om de ‘gaten’ te vullen die Isings had laten vallen zo hebben de schrijvers het op zich genomen om de hele vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot de 21ste eeuw nog eens te vertellen. De schoolplaten dienen opnieuw als illustratie en geheugensteun.
11-BMAGeschiedenisAlgemeenOnderzoek in Protestantse kerkelijke archieven in NederlandBooma J.G.J. van1994Genootschap, Historisch onderzoek
De kerk nam - zeker in de achter ons liggende eeuwen - een sleutelpositie in het maatschappelijk zedelijk en economisch leven van stad en dorp in. Daarom vormen de kerkelijke archieven - ook die van de protestantse kerkgenootschappen in ons land - volstrekt onmisbare bronnen voor het historisch onderzoek. Het genealogisch onderzoek bij voorbeeld zou zonder de oude kerkelijke doop- (onder)trouw- en begraafregisters ondenkbaar zijn. Maar er zoveel meer waarvan de gemiddelde onderzoeker soms nauwelijks weet van heeft. Het boek is bedoeld als handleiding voor het onderzoek in de protestantse kerkelijke archieven in Nederland. Bij de kring van gebruikers is in de eerste plaats aan genealogen gedacht.
11-BMNGeschiedenisAlgemeenElisabeth de Flines - Een onmogelijke liefde in de achttiende eeuwBosman M.2008Familie drama, Rechtbank, Koopman, ConflictOp archiefstukken gebaseerd familiedrama in het begin van de achttiende eeuw158
Dit boek verhaalt de dramatische geschiedenis van Elisabeth de Flines beschreven in Gens Nostra (1991). ‘Ik wens en begeer dat de trouweloze handelingen van mijn vader publiek en openbaar gemaakt zullen worden desnoods na mijn dood’. Dit zijn in 1715 de woorden van Elisabeth de Flines als ze verwikkeld is in een jaren lange vete met haar vader. Het gaat daarbij om een grote erfenis standsverschil en de liefde van haar leven. Als Elisabeth de dochter van een rijke Amsterdamse koopman ervandoor gaat met de knecht van haar vader is dat het begin van een verbeten conflict. De strijd wordt op straat en voor de rechter uitgevochten. De uitslag is ongewis. Volgt Elisabeth haar vader of haar hart? Van dit familiedrama zijn de rechtbankstukken bewaard gebleven. De schrijver diepte ze op en voldoet met dit boek aan de wens van Elisabeth: de handelingen van de vader dochter en knecht worden hier openbaar gemaakt. Dat levert een verhaal op waarin de auteur doordringt in de rauwe werkelijkheid van vroeger. Het resultaat is een fascinerend verslag dat een voorbije wereld met verbeelding tot leven roept.
11-BSGeschiedenisAlgemeenFiscale bronnen - structuur en onderzoeksmogelijkhedenBos N.J.P.M. en R.C.J. van Maanen199363
In dit boek worden archiefbronnen vanaf 1600 besproken op de wijze waarop dit materiaal voor historisch onderzoek kan worden gebruikt. In het inleidende gedeelte komen onderzoeksvragen aan de orde en worden ideeën en onderwerpen voor eigen onderzoek aan de hand gedaan. Daarbij wordt zoveel mogelijk uitgegaan van recente literatuur. Een praktisch hulpmiddel bij het onderzoek vormt het handwijzer gedeelte waarin de literatuurverwijzingen en een overzicht van de bronnen en hun vindplaatsen zijn opgenomen.
De toegankelijkheid is vergroot door het opnemen van een register.




















































11-BTGeschiedenisAlgemeenEn zij die na ons komen - Kleine kroniek van drie familiesBast T.2010Demografie, Stambomen, Tijdsdocument288
Voor boerenzoon Ko is het een ware volksverhuizing als hij in 1919 met zijn koeien per stoomtrein van Zuid-Holland naar de Veluwe trekt.
Het gezin kent diepe armoede. Hoe anders is dat op het eiland Wieringen waar Pieter de zoon van een opzichter van Rijkswaterstaat in 1920 verblijft met de Duitse kroonprins Wilhelm die naar het eiland is verbannen. Of op Java waar de Indisch-Nederlandse vader van Sien 18 kinderen verwekt bij 2 inlandse vrouwen en Sien met haar zusjes wordt ondergebracht in het Protestantse Weeshuis. In dit boek lezen we hoe het er bijna honderd jaar later voor staat met Ko Pieter en Sien - en hoe het met hun kinderen kleinkinderen en achterkleinkinderen is gegaan. Aan de hand van deze drie families beschrijft de auteur hoe een leven in Nederland in een eeuw is veranderd.
11-BUGeschiedenisAlgemeenAtlas Maior 1665 - 'De Lage Landen' - Nederland en BelgiëBlaeu J.1665Inleiding door Peter van der Krogt. Met een selectie originele teksten van Joan Blaeu
11-BVSGeschiedenisAlgemeenHet Franse Nederland - de inlijving 1810-1813 - De juridische en bestuurlijke gevolgen van de 'Réunion' met FrankrijkBerkvens A.M.J.A. J. Halebeek en A.J.B. Sirks2012205
Ten gevolge van de inlijving in het Franse keizerrijk verloor wat er van de Republiek als ‘Koninkrijk Holland’ (toenmalige spelling) onder Lodewijk Napoleon nog over was haar zelfstandigheid op politiek juridisch en bestuurlijk gebied. De invoering van de Franse rechterlijke en bestuurlijke organisatie per 18 oktober 1810 en de algemene invoering van de Franse wetgeving in 1811 leidden tot een verdergaande modernisering van de bestuurlijke en rechterlijke organisatie het burgerlijk- straf- en procesrecht en het fiscale systeem. Het leger dat al gereorganiseerd was werd onderdeel van het Franse leger wat onder andere invoering van de dienstplicht met zich meebracht. De economie leed onder de invoering van het Continentaal Stelsel. Ook voor de koloniën had de inlijving gevolgen: zij werden veroverd door de Britten. In dit boekwerk worden verschillende aspecten van de inlijving beschreven en kritisch gewaardeerd.
11-CTEGeschiedenisAlgemeenRentmeesters van Prins Frederik en hun opvolgers (1456) 1840-1932Cate J.A. ten1971Werk, Beroepen
11-DNGGeschiedenisAlgemeenVan aakschipper tot zwikker - Gids van historische beroepenDenig C.2004128
In dit naslagwerk zijn meer dan 2000 termen van oude beroepen opgenomen. Deze gids is bedoeld voor een ieder die meer wil weten over beroepen van de verdwenen wereld van het handwerk het ambacht het overheidsapparaat en de landbouw en van de beginperiode van de industrialisatie. Bij de samenstelling is uitgegaan van de registers van belastingplichtigen einde 18de eeuw en van het kadaster 1ste helft 19de eeuw. Ook bevolkingsregister en adresboeken uit het begin van de 20ste eeuw hebben als belangrijke bron gefungeerd. Tevens is gebruik gemaakt van het vanaf 1882 verschenen ‘Woordenboek der Nederlandsche Taal’ en de tussen 1946 en 1948 gepubliceerde Beroepeninventaris van het Rijksarbeidsbureau.
11-DRSGeschiedenisAlgemeenVan agrarische samenleving naar verzorgingsstaat De modernisering van West-Europa sinds de 15de eeuwDiederiks H.A. D.J. Noordam G.C. Quispel P.H.H. Vries1987Maatschappelijk, Politiek, Industriële ontwikkeling, Demografisch sociaal industrialisatie, Mentaliteit452
Dit is een boek over maatschappelijke veranderingen in West-Europa of anders gezegd: over het moderniseringsproces in dit gebied. De auteurs plaatsen het begin van het moderniseringsproces in de agrarische maatschappij en beginnen hun inleiding daarom reeds in de 15de eeuw. Beslissend voor de maatschappelijke en politieke uitkomst van de modernisering vinden zij de manier waarop de overgang van de agrarische samenleving naar de industriële heeft plaatsgevonden. Dit boek bevat een overzicht van in de vier landen van West-Europa die het meest typerend waren voor deze veranderingen: Engeland Nederland Frankrijk en Duitsland. De verschillen op demografisch economisch en sociaal gebied tussen die samenlevingen waren in de 15de eeuw groot en ze namen tot het eind van de 19de eeuw toe. Onder invloed van de industrialisatie werden in de 20ste eeuw de overeenkomsten groter. Ook deze laatste ontwikkelingen die uitmondden in de verzorgingsstaat komen aan de orde. De auteurs behandelen de veranderingen op economisch sociaal en demografisch gebied in hun onderlinge samenhang. Ook zij besteden zij aandacht aan de ontwikkelingen op het terrein van de mentaliteit en de normen en waarden van de West-Europeanen.
11-DSNGeschiedenisAlgemeenMensen van klein vermogen - Het kopergeld van de Gouden EeuwDeursen A.Th. van2006Dagelijks leven, Gewone mens, Religie, Regering, Huwelijk, Dagelijks brood, Volkscultuur455
De schrijver historicus is erin geslaagd om een levendig beeld te schetsen van hoe men in Holland in de Gouden Eeuw geleefd gewerkt gevoeld en gedacht heeft. Het uitzonderlijke van deze fascinerende studie is dat er niet zoals in de meeste boeken over de Gouden Eeuw uitsluitend aandacht is voor leden van de maatschappelijke elite maar dat juist ook het dagelijks leven van de gewone mensen centraal staat. De auteur behandelt dagelijkse onderwerpen als religie het regeringsbeleid en het huwelijksleven.
Dit boek is door zijn soepele schrijfstijl en mooie illustraties een boek voor iedereen met interesse voor het leven van de gewone mensen in de Gouden Eeuw.
11-DSN2GeschiedenisAlgemeenDe last van veel geluk - De geschiedenis van Nederland 1555-1702Deursen A.Th. van2013Eenwording, Filips II, Alva, Oranje, Verbond der Edelen, Republiek, Unie van Utrecht, Vaderland, Cultuur, Opstand, Spanjaard, Gouden Eeuw383
Het uitzonderlijke verhaal dat in dit boek wordt verteld begint in 1555 en eindigt in 1702 als de bloeitijd van de Nederlandse Republiek voorbij is. In deze periode hebben zich vooral de gebeurtenissen afgespeeld die lange tijd tot de vaste vaderlandse overlevering behoorden maar tegenwoordig in het onderwijs nog maar weinig aandacht krijgen.
En daardoor dreigt een wezenlijk element in onze cultuur verloren te gaan want het verhaal van de opstand tegen de Spanjaarden de onafhankelijkheid van Nederland en de ongekende bloeiperiode tijdens de Gouden Eeuw geven ons alle reden trots te zijn op ons verleden. Dit glorieuze tijdvak wordt door de schrijver op een superieure manier tot leven geroepen. Op ingetogen maar gepassioneerde wijze weet hij als geen ander de lezer mee te trekken in het fascinerende verhaal van deze unieke periode uit onze geschiedenis.
11-EGNGeschiedenisAlgemeenDe gilden - Theorie en praktijkEeghen I.H. van1974150
Het beeld dat historici van de gilden die eeuwen lang hun stempel hebben gedrukt op de stedelijke handel en ambachten oproepen is vaak eenzijdig. Uitgangspunt voor deze geschiedschrijving vormen de gildeverordeningen het theoretisch raam waarbinnen het gildeleven zich moest afspelen. De schrijfster jarenlang verbonden aan het Stadsarchief Amsterdam onderzoekt in dit boek aan de hand van gebeurtenissen en personen die zij bij haar naspeuringen tegenkwam hoe de gilden in de praktijk functioneerden.
Het is de ‘kleine geschiedenis’ van de meester de leerjongen en de beunhaas die dit boek zo leesbaar maakt en die tevens meer over het gilde vertelt dan welk reglement ook.
11-ENTGeschiedenisAlgemeenIn betrekking - Herinneringen van een dienstmeisje dat in het begin van de vorige (19de) eeuw volwassen werdEnt M. van der2007Rotterdam, Arbeider, Gezin, Bazin, Eigenzinnig, Authentiek, Portret195
Maria van der Ent groeit op in een groot arbeidersgezin in Rotterdam. Hoewel ze de slimste van de klas is wordt ze op haar twaalfde van school gehaald om ‘in betrekking’ te gaan.
Haar moeder verhuurt haar voor 75 cent per week aan een familie met een stoffenzaak. Zo begint het leven van Maria bij diverse families. Er volgen 13 jaren van zwaar werk bij wispelturige bazinnen en soms handtastelijke echtgenoten met onbehouwen werkvolk en kleurrijke types die 100 jaar geleden de straten bevolkten. Maria toont zich standvastig en werkt zich op binnen de huishoudelijke hiërarchie tot ze op 25-jarige leeftijd haar betrekking opzegt om te trouwen met een man die spoedig carrière maakt. Binnen korte tijd heeft Maria zelf meisjes in betrekking. 50 jaar lang verzwijgt ze haar nederige afkomst totdat haar jongste zoon haar vraagt naar haar jeugd. In betrekking schetst een beeld van een eigenzinnige jonge vrouw en bovendien een authentiek portret van Rotterdam in het begin van de vorige eeuw. Het leven op straat de grote tegenstellingen tussen arm en rijk en de worstelingen met het geloof zijn levendig beschreven.
11-ERGeschiedenisAlgemeenEcht - Reglement Over de Steden ende ten platten Lande inde Heerlijckheden ende Dorpen staende onder de Generaliteyt1660Huwelijk, Houwelijck
11-ETGeschiedenisAlgemeen1930 - 1940 Een fotoverhaal van de jaren 1930 - 1940Endt F.1963256
Het ophalen van herinneringen is een van de meest geliefde bezigheden. Het verleden brengt het heden nabij oppert vergelijkingen en schept de afstand die nodig is om een goed verhaal te vertellen: alsof het gisteren gebeurd is. Wat is er waardevoller dan een fotoverhaal waarin gebeurtenissen uit de jaren 1930-1940 opnieuw in het geheugen worden opgeroepen? Het is mogelijk gebleken de foto’s alleen met onderschriften maar zonder de meer algemene artikelen te herdrukken - voor liefhebbers van authentiek fotomateriaal een bijzonder boek.
11-FDSGeschiedenisAlgemeenMerck toch hoe sterck - Monumenten van verdedigingFeddes F.2004Landschap, Getuige, Wedloop, Aanval, Historisch, Verdedigingswerk128
De titel ‘Merck toch hoe sterck’ refereert aan het lied uit Valerius ‘Gedenckklanck’ dat het taaie verzet van de vesting Bergen op Zoom tegen de ‘Spaensche scharen’ in de Tachtigjarige Oorlog beschrijft. Overal in het landschap zijn ze aanwezig: de stille getuigen van eeuwenlange landsverdediging. Soms nog nagenoeg onaangetast in een enkel geval zelfs nooit op proef gesteld. De auteur legt ze bloot in dit boek en plaatst ze in het grote verband van de eeuwige wedloop tussen aanval en verdediging. De historische verdedigingswerken hebben een markante en duurzame afdruk nagelaten in het aanzien van steden en landschap zo luidt de stelling die de schrijver en zijn stille getuigen op overtuigende wijze weten te verdedigen.
11-FSSGeschiedenisAlgemeenAmoureuze en pikante geschiedenis van het congres en de stad Utrecht - Verhaal achter de Vrede van UtrechtFreschots A.2013Internationaal, Spaanse Successieoorlog, Politiek, Europa, Opera, Toneel, Zeden, Genoegens, Schandaal176
In de jaren 1712-1715 verbleef een kleurrijk internationaal gezelschap in Utrecht om een einde te maken aan de Spaanse Successieoorlog met als resultaat de Vrede van Utrecht.
De stad was het politieke middelpunt van Europa en beleefde gouden tijden. Talrijke gelukzoekers trokken naar Utrecht om een graantje mee te pikken. Opera- en toneelvoorstellingen bals en diners zorgden voor vermaak. De vele hoge heren brachten een vrije sfeer en losse zeden met zich mee. De anoniem in het Frans gepubliceerde ‘Amoureuze en pikante geschiedenis van het congres en de stad Utrecht’ beschrijft de verborgen genoegens van bewoners en bezoekers van de stad in de traditie van de Franse schandaalkronieken van die tijd. Onderzoek in de Utrechtse archieven heeft aangetoond dat het waarheidsgehalte van de verhalen veel hoger is dan altijd is aangenomen. Ook de naam van de auteur is achterhaald: de Utrechtse leraar Italiaans Augustinus Freschots.
11-GHTGeschiedenisAlgemeenDeze lange eeuw - Metamorfosen van het vaderland 1780-1950Grijzenhout F. en Peter Raedts2015287
In de negentiende eeuw veranderde Nederland ingrijpend. Van republiek tot koninkrijk van federale naar moderne eenheidsstaat. Nadat de opwinding van de revolutietijd was geluwd moest Nederland zichzelf opnieuw uitvinden eerst in vereniging met België later als zelfstandige natiestaat en als koloniale macht in het verre Indië. Met in de achtergrond een bij vlagen opnieuw oproerig Europa en een industriële revolutie die alle oude verhoudingen onder druk en soms op hun kop zette en op de voorgrond een voortdurend gevecht om de vormgeving van uiteenlopende religieuze politieke bestuurlijke en culturele identiteiten. De historicus Niek van Sas heeft zijn werkzame leven aan de metamorfose van Nederland in de negentiende eeuw besteed. In dit boek bezien vrienden en collega's de hoofdthema's van zijn werk telkens aan de hand van een specifieke bron uit de periode 1780‐1950: van het ontwerp voor een nationaal monument tot een gedicht van Lucebert van een lijvig geschiedwerk tot een dagboek fragment een brochure brief of foto.
11-GMTGeschiedenisAlgemeenHet land van onze voorouders - Nederland een eeuw geledenGeemert K. van2010Foto191
Hoe zag het dagelijks leven er honderd jaar geleden in Nederland uit. Wat voor werk deden de mensen toen? Hoe was de zorg geregeld? Wat was in de mode? Hoe onderhielden ze contact met elkaar? Welke liefhebberijen hadden ze? Onze grootouders werkten aten en sliepen en hadden een heel klein beetje vrije tijd. Ze werkten op het land in de fabriek of op kantoor waren bakker slager of melkslijter. Marktkoopman of tabaksteler. Of water-en-vuur mannetje. In honderden prachtige en veelzeggende foto’s toont de schrijver het leven van gewone mensen een eeuw geleden. Hij laat zien hoe hun wereld er toen uitzag. Hoe het dagelijks brood werd verdiend hoe ze zich verplaatsten en hun vrije tijd doorbrachten.
11-GNDGeschiedenisAlgemeenDe Vrede van Munster 1648 - De afsluiting van de Tachtigjarige oorlogGroenveld S.199786
“T’ís ghenoegh oorloghsmannen Den crygh is uyt ghebannen” jubelde in 1648 een anoniem Antwerps dichter. Met de Vrede van Munster kwam in 1648 een einde aan de Tachtigjarige Oorlog. Tegelijkertijd werd de toenmalige Republiek de Verenigde Nederlanden erkend als een soevereine staat. Deze uitgave staat stil bij de lotgevallen van de Nederlanders die de gebeurtenissen in die dagen meemaakten. Wie waren zij? Hoe verging het hun tijdens de oorlog? Uitgebreid wordt ingegaan op de oorlogvoering te land en ter zee en de gevolgen daarvan. Aan de orde komen verder de structuren en ontwikkelingen in de Lage Landen van vóór en rond het vredesjaar. De nadruk ligt daarbij op de periode na 1621 van waaruit directe lijnen lopen naar de Vrede van Munster.
11-GPRGeschiedenisAlgemeenIn tijd gemeten - Inleiding tot de chronologieGlopper-Zuijderland C.C.1999Tijdrekenkunde, Weekdag, Schrikkeljaar, Datering, Heiligendag93
‘In tijd gemeten’ is een inleiding tot de chronologie of tijdrekenkunde. Wij gaan dagelijks om met allerlei tijdverschijnselen die hun geschiedenis hebben. Waar komen bijvoorbeeld de namen van onze weekdagen vandaan wat is een schrikkeljaar precies waarom zijn er tijdzones? Deze gids beantwoordt dergelijke alledaagse vragen. Wie zich in het verleden verdiept bijvoorbeeld voor historisch onderzoek krijgt ook te maken met tijdrekenkundige gebruiken die vragen oproepen. Wat zijn bijvoorbeeld dateringen ‘in oude stijl’ en ‘in nieuwe stijl’ en op welke dag viel Jelisdag? Dit boek geeft hierover de nodige achtergrond-informatie en biedt daarbij tabellen en een lijst van voor dateringen gebruikte termen feest- en heiligendagen om concrete tijdrekenkundige problemen op te lossen.
11-GROGeschiedenisAlgemeenWezen en boefjes - Zes eeuwen zorg in wees- en kinderhuizenGroenveld S., Dekker J.J.H. en Willems Th.R.M.19971300-1990423
Ze speelden zelden een hoofdrol in de geschiedenis de mensen waar dit boek over gaat: de wezen en ‘halfwezen’ de vondelingen de onechte en zwerfkinderen de jeugdigen die door verkeerde handelingen van hun ouders of door eigen misstappen met justitie in aanraking kwamen. Het lot van deze kinderen lag tot in de negentiende eeuw vooral in handen van de armenzorg. Die kon zulke kinderen individueel laten grootbrengen of voor hen een collectieve opvoeding regelen. Dit boek richt zich op deze collectieve opvoeding die tot 1800 nagenoeg uitsluitend plaatsvond in weeshuizen. In de periode daarna werden de wezen van de boefjes gescheiden en ontstonden naast weeshuizen ook opvoedingsgestichten en ‘reddingshuizen’. Deze zeer leesbare en rijk geïllustreerde geschiedenis is ingedeeld in vier perioden.
1ste periode: Tot 1572 ontstaan gasthuizen waarin verschillende soorten behoeftige mensen samen werden opgevangen. Vanaf circa 1500 ontwikkelde zich hieruit gespecialiseerde instellingen zoals weeshuizen.
2de periode: Tijdens de Republiek der Verenigde Nederlanden was er sprake van een grote versplintering. Zowel lokale overheden als kerken stichtten eigen weeshuizen met ieder hun eigen karakteristieken. Er waren burgerweeshuizen en ‘armekinderhuizen’. In de laatste werden de niet-burgers vondelingen verlaten kinderen ‘halfwezen’ en meer of minder criminele kinderen opgenomen. Onder invloed van de Verlichting veranderde ook de armenzorg: opvoeding en arbeid kregen een nieuwe invulling.
3de periode: In het negentiende-eeuwse Koninkrijk der Nederlanden kwam een centrale wetgeving tot stand echter zonder de oude regels gebruiken en vormen volledig te verdringen. In de opvang ging men langzamerhand onderscheid maken tussen misdadige en verwaarloosde kinderen. Er kwamen meer mogelijkheden om hen op te voeden in tehuizen.
4de periode: De twintigste eeuw wordt gekenmerkt door professionalisering van de opvoeding. Ook het moeilijk opvoedbare kind kon terecht in een gespecialiseerd instituut. De teneur van de tehuisopvoeding veranderde naar normalisering van het individueel gedrag.
11-GSGeschiedenisAlgemeenSamenwerking en Confrontatie - De Frans-Nederlandse militaire betrekkingen voornamelijk in de Franse tijdGeerts G.A.2002Frankrijk, Bataafse Republiek, Napoleon, Holland, Koninkrijk, Keizer, Dienstplicht, Bezetting, Inlijving, Onafhankelijkheid, Opstand, Waterloo, Koning231
In het boek wordt een lange periode beschreven waarin Frankrijk bijna steeds een belangrijke rol heeft gespeeld nu eens als bondgenoot dan weer als tegenstander. De eerste contacten dateren uit 1578 tijdens de zoektocht naar een landheer voor de opstandige gebieden tegen Spanje. De periode 1795-1815 vormt in feite de kern van dit boek. Na de Bataafse Republiek (1795-1806) het Koninkrijk Holland onder Lodewijk Napoléon (1806-1810) wordt het land tenslotte ingelijfd bij het Franse Keizerrijk (1810-1813). De jaren 1810-1813 brengen het Nederlandse volk de grootste verliezen aan mensenlevens uit zijn kleurrijke militaire geschiedenis. Door o.a. de ‘bezetting’ de inlijving de invoering van de dienstplicht de algehele verarming en de enorme verliezen aan mensenlevens wordt de kiem gelegd voor de komende onafhankelijkheidsstrijd. De ‘Franse Tijd’ wordt in dit boek in grote lijnen beschreven. De Hollanders kwamen einde 1813 in opstand tegen de Keizer. Deze opstand werd een groot succes. Op het slagveld van Waterloo stonden beide legers voor het laatst lijnrecht tegenover elkaar. Na Waterloo brak de dag aan voor het jonge Koninkrijk der Nederlanden onder Koning Willem I. Dit verenigde koninkrijk omvatte de vroegere Oostenrijkse Nederlanden (België) Luxemburg en Nederland. De Franse gewapende interventie in 1832 maakte hier voorgoed een eind aan.
11-HDNGeschiedenisAlgemeenGeldschieters van de stad - Financiële relaties tussen stad burgerij en overheden 1550-1650Heijden M. van der2006Schuld, Krediet, Economie328
Hoe kwamen steden in die tijd aan geld? Naast accijnzen waren er weinig andere mogelijkheden dan leningen van burgers. Dat bracht risico’s met zich mee voor zowel de steden als de burgers van de stad. In de 15de en de 16de eeuw stapelden de schulden zich zo op dat sommige steden op de rand van het faillissement verkeerden. Schuldeisers van buiten mochten de burgers van de stad laten gijzelen om zo hun geld te krijgen. Door de gijzelingen van de kooplieden werd de handelspositie bedreigd. In de Gouden Eeuw keerde het tij. Door de bloeiende economie waren de steden beter in staat om hun schulden te betalen en steeg hun krediet. Naast machtige bestuurders en rijke kooplieden werden ook minder rijke ongehuwde vrouwen bedienden en arbeiders geldschieters van de stad.
In dit boek worden de financiële relaties tussen stad burgers en overheden in de 16de en 17de eeuw boeiend beschreven.
11-HFGeschiedenisAlgemeenHet 'Plakkaat van Verlatinge' 1581 - De eerste onafhankelijkheidsverklaringHoff A. van2018192
In januari 2018 werd het ‘Plakkaat van Verlatinge’ door televisiekijkers verkozen tot het ‘Pronkstuk van Nederland’. Het document dat op 26 juli 1581 door de Staten-Generaal in Den Haag werd goedgekeurd kan gelden als de onafhankelijkheidsverklaring van de Nederlandse gewesten die de Spaanse landsheer Filips II 'verlieten'. De schrijver bespreekt aan de hand van een hertaling de betekenis en historische context van die geboorteakte van de ‘Republiek der Verenigde Nederlanden’ en dus van Nederland als natiestaat. Hij laat zien hoe revolutionair en uniek het Plakkaat is als een eerste verklaring van universele mensenrechten. Het ‘Plakkaat’ is de eerste onafhankelijkheidsverklaring ter wereld.
11-HGNGeschiedenisAlgemeenEen meer of min doodlyken haat - Antipapisme en cultureel natiebesef in Nederland rond 1800Hagen E.2008314
Vadsige smulpapen onkuise nonnen listige jezuïeten en domme monniken in dit boek wemelt het van clichés en stereotypen over de katholieken.
Het onderwerp is het antipapisme van de late achttiende eeuw het tijdvak van de Verlichting meestal juist geassocieerd met tolerantie. En bepaald niet ten onrechte. Dankzij de patriotten en Bataven traden de katholieken die sinds de strijd tegen Spanje tweederangsburgers waren uit de schaduw van hun schuilkerkenbestaan. Met de scheiding van kerk en staat in 1798 ontvingen zij gelijke politieke rechten. Dat alles betekende echter nog niet dat zij ook meteen werden erkend als volwaardige burgers. Eind achttiende eeuw pleitten verlicht protestantse auteurs voor een nieuw soort natiebesef dat steunde op typisch Nederlandse opvattingen over morele deugd met een zwaar accent op godsdienstige kwaliteiten.
11-HKGeschiedenisAlgemeenDe geschiedenis van het Wapen der Koninklijke MarechausseeHoek W. van den1990
11-HLEGeschiedenisAlgemeenHeerlijkheden in Nederland - Welke namen van heerlijkheden worden nog gevoerd sinds 1848?Houte de Lange C.E.G. ten met medewerking van V.A.M. van der Burg2008127
In vroeger tijden werd het land niet alleen bestuurd door plaatselijke regionale en landelijke overheden maar bevond zich een deel van het bestuurlijk wetgevend gezag naast de rechtspraak in particuliere handen. De desbetreffende gebieden worden aangeduid met de term heerlijkheden. Naast een heldere uitleg wat een heerlijkheid is en een beschrijving van alle daarmee verbonden aspecten wordt ook de ontwikkeling van de heerlijke rechten in de loop van de geschiedenis tot op de huidige dag beschreven. Tevens is een lijst van heerlijkheden toegevoegd die enig inzicht beoogt te geven in hun ligging en wie er de eigenaar van is of was.
11-HLYGeschiedenisAlgemeenDe Republiek in de zeventiende eeuwHaley K.H.D.1979Unie, Vrede, Gouden, Spaans, Staat, Zeevaarder, Kooplieden, Burger, Stadhouder, Raadspensionaris, Kunst, Wetenschap132
Ingesloten door de Unie van Utrecht in 1579 en de Vrede van Utrecht in 1713 ligt een periode meestal beter bekend als De Gouden Eeuw de bloeitijd van de Republiek de Zeven Verenigde Provinciën. De Republiek die ontstond als gevolg van de opstand tegen de Spaanse overheersing bezat in een tijd van monarchieën niet alleen een uitzonderlijke staatsvorm zij betekende tevens de continuïteit en garantie voor een economische welvaart waarvan de basis al in de vorige eeuw gelegd was. De ontwikkelingen in handel scheepvaart en visserij brachten naast een keur van producten ook een kosmopolitische geest en grote culturele bloei met zich mee. In dit boek wordt een samenleving geschetst die opvalt door haar religieuze en politieke tolerantie haar humane behandeling van de armen en haar praktische ondernemingszin. Een pragmatische instelling die ook het politieke leven bepaalde waar plaatselijke belangen en de noodzaak van een centraal gezag met elkaar verenigd moesten worden. Door een unieke constellatie groeide een aantal los verbonden provincies binnen een eeuw uit tot een mogendheid van wereldformaat. Niet gauw zal men een zo helder en beknopt overzicht vinden over de eeuw die groot gemaakt werd door burgers zeevaarders en kooplieden stadhouders en raadspensionarissen schilders en geleerden.
11-HSGeschiedenisAlgemeenVaderland en Vrede 1672-1713 - Publiciteit over de Nederlandse Republiek in oorlogHaks D.2013Frankrijk, Spanje, Lodewijk XIV, Republiek, Utrecht, Krant, Pamflet, Preken, Lied, Gedicht, Prent, Schilderij, Gedenkpenning, Opstand, Neringdoende, Welgestelde352
Veertig jaar lang met korte tussenpozen voerde de Nederlandse Republiek oorlog tegen Frankrijk van Lodewijk XIV. In 1672 ging de machtige en welvarende Republiek bijna ten onder. Bij de Vrede van Utrecht in 1713 bleef de zelfstandigheid behouden maar was de staat goeddeels failliet. De publieke belangstelling voor deze strijd was zeer groot. Zij bleek uit kranten pamfletten preken gedichten prenten schilderijen en gedenkpenningen. Breed gedragen was het idee dat wat in honderd jaar sinds de Nederlandse Opstand en de strijd tegen Spanje was verworven en opgebouwd niet verloren mocht gaan. Men sprak over het behoud van het ‘vaderland’.
Dit rijk geïllustreerde boek laat zien welke rol dit gemeenschappelijk identiteitsbesef speelde tijdens tientallen jaren oorlog.
11-JGGeschiedenisAlgemeenDe vrouw in Nederland - Haar eigen geschiedenis in meer dan 100 verhalenJong L. de2007Levensloop, Dagelijkse bezigheden, Vrouw-zijn, Brieven, Dagboek, Reisverslag, Krant, Stem359
Vrouwen in Nederland spreken zich tegenwoordig veelvuldig uit over hun positie in de samenleving. Hoe was dat vroeger? Beroemde vrouwen als Belle van Zuylen Aletta Jacobs en Henriëtte Roland Holst stonden hun mannetje zo veel is zeker. Maar voor de meeste vrouwen in het verleden werden levensloop dagelijkse bezigheden en mogelijkheden sterk bepaald door hun vrouw-zijn. Hoe hebben zij dat ervaren? De schrijfster spitte brieven dagboeken reisverslagen en kranten door op zoek naar de boeiendste ervaringen van vrouwen uit 2000 jaar Nederlandse geschiedenis.
In meer dan honderd verschillende stemmen vertelt de Nederlandse vrouw haar eigen geschiedenis.
11-JSNGeschiedenisAlgemeenGeschiedenis van de MiddeleeuwenJansen H.P.H.1978
11-KDNGeschiedenisAlgemeenAmpt ende plicht der vroed-vrouwenKelderman C.1697Librije der geneeskunst (1697) - boek ingeleid door dr P. Boeymans
11-KKGeschiedenisAlgemeenVrouw de huizes - Een cultuurgeschiedenis van de Hollandse huisvrouwKloek E.2009Huishouden, Properheid, Ondernemingszin, Deeltijd, Traditie, Wooneenheden256
Overal ter wereld zorgen vrouwen voor het huishouden maar nergens is de huisvrouw zo’n begrip als in Nederland. De Hollandse huisvrouw heeft naam gemaakt met haar bazigheid ondernemingszin bewegingsvrijheid huiselijkheid en vooral haar properheid. Op dit moment werken in Nederland veel meer vrouwen in deeltijd dan elders, zij combineren hun baan met de zorg voor kinderen. Houdt dat misschien verband met de sterke traditie van de Hollandse huisvrouw? De Nederlandse samenleving was al vroeg georganiseerd in kleine wooneenheden: jonge mensen vormden een huishouden zodra ze een eigen woning hadden. Voor het ‘houden’ van zo’n eigen ‘huis’ was de huisvrouw cruciaal. Van oudsher had zij geen tijd om dagenlang in de keuken te staan maar besteedde wel veel aandacht aan het schoonhouden van huis en omgeving. Ze was niet belezen of erudiet maar kon wel goed rekenen en organiseren. Ze had weinig talent voor ondergeschiktheid maar was niet te beroerd om huishoudelijk werk te doen.
De auteur laat zien hoe de rol van de huisvrouw zich in de Nederlandse geschiedenis steeds heeft gevoegd naar de omstandigheden van de tijd. Daarmee verklaart zij hoe de ondernemende huisbestierster van toen zich ontwikkelde tot de in deeltijd werkende zorgmoeder van nu.
11-KMRGeschiedenisAlgemeenHet zwijgen van Maria Zachea - Een ware familiegeschiedenisKoelemeijer J.2008Moeder, Kinderen, Jeugd, Verhalen, Tijdsbeeld, Armoede, Oorlog, Kerk, Nozem, Pil255
Twaalf broers en zussen vertellen het verhaal van hun familie. De oude moeder heeft een hersenbloeding gehad en hult zich sindsdien in een mysterieus stilzwijgen. Ze wordt verzorgd door haar twaalf kinderen. Wat weten die kinderen van hun moeder? Wat weten ze eigenlijk van elkaar? Hoe kijken ze terug op hun gezamenlijke jeugd in de jaren vijftig en zestig? De schrijfster tekende oer-Nederlandse geschiedenis op. De verhalen van haar vader en zijn broers en zussen geboren tussen 1934 en 1953 echoën het tijdsbeeld van een land in stroomversnelling. Van armoede na de oorlog en jongensonderbroeken van kunstmestzakken van angst voor de Russen en iedere zondag naar de kerk tot rode nozemsokken hobbytuinen met grindtegels en de pil.
11-KPSGeschiedenisAlgemeenVrijheid - Gelijkheid - Broederschap -- De Nederlanden in de Franse TijdKuipers J.2013België, Napoleon, Bataafse Republiek, Holland, Revolutie, Burgerlijke stand, Rechterlijke macht, Parlement, Burgeroorlog, Oorlogsellende, Verzet, Brabant160
De leus ‘Vrijheid Gelijkheid en Broederschap’ uit de Franse revolutie weerspiegelde ook de politieke ideologie in de Nederlanden na de komst van de Fransen. De Franse Tijd (1794-1815) vertoont in de geschiedenis van België en Nederland overeenkomstige en aanzienlijke verschillen. Het Zuiden werd ingelijfd Nederland kwam pas in 1810 onder de keizerlijke knoet van Napoleon na veelbewogen perioden als Bataafse Republiek Bataafs Gemenebest en Koninkrijk Holland. De gevolgen waren blijvend. Beide landen zouden in hun huidige vorm zonder de Franse tijd niet bestaan. Kortstondig behoorden Nederland en België tot een revolutionair begonnen wereldrijk dat ingrijpende hervormingen bracht zoals scheiding van kerk en staat invoering van de burgerlijke stand een onafhankelijke rechterlijke macht en parlementaire democratie. De schaduwzijden waren enorm: Franse uitplundering economische ruïne onderhoud van hongerige en haveloze troepen burgeroorlog invasies het sterven van duizenden soldaten in de vreemde. ‘Vrijheid - Gelijkheid - Broederschap’ behandelt de macro-ontwikkelingen én de menselijke factoren van ambitie verraad staatsgrepen oorlogsellende hielenlikkerij en onverzoenlijk verzet. Het boek belicht eveneens de voorgeschiedenis: de Brabantse Omwenteling in het Zuiden en de Patriotten in het Noorden. Ook komt de ongelukkige hereniging van Noord en Zuid aan de orde uitlopend op de Belgische Revolutie van 1830.
11-LMGeschiedenisAlgemeenDe Opstand in de Nederlanden 1568-1648 - De Tachtigjarige Oorlog in woord en beeldLem A. van der2014Vaderland, Politiek, Sociale religieuze vrijheid, Godsdienst, Zelfbeschikking, Medezeggenschap, Katholiek, Protestant, Republiek, Koningsgetrouwen252
‘De Opstand in de Nederlanden’ geeft een aantrekkelijk overzicht van een van de spannendste tijdvakken van de vaderlandse geschiedenis.
De schrijver licht de ingewikkelde politieke sociale en religieuze oorzaken van de Tachtigjarige Oorlog en de scheiding van de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden op heldere wijze toe. Het boek is rijk voorzien van bekend én onbekend illustratiemateriaal veelal in kleur. De auteur vertelt het fascinerende verhaal van de Tachtigjarige Oorlog aan de hand van nog altijd actuele thema’s: vrijheid van godsdienst recht op zelfbeschikking en recht op medezeggenschap. Met oog voor detail en op basis van de nieuwste inzichten maar zonder vertoon van geleerdheid doet hij recht aan alle betrokken partijen: de katholieken en protestanten de aanhangers van de Republiek der Verenigde Nederlanden en de koningsgetrouwen in de Zuidelijke Nederlanden. Voorop staat het fascinerende verloop van de gebeurtenissen in de Zeventien Verenigde Nederlanden tegen de achtergrond van de internationale situatie.
11-LWRGeschiedenisAlgemeenHoe men zijn brood verdiende - Honderd negentiende-eeuwse ambachten en beroepenLandwehr J.2008Kostelijk bijzonder beeld208
In dit boekwerk heeft de auteur honderd ambachten uit de 19de eeuw verzameld en in beeld gebracht. Het boek bevat een kostelijke parade van bijzondere beroepen die we in een iets andere gedaante nog steeds tegenkomen. Anders? Ja in de 19de eeuw was er nog dienstbaarheid en weinig haast. Maar de postkoetsen reden wel stipt op tijd!
11-MJRGeschiedenisAlgemeenBegraafplaatsen als cultuurbezit - met inventarisatiehandleidingMeijer W. en Paola Pisu1993Grafteken, Kerkhof, Heraldiek, Familiewapen, Dodencultuur63
Een toenemend aantal personen en instanties onderschrijft dat historische kerkhoven en begraafplaatsen deel uitmaken van ons cultuurbezit. Cultuurhistorische ontwikkelingen soms eeuwen oud zijn terug te vinden op enkele hectaren grond. Veranderingen in de omgang met de dood religieuze ontwikkelingen en geografische gebruiken worden allemaal weerspiegeld in de grafcultuur. Begraafplaatsen als cultuurbezit voert de lezer langs de diverse kenmerken van de Nederlandse begraafplaatsen en grafmonumenten. Er wordt stilgestaan bij de historie van het begraven de soorten grafstenen en het gebruik van symboliek. In het tweede deel van het boek wordt stap voor stap het proces beschreven hoe een begraafplaats geïnventariseerd kan worden. Er wordt een methode aangereikt waarmee het behoud van onze nationale grafcultuur bevorderd kan worden. Door de heldere en toegankelijk teksten en de talrijke illustraties zal de geïnteresseerde begraafplaatsbezoeker veel genoegen aan dit boek kunnen beleven.
11-MKGeschiedenisAlgemeenDe eeuw van mijn vaderMak G.2006Familiegeschiedenis, Biografie524
Wat verbindt ons met al diegenen die in de voorbije eeuw geleefd hebben? Is het niet hun menselijkheid soms meer nog dan hun grote en kleine heldendom? Geert Mak schreef een biografie van het Nederland van de 20ste eeuw in de vorm van een familiegeschiedenis. Aan de hand van interviews oude krantenberichten en vele honderden bewaard gebleven brieven vertelt hij over het landelijke Nederland aan het begin van de eeuw over de opkomst van de katholieke protestantse en rode zuilen over de crisis en het antisemitisme in de jaren dertig de andere wereld van ‘ons Indië’ de oorlog in Europa en Azië de mentaliteit van de wederopbouw de dromerijen van de jaren zestig en de zakelijkheid daarna.
11-MK2GeschiedenisAlgemeenOoggetuigen van de vaderlandse geschiedenis - in meer dan honderd reportagesMak G.2013331
Hoe was het om rond het begin van de jaartelling de lage landen te bereizen om naast Kenau Simonsdr Hasselaar op de muren van het belegerde Haarlem te staan of om als kind de watersnoodramp van 1953 te beleven? De schrijver verzamelde voor dit boek ruim honderd authentieke verslagen van belangrijke momenten uit de vaderlandse geschiedenis over een tijdvak van meer dan twintig eeuwen. Uit dagboeken brieven reisverslagen en krantenartikelen destilleerde hij een reeks kleine en grote reportages die één eigenschap gemeen hebben: de schrijver is er persoonlijk bij geweest. De verslagen zijn heet van de naald op papier gezet, soms met duidelijk hoorbare emotie vaak met verwondering en altijd met een scherp oog voor details. Een heerlijk en vaak spannend boek dat duidelijk maakt dat geschiedenis niet saai behoeft te zijn.
11-MK3GeschiedenisAlgemeenVerleden van NederlandMak G., Jan Bank, Gijsbert van Es, Piet de Rooy en René van Stipriaan2015592
Iedere generatie heeft nieuwe en andere vragen aan de geschiedenis. Vijf historici schreven met dit boek een nieuwe eenentwintigste-eeuwse versie van het verleden van Nederland - soms ontnuchterend maar telkens weer verrassend.
Alle belangrijke historische gebeurtenissen en figuren uit de geschiedenis van de Lage Landen trekken voorbij. Het is een uiterst toegankelijk rijk geïllustreerd werk vol feiten data anekdotes analyses en unieke historische beelden. Maar ook voor wie de Nederlandse geschiedenis goed denkt te kennen biedt ‘Verleden van Nederland’ tal van nieuwe inzichten.
11-MTNGeschiedenisAlgemeenLeven op stand - 1890-1940Montijn I.2008Huiselijk, Bestaan, Levenswijze, Kring, Bovenlaag, Verleden261
In dit boek beschrijft de auteur het huiselijk bestaan van de Nederlandse bovenlaag aan het begin van de 20ste eeuw. Zij zocht in romans en oude brieven in damesbladen en gesprekken met mensen die het nog hadden meegemaakt naar de geuren en kleuren van het verleden voordat het voorgoed zou zijn vervlogen. Zij beschrijft het huis-met-twee meiden het ‘Jaeger’-ondergoed de ‘jour’ van mevrouw en de boterham met tevredenheid van de kinderen. Maar ook onderwerpen waarover niet werd gesproken worden belicht: ‘pudeur’ intieme hygiëne en het belang van de juiste lichaamshouding. Het boek is een welkome aanvulling op de traditionele geschiedschrijving.
11-MTN2GeschiedenisAlgemeenTussen stro en veren - Het bed in het Nederlandse interieurMontijn I.2006Meubel, Huis, Rijk, Ledikant, Bedstede, Pronkstuk, Sprei, Po, Alkoof160
Van alle meubels in huis speelt het bed de belangrijkste rol in ons leven. Het is rustpunt en toevluchtsoord de plaats voor liefde en geboorte ziekte en dood. In Rembrandts tijd stond bij de rijken het ledikant te pronken in de mooiste kamer. Gewone mensen sliepen in bedsteden en dat zijn zij eeuwenlang blijven doen. Dit boek gaat over de plaats van het bed in de Nederlandse woning van pronkstuk tot bijna-onzichtbaarheid - en weer terug naar de beddenluxe van vandaag. Over hoe de bedstee werd bestreden uit naam van de hygiëne en hoe de mensen in alle tijden hebben gedacht dat kort slapen op een hard bed beter is voor lichaam en geest dan lekker zacht sluimeren. Ook zaken als de opkomst van het opklapbed de gevaren van dons en de uitvinding van het lits-jumeaux komen aan in dit leesbare boek aan bod. Een fraai geïllustreerde geschiedenis van het bed die tegelijk een geschiedenis is van intimiteit en privacy mode en welvaart.
11-MTSGeschiedenisAlgemeenOnze Voorouders en hun WerkMeesters G.L. R.F. Vulsma en P.H.L. Crasborn red.1971Geschiedenis, Beroepen
11-NPRGeschiedenisAlgemeen18 eeuwen meten en wegen in de Lage LandenNipper G.J.C.2004IJk maten, Gewichten, IJkwezen, Middeleeuwen, Romeins, Gilden, Waag376
Een meter is honderd centimeter een kilo duizend gram. Deze voor ons zo vanzelfsprekende waarden kennen een lange historie.
In dit boek wordt de geschiedenis van 18 eeuwen meten en wegen in de Lage Landen beschreven. Vanaf het begin van onze jaartelling tot aan het jaar 1820 toen Nederland het metrieke stelsel invoerde en landelijke ijkorganisatie in het leven werd geroepen.
In 1809 zond de minister van Binnenlandse Zaken de plaatselijke overheden een enquête over de ijk van maten en gewichten en het toezicht hierop.
Jaren geleden kwamen de resultaten van dit onderzoek weer boven water in het Rijksarchief. Deze ontdekking vormde de aanleiding voor het schrijven van dit boek. De auteur vulde de gevonden gegevens aan met informatie uit het Museum IJkwezen te Delft. Zo blijft de inhoud van dit boek niet beperkt tot de stand van zaken aan het begin van de 19de eeuw maar komt bijvoorbeeld ook het Romeinse stelsel aan de orde.
Naast een blik in de antieke wereld en de middeleeuwen geeft het boek vooral inzicht in de ontwikkelingen per provincie. Daarbij passeren natuurlijk ook de gilden en de waag die bij de ijkwerkzaamheden een belangrijke rol speelden de revue.
11-OKKGeschiedenisAlgemeenDe Vrede van Utrecht 1713Onnekink D. en Renger de Bruin2013Wereldwijd, Spaanse Successieoorlog, Republiek, Geallieerd, Engeland, Keizerrijk, Europa, Noord-Amerika, Frankrijk, Betrekkingen, Politiek, Culturele diplomatie, Maritiem, Oorlog, Propaganda, Slavenhandel, Kolonisatie, Religie, Festiviteit, Herdenking120
De eerste wereldwijde oorlog - de Spaanse Successieoorlog - eindigde in 1713 met de Vrede van Utrecht. De Nederlandse Republiek geallieerd met Engeland en het Keizerrijk speelde een sleutelrol in dit conflict dat werd uitgevochten in zowel Europa als Noord-Amerika. De Vrede van Utrecht zorgde ervoor dat de expansie van Frankrijk tot staan werd gebracht en geldt nog steeds als de bakermat van de moderne internationale betrekkingen. In dit boek wordt door de lens van deze oorlog en vrede de politieke en culturele constellatie van de vroegmoderne wereld geanalyseerd. Aandacht wordt besteed aan internationale betrekkingen diplomatie continentale en maritieme oorlogvoering propaganda publiek debat slavenhandel kolonisatie en religie. De auteurs gaan ook uitgebreid in op de onderhandelingen in Utrecht de lokale geschiedenis de festiviteiten naar aanleiding van de vrede en latere herdenkingen.
11-PHNGeschiedenisAlgemeenRampjaar 1672 - Hoe de Republiek aan de ondergang ontsnaptePanhuysen L.2009Franse koning, Bisschop van Munster, Bisschop van Keulen, Gouden Eeuw, Crisis, Redeloos radeloos reddeloos, Briefwisseling, waterlinie480
1672 staat in de Nederlandse geschiedenis gegrift als het Rampjaar. In dat jaar werd de Republiek overrompeld door een gecombineerde aanval van de Franse en Engelse koning en de bisschoppen van Munster en Keulen. Sinds de Romeinen had Europa geen groter leger aanschouwd, het laatste uur voor de Republiek leek aangebroken. Hoe kwam het dat het land toch overleefde?
Aan de hand van de belevenissen van het gezin Van Reede - een vader een moeder en hun zoon - laat de schrijver zien hoe de dagelijkse praktijk eruitzag maar ook hoe de Republiek zichzelf opnieuw uitvond. De moeder Margaretha Turnor (1613-1700) bevond zich in de eindeloze stroom vluchtelingen die hun heil zochten in het laatste stukje Nederland dat nog veilig leek: Holland. De vader Godard Adriaan baron van Reede (1621-1691) heer van Amerongen was ambassadeur in Berlijn. Daar vervulde hij de meest enerverende opdracht uit zijn lange loopbaan, de redding van de Republiek lag in zijn handen. Hun enige kind Godard heer Van Ginkel (1664-1703) vocht als hoge officier mee in het kleine legertje van de prins van Oranje. De correspondentie van deze drie gezinsleden behoort tot de mooiste die uit de 17de eeuw zijn overgeleverd. We belanden met Margaretha achter de waterlinie in het door angst verlamde Den Haag. Over de schouder van Godard Adriaan volgen we de diplomatieke ontwikkelingen op de voet. Uiteindelijk maken we met Godard de wending ten goede mee wanneer onder leiding van prins Willem III en met hulp van bondgenoten de indringers tot de aftocht worden gedwongen. Rampjaar 1672 beschrijft op indringende wijze de grootste crisis van de Gouden Eeuw een jaar van zeventien maanden waarin Nederland ‘redeloos radeloos reddeloos’ heette.
11-PKRGeschiedenisAlgemeenEuropese soldaten 1550-1650Parker G. en A.1977Militair, Desertie, Ontslag, Wapenrusting, Wapen, BeloningDe mannen en hun wapens het militaire leven dienst aan het front het verlaten van de dienst
11-PKR2GeschiedenisAlgemeenTerug naar ToenPhilips K.1966Artikelen, 19de eeuw
11-PLKGeschiedenisAlgemeenHistoriografie en economie van de 'muntchaos' - De muntproductie van de Republiek 1606-1795Polak M.S.1998Betaling, Monetair, Stapelmarkt, Muntwezen, Muntmeester, Munthuizen, Rekenmunt, Markt, Kartel, Handel312
In de 17e en 18e eeuw was het betalingsverkeer de muntomloop in de Nederlanden buitengewoon chaotisch. Historici hebben dat steeds geweten aan het feit dat de munthuizen van de gewesten die samen de Republiek vormden elkaar beconcurreerden.
Uit economisch oogpunt is het allesbehalve vanzelfsprekend dat concurrentie tot muntverzwakking leidt. In dit boek worden de visies van historici en economen onderzocht. Geprobeerd wordt de monetaire geschiedenis van de Republiek een nieuwe grondslag te geven door onbevangen historisch onderzoek te verrichten mede door het publiceren van de productiegegevens van de Nederlandse munthuizen. De periode van de grootste muntchaos viel juist samen met de bloei van de Amsterdamse stapelmarkt. Was de circulatie in de 17e eeuw dan niet zo chaotisch dat de stapelmarkt erdoor werd gehinderd of zou een strakkere organisatie van het muntwezen tot nog meer economische voorspoed hebben geleid?
11-PPRGeschiedenisAlgemeenArmamentariaPaardekoper A.1967Leger, Wapen, Museum, Delft, MilitairPublikatie van de Stichting Het Nederlands Leger- en Wapenmuseum
11-PTSGeschiedenisAlgemeenVijf eeuwen gezinsleven - Liefde huwelijk en opvoeding in NederlandPeeters H. Lène Dresen-Coenders en Ton Brandenbarg1988256
In de afgelopen decennia hebben zich ingrijpende veranderingen voorgedaan in en rondom het gezin. Het instituut huwelijk kwam onder druk te staan. Nieuwe relatievormen werden als reële alternatieven gepresenteerd. De traditionele man-vrouwverhouding verloor aan vanzelfsprekendheid. Die veranderingen doen omzien naar vroeger. Welke leefpatronen blijken in het historisch proces van blijvende aard en welke veranderlijk? In de historische wetenschappen is er sprake van een ware opbloei van studies naar de studies van het gezin: de relatie tussen man en vrouw tussen ouder en kind opvoeding seksualiteit en gevoelsleven. Dit boek geeft een systematisch overzicht van de uitkomsten van het onderzoek naar vijf eeuwen gezinsleven. Het is heel toegankelijk voor eenieder die zich een beeld wil vormen van de wijze waarop in Nederland in de afgelopen eeuwen het gezinsleven werd ingericht en beleefd.
11-RBEGeschiedenisAlgemeenTaschenbuch für Familiengeschichts-forschung 9e erweiterte und verbesserte AuflageRibbe W. und E. Henning1975Geschiedenis
11-RDSGeschiedenisAlgemeenGedrukte Chaos - Populisme en moord in het rampjaar 1672Reinders M.2010333
De lichamen waren nog niet koud of de lijken van Johan en Cornelis de Witt werden uit elkaar getrokken en in stukjes verkocht. Het was 20 augustus 1672. Nederland was getuige van de meest gruwelijke moord uit haar geschiedenis. De moordenaars waren politiek verontwaardigde burgers. Nooit klonk hun stem luider dan tijdens het Rampjaar. De politiek van deze burgers was niet alleen zichtbaar in bloed deze was ook te vinden in pamfletten. Meer dan een miljoen van deze politieke publicaties overspoelden de Nederlandse Republiek in 1672. Geschiedkundigen hebben altijd aangenomen dat deze pamfletten bestonden uit overheidspropaganda bedoeld om ‘het volk’ op te hitsen. Uit dit boek blijkt echter iets heel anders. Niet alleen kochten lazen en bespraken de duizenden inwoners van de vele steden in de Republiek deze stortvloed aan drukwerk, deze burgers schreven en publiceerden zelf ook een groot aantal pamfletten. Het politieke debat dat voortvloeide uit deze publicaties bleek de grote innovatie van het Rampjaar 1672. Burgers uit verschillende steden en provincies beschreven zichzelf met luide stem als één politieke groep. Zij vonden zelfs een nieuw soort pamflet uit om hun grieven en eisen publiek bekend te maken: de gedrukte petitie.
De Nederlandse politieke cultuur in de late zeventiende eeuw wordt grondig herzien in dit meeslepende en onthullende boek.
11-RSRGeschiedenisAlgemeenVier eeuwen dagelijks leven - Van keurslijf naar caraReeser P.2019Ontluikend, Traditie, Gebruiken, Dialecten, Kledij, Wonen, Behoeften, Welvaartsstaat, Alledaags, Museum171
Vier eeuwen geleden. Het ontluikende Nederland bestond uit regio's met eigen tradities gebruiken dialecten en kledij. Religie en standsbesef droegen bij aan de verschillende manieren waarop gewone mensen hun dagelijks brood verdienden. Waarin ze woonden hoe ze de dag door kwamen wat ze aten hoe warm of koud ze het hadden. Intussen zijn de verschillen een stuk kleiner geworden. Toch is het dagelijks leven voor iedereen anders want het alledaagse laat nog steeds zien wie men is of wil zíjn. Dit boek toont in woord en beeld hoe Nederlanders zich verhielden tot hun partners familieleden en buren. Welke alledaagse behoeften ze hadden en hoe die werden vervuld. Het illustreert daarmee ook hoe Nederland veranderde van een kleinschalig en collectief georganiseerd land in een moderne welvaartsstaat. De collectie alledaagse voorwerpen van het Nederlands Openluchtmuseum biedt een uniek inzicht in deze ontwikkelingen, van blokschaaf tot ijszeiler van kraplap tot Beatlesjurk van beddenpan tot knottekist van keurslijf tot caravan.
11-SCRGeschiedenisAlgemeenDe agrarische geschiedenis van West-Europa 500-1850Slicher van Bath B.1960Werk, Beroepen
11-SERGeschiedenisAlgemeenGevelstenen - Geschoedenis aan de buitenmuurSouer H.2010126
Gevelstenen hadden vanaf het eind der middeleeuwen tot de invoering van de huisnummering in 1795 de functie van uithangbord ‘huisnummer’ of naamplaatje. Welgestelden kozen er vaak voor om het familiewapen af te beelden. Voor middenstanders was het handig om hun beroep of nering te symboliseren. Een vergulde bijbel bijvoorbeeld voor een boekhandelaar of een schaar voor de kleermaker.
Bij herbergen sierde vaak een gebraden haan de gevel. En voor particulieren vormde de familienaam of ook wel de geboorteplaats de inspiratie voor een afbeelding. Gevelstenen geven een beeld van de geschiedenis van een stad. Je kunt er de groei en bloei aan aflezen.
Welke ambachten er werden beoefend. Hoe welvarend de stad is geweest. En men treft er wijsheden deugden dwaasheden en vroomheid op aan. ‘Kijk omhoog’ is wat dit boek je aanraadt.
11-SKTGeschiedenisAlgemeenVestingsteden in NederlandStamkot B.201196
Dit boek laat u kennismaken met 44 Nederlandse vestingsteden. Het zijn zonder uitzondering aantrekkelijke plaatsen met vele verrassingen. Ze zijn niet allemaal meteen herkenbaar aan een omwalling maar wat ze gemeen hebben is een rijke historie. Vestingsteden leidt u door de Nederlandse vestinggeschiedenis en beschrijft de vestingwerken in woord en beeld. Er is een lijst met vestingbegrippen opgenomen en u vindt bij elk hoofdstuk verwijzingen naar een boek museum of website waar u meer informatie vindt over lokale bijzonderheden.
11-SMAGeschiedenisAlgemeenOvervloed en onbehagen - De Nederlandse cultuur in de Gouden EeuwSchama S.2006Republiek, Sociale, Culturele682
De historicus Schama heeft met ‘Overvloed en onbehagen’ een sociale en culturele geschiedenis geschreven waarin hij onderzoekt hoe een aantal boerendorpen vissersplaatsen en havensteden zonder gemeenschappelijke taal godsdienst of regering zich in de 17de eeuw kon verenigen tot de Republiek der Nederlanden. Hij beschrijft de zeden en gewoonten van een volk dat zijn eigen onafhankelijkheid niet zocht maar die opgedrongen kreeg door de meedogenloze Spaanse monarchie waartegen het uiteindelijk in opstand kwam een volk dat in twee generaties een indrukwekkend wereldrijk opbouwde.
De cultuur in de ruimste zin van het woord vormt het bronnenmateriaal voor dit boek: kookboeken faillissementsinventarissen prenten schilderijen en gebrandschilderde ramen. Ook kunst bijgeloof de opvoeding van kinderen en de zedenleer in de tijd dat Nederland een supermacht was neemt hij onder de loep. De tegenstelling tussen schijnbaar ongeremd gedrag in het openbaar en de strikte zeden ten aanzien van het privéleven bracht alle buitenlandse bezoekers in verwarring. Schama belicht in dit boek vertrouwde dingen op een ongebruikelijke wijze. Met de beschrijving van het mysterieuze en onwaarschijnlijke geeft hij ons de werkelijke sleutel tot de collectieve persoonlijkheid van de Nederlanders.
11-SMNGeschiedenisAlgemeenDe proefkolonie - Vlijt vaderlijke tucht en het weldadig karakter onzer natieSchackmann W.2006Drenthe, 19de eeuw, Maatschappij van Weldadigheid, Landarbeid, Inzameling, Kolonist398
De Proefkolonie vertelt over het ontstaan van de Drentse koloniën die in het begin van de19de eeuw door de Maatschappij van Weldadigheid werden gesticht. Het doel was verarmde landgenoten uit hun toestand van ‘diepe ellende en daaruit spruitende zedelijke verbastering’ te halen. In een nog woest en maakbaar Drenthe zouden zij leren met landarbeid de eigen kost te verdienen. Met veel liefde voor het onderwerp en voor de mensen die er een rol in spelen en met oog voor vermakelijke details vertelt de schrijver over het ontstaan van de Maatschappij over de landelijke inzamelingsactie en vooral over het leven van de eerste 52 proefkolonisten in het net geopende dorp Frederiksoord.
Een bijzonder verhalend geschiedenisboek.
11-SMN2GeschiedenisAlgemeenDe bedelaarskolonie - De Ommerschans het eerste landelijk gesticht voor luilevende armenSchackmann W.2013Achttiende eeuw, 1822 opgericht, Gemeentebesturen, Bewoners, Overijssel365
In het begin van de achttiende de eeuw zijn er in ons land ‘luilevende armen' die in plaats van te werken liever hun hand ophouden. In het in 1822 te Overijssel opgerichte bedelaarsgesticht de ‘Ommer-schans’ zullen die eens hard worden aangepakt en heropgevoed. Uit alle windstreken worden de bedelaars door gemeentebesturen 'opgezonden'. Maar zijn het wel allemaal bedelaars? Met veel liefde voor het onderwerp en de mensen die er een rol in spelen en met oog voor vermakelijke details vertelt de schrijver in zijn boek het verhaal van het gesticht en zijn bewoners - met verrassende conclusies.
11-SMN3GeschiedenisAlgemeenDe kinderkolonie - 'Tot een werkzaam leven opgeleid' - De wezen van Veenhuizen 1824-1959Schackmann W.2016391
In 1824 arriveren de eerste 'weezen vondelingen en verlaten kinderen' in de kinderkolonie Veenhuizen. Hier moeten ’s lands meest kansarme kinderen worden opgevoed tot nijvere landarbeiders. Het ‘landbouwend weeshuis’ is een initiatief van de Maatschappij van Weldadigheid. Met veldwerk en fabrieksarbeid zullen de kinderen hun onderhoud en onderwijs bekostigen. Een waterdicht plan - althans in theorie. De werkelijkheid pakt anders uit: armoede ziekte en sterfte grijpen om zich heen en de kosten rijzen de pan uit. In 1859 wordt het kindergesticht overgenomen door het rijk en uiteindelijk omgevormd tot de beruchte strafinrichting. In de kinderkolonie beschrijft de schrijver de lotgevallen van de wezen hun opzieners en de bestuurders met mededogen en humor. Op basis van uitgebreid onderzoek in het rijke Koloniearchief wekt hij de geschiedenis tot leven.
11-SMN4GeschiedenisAlgemeenDe strafkolonie - Verzedelijken en beschaven in de Koloniën van Weldadigheid 1818 - 1859Schackmann W.2018342
In 2018 was het tweehonderd jaar geleden dat de eerste Kolonie van Weldadigheid werd opgericht met een ongekend ambitieus plan: door middel van landbouw 'den toestand der armen en lagere volksklassen verbeteren' en ze verheffen tot beschaafde burgers. Hoe ging dat verzedelijken en beschaven in z'n werk? En werden de koloniebewoners er 'betere mensen' van? Al snel ontstond de behoefte aan een plek waar onzedelijke en onwillige kolonisten konden worden afgescheiden van de rest. Hiervoor werd een 'strafkolonie' ingericht in eerste instantie op de Ommerschans en later vanwege ruimtegebrek ook in Veenhuizen. De schrijver verwerkt de lotgevallen van 'bannelingen' inwoners en opzichters tot een levendige geschiedenis over een toegepast maakbaarheidsideaal.
11-STLGeschiedenisAlgemeenHet maatschappelijk leven onzer vaderen in de zeventiende eeuwSchotel G.D.J.1905Huisgezin, Hollands, Taverne, Tabak, Koffiehuis, Nachtwaker, Straatverlichting, Gilden, BrandTweede verbeterde en ge?llustreerde uitgave
11-STOGeschiedenisAlgemeenNieuw-Amsterdam - De oorsprong van New YorkShorto R.2009428
In de zeventiende eeuw begon de emigratie vanuit Europa naar Amerika. De eerste stop voor veel Europeanen was Manhattan een eiland met de functie van een pier in de oceaan. Alleen op het uiterste puntje woonden mensen een bonte verzameling Noren Duitsers Italianen Afrikanen Bohemen en leden van indiaanse volken in een door de Hollanders gestichte nederzetting. Al deze mensen vonden een manier om samen te leven op de grens van chaos en orde vrijheid en verdrukking. De Amerikaanse geschiedenis is geschreven door de Engelsen maar in hun verhalen is bijzonder weinig ruimte voor de grote rol die de Lage Landen hebben gespeeld. In dit boek wordt deze rol in een helder daglicht geplaatst. De schrijver toont aan hoe groot de invloed van die eerste jaren was op het huidige New York.
11-SVSGeschiedenisAlgemeenOver honderd jaar is alles voorbij - Brieven uit de crisistijd 1928-1936Stevens T.2005324
In haar ouderlijk huis vond Truus Stevens een doos vol brieven uit de periode 1928-1937 kort voor en tijdens de grote wereldwijde economische crisis die begon na de Beurskrach in New York in 1929. De meeste waren gericht aan haar vader Nol Stevens en geschreven door zijn vrienden zijn ouders broer zus en verdere familieleden.
Daarnaast bevatte de doos een deel van de briefwisseling tussen haar vader Nol en haar moeder Lien. Tezamen vormen de brieven een interessant tijdsdocument.
Ze geven een beeld van hoe de crisis het leven van ‘gewone’ mensen beïnvloedde en hoe zij zich daaronder voelden. We kunnen als het ware over de schouders van de briefschrijvers meekijken naar hoe hun dagelijks bestaan er toen uitzag wat ze zoal deden hoe ze met elkaar omgingen waarover ze dachten en wat ze belangrijk vonden.
De brieven bieden een levendige kijk op de werelden van kleine middenstanders kantoorpersoneel studenten dienstplichtige militairen verloofden Indië-gangers tuberculosepatiënten en werklozen van die tijd.
11-SVS2GeschiedenisAlgemeenGeschiedenis van het privéleven - Bronnen en benaderingenStokvis P. (red.)2007Huiselijk, Huishouden, Huwelijk, Gezin, Graf, Monument, Schilderij, Foto, Schoolmeester, Dagboek, Bataafse Tijd, Familie510
Een twintigtal gerenommeerde Nederlandse en Vlaamse auteurs laat zien langs welke uiteenlopende wegen en aan de hand van welke bronnen historici de geschiedenis van het privéleven in kaart kunnen brengen. Tot voor kort werd onderzoek naar het persoonlijke en huiselijke leven door historici gemeden. Geschiedenis ging over staten samenlevingen of economische verbanden. Maar sinds het privéleven is erkend als een boeiend historisch domein heeft het onderzoek ernaar een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt.
Door een chronologische spreiding van onderwerpen biedt dit boek een goed overzicht van de geschiedenis van huishouden huwelijk en gezin. De voorbeelden lopen uiteen van oude grafmonumenten schilderijen foto’s en romans tot de brieven van een schoolmeester en een kinderdagboek uit de
Bataafse Tijd. Voor de lezer die zelf de bronnen wil bestuderen is er tot besluit een praktische handleiding om het familieverleden te onderzoeken.
11-VTGeschiedenisAlgemeenBronnen en Geschiedschrijving van de Tweede WereldoorlogVliet A.P. van en E.J.W.M. van der Dennen red.1995Geschiedenis
11-WDGeschiedenisAlgemeenKoninkrijk vol sloppen - Achterbuurten en vuil in de negentiende eeuwWoud A. van der2010Stedengroei, Gebrek, Werkman, Snijding, Hofje, Poortje, Fort, Pandjeshuis, Huisbazen, Armoede, Volksvlijt, Afval, Beerput, Tonnen440
Europa was in de late 19de eeuw getuige van een volksverhuizing. Miljoenen mensen verruilden toen hun agrarische omgeving voor een woning in de stad. Momenteel zien we die massamigratie op mondiale schaal vooral in China Afrika en Latijns-Amerika. Verstedelijking en modern leven horen blijkbaar bij elkaar. Koninkrijk vol sloppen gaat over het begin van de stedengroei in Nederland. Het stille land van 3 miljoen inwoners in 1850 was 50 jaar later in en rond de grote steden een drukke en moderne wereld geworden. Maar rond 1900 wemelde het daar ook van overbevolkte krotten en mensenpakhuizen. Schoon water deugdelijk voedsel frisse lucht en modern sanitair waren in de achterbuurten zeer zeldzaam. In alle grote steden hoopte het weeë vuil zich spectaculair op. Meer dan een miljoen Nederlanders leefden in een situatie die overeenkomsten vertoont met de slums van de huidige Aziatische Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse metropolen. De auteur beschrijft die halfvergane oude wereld in de duistere delen van de stad.
Een voortreffelijk boek over de woon(on)mogelijkheid van een groot deel van de Nederlandse bevolking in de 19de eeuw.
11-WGAGeschiedenisAlgemeenGeschiedenis van Nederland - Van de Opstand tot hedenWielenga F.2012Politiek, Cultuur, Eenheid, Verscheidenheid, Economie429
De belangstelling voor het eigen verleden is in de afgelopen jaren flink toegenomen. Toch zijn in de stroom van publicaties over de ‘vaderlandse geschiedenis’ overzichtswerken zeldzaam. Met dit boek biedt de schrijver een helder geschreven handboek wat in dit gemis voorziet. Het beslaat de periode van het ontstaan van de Republiek der Verenigde Nederlanden in de 16de eeuw tot en met het eerste decennium van de 21ste eeuw. Centraal staan de binnen- en buitenlandse politiek en de ontwikkelingen in de economie. Hoe kwam het dat de Republiek in de 17de eeuw kon uitgroeien tot een wereldmacht op vele terreinen en hoe uitte zich in de daarop volgende eeuwen de Nederlandse kwetsbaarheid in de internationale verhoudingen? Welke belangrijke veranderingen waren er in de politiek en de politieke cultuur en klopt het eigenlijk wel dat Nederland van oudsher het land is van het poldermodel? In zijn antwoord op deze en andere vragen geeft de auteur niet alleen een overtuigende invulling aan de Nederlandse ‘eenheid in verscheidenheid’ maar ook een toegankelijk relaas van de feitelijke hoofdlijnen van de geschiedenis van land en bevolking sinds de 16de eeuw.
11-WPSGeschiedenisAlgemeenLeven in 1870 - Nederland aan de vooravond van de moderne tijdWinkler Prins Anthony - van commentaar voorzien van Christianne Smit2011Geïllustreerd, Encyclopedie, Kennis, Samenleving, Techniek, Wetenschap224
In 1870 komt het eerste deel uit van de ‘Geïllustreerde Encyclopedie’. De belangrijkste auteur van dit grote werk is Anthony Winkler Prins doopsgezind predikant in Veendam. In elfduizend bladzijden verdeeld over vijftien delen verzamelt hij alle kennis over de samenleving de techniek de wetenschap en de kunst van zijn tijd. Het is niet toevallig dat een dergelijk omvangrijk werk in die tijd ontstaat. De Nederlandse samenleving is volop in beweging. Letterlijk ook want het spoorweg-net breidt zich in rap tempo uit en verkort alle afstanden. De mechanisatie in de landbouw zorgt ervoor dat er meer arbeidskrachten beschikbaar zijn voor de opkomende fabrieken. Op politiek gebied ontstaan de eerste massapartijen zowel van socialisten als antirevolutionairen. De roep om meer democratie en algemeen kiesrecht wordt luider. Zeelieden en ontdekkingsreizigers brengen nieuws over verre landen en exotische volken. Uit het oorspronkelijke materiaal selecteerde de Winkler Prinsredactie meer dan 300 artikelen die een levendig beeld oproepen van de dynamische en hoopvolle samenleving van 1870. De originele teksten spreken voor zich. Ook na 140 jaar vallen de teksten van Anthony Winkler Prins nog op door hun grote leesbaarheid de precieze en beeldende beschrijvingen en de vaak niet mis te verstane meningen die hij doorloops geeft.
11-WSGGeschiedenisAlgemeenStookschriften - Pers en politiek tussen 1780 en 1800Wissing P. van2008365
Nederland beleefde in de laatste twee decennia van de achttiende eeuw een ware hausse aan periodieken. Tientallen weekbladen en kranten waaronder de betrekkelijk nieuwe politieke tijdschriften vochten om de gunst van de lezer in een tijd waarin de gevestigde orde voor het eerst op grote schaal te maken kreeg met oppositionele krachten. Een aantal spraakmakende stookschriften vóór en tégen de gevestigde orde vormt het onderwerp van dit boek. Vinnige bladen verdedigden het Oranjekamp of vielen dit juist aan. De opeenvolgende revoluties van de jaren 1790 in ons land werden opnieuw begeleid door tientallen tijdschriften. Stookschriften brengt twintig jaar politieke persgeschiedenis samen uit een van de rumoerigste tijden van de Nederlandse geschiedenis.
11-WTNGeschiedenisAlgemeenAntihelden - Bijzondere levens van gewone mensen uit de tijd van NapoleonWelten J.2015Franse tijd, Havenarbeider, Kanaalgraver, Koetsier, Koster, Student, Rentenier, Apotheker, Soldaat, Officiersvrouw, Crisistijd, Verlangen, Hartstocht, Overspel, Seks, Werken, Wonen, Geloven383
Revolutie en oorlog zijn al wat de klok slaat in de Franse Tijd (1794‐1815). De dynamiek van deze periode is grenzeloos. Overal stort de oude wereld in en begint de moeizame opbouw van een nieuw soort samenleving. Hoe houden gewone mensen zich staande in een tijd waarin alle zekerheden wegvallen? Beleef mee hoe antihelden van allerlei slag overleven in crisistijd. In niet eerder ontdekte brieven dagboeken en kronieken geven zij zichzelf bloot: verlangen hartstocht overspel seks werken wonen geloven lijden en sterven komen samen in indringende levens verhalen. Kijk door de ogen van een havenarbeider kanaalgraver koetsier koster student rentenier apotheker soldaat en officiersvrouw en ontdek een wereld die verrassend dicht bij je staat. De honderden authentieke veelal nooit eerder gepubliceerde illustraties nemen je helemaal terug naar de Franse Tijd. Een intieme inkijk in het dagelijks leven van tweehonderd jaar geleden.
11-ZWNGeschiedenisAlgemeenNeerlands Veste - Langs vestingsteden forten linies en stellingenRoy van Zuydewijn N. de1988
12-ABSGeschiedenisRegionaalOorsprong en geschiedenis van De LimburgersAlberts Prof. dr W. Jappe1981190
De Limburgers hebben een reputatie die hen onderscheidt van de overige Nederlanders: zij gelden als levensblij en spotlustig zij zijn bekende feestvierders en bij hen proef je nog iets van het 'rijke roomse leven'. Limburg is een van Nederlands jongste provincies als zodanig pas in 1815 ontstaan maar in het gebied dat de huidige provincie Limburg omvat hebben in de loop der eeuwen vele opzienbarende gebeurtenissen plaatsgevonden. Daarbij waren allereerst de bewoners van dit gebied betrokken zodat men toch mag spreken van de historie van het Limburgse gebied en zijn bewoners:
de Limburgers. Een historie met talloze interessante aspecten waaronder de eerste landbouwers op de lössgronden 4000 v.C., de Romeinen die het Limburgse gebied veroverden en er vestingwerken bruggen en wegen bouwden, Sint-Servatius die het christendom predikte, de talrijke middeleeuwse vorsten en hun onderlinge strijd, de Bokkerijdersbende die het platteland onveilig maakte, de erbarmelijke arbeidsomstandigheden van de mijnwerkers en tenslotte de moeizame integratie van Limburg in het Koninkrijk der Nederlanden in de 19de eeuw. Het Limburgse accent ging bij deze ontwikkelingsgang echter niet verloren. Kerk en godsdienst waren en bleven in sterke mate medebepalend en richtinggevend bij het overnemen van het vreemde niet-Limburgse en bij het handhaven van het eigen-Limburgse accent en van de tradities. Zo is de Limburger Nederlander geworden en heeft toch zijn Limburgse identiteit niet prijsgegeven.
12-ADNGeschiedenisRegionaalStaatsvormend geweld - Overleven aan de frontlinies in de meierij Den Bosch 1572 - 1629Adriaenssen L.2007Platteland, Streek, Bevolking, Spaans, Politiek, Moord, Corruptie, Oorlog487
In dit boek wordt het onderzoek naar de overlevingsstrategieën van de plattelands-bevolking in de frontgebieden tijdens de Opstand (tegen het Spaanse gezag) beschreven. Plaats van handeling is de meierij van Den Bosch. Het is de eeuw waarin de Nederlanden zich losmaakten van de Spaanse kroon. Tegen de achtergrond van het wordingsproces van de Nederlandse staat wordt de sociale economische en politieke geschiedenis van het platteland geschetst. Het oorlogsgeweld bepaalde in de frontgebieden het dagelijks leven. Waar geweld werd uitgeoefend week het recht voor moord foltering gevangenschap roof verkrachting vernietiging vernedering en corruptie door alle oorlogspartijen. Decennialang werd de meierij geteisterd door het oorlogsgeweld dat de rebellerende gewesten vroeg in de Opstand hadden weten terug te dringen naar de ‘Maas- en IJssel’-linies. De schade was immens. De bevolking van de regio had niets te winnen bij de oorlog, het waren de Hollandse kooplieden die er baat bij hadden onder meer doordat zij de Spanjaarden en Portugezen konden verdringen uit de Indiën in Azië en Amerika. De uiteindelijke bevrijding van de Spaanse overheersing luidde voor de meierij een periode in van culturele politieke en economische achterstelling die anderhalve eeuw duurde. De oorlogvoerende staten gedroegen zich jegens de plattelandsbevolking als misdaadorganisaties. Onder meer wordt onderzocht of de ontvolking van de meierij tot 30 procent aan het einde van de 16de eeuw kan worden aangemerkt als genocide.
Een ander thema is de ontwikkeling van de lakennijverheid die gezien de omstandigheden tot een verbazingwekkend resultaat leidde. En de Staatse bezettingsbureaucratie in de meierij zou een voorbereiding blijken te zijn op een versterking van de staatsmacht met name op fiscaal en bestuurlijk gebied.
12-AMDGeschiedenisRegionaalMysteries in Noord-Brabant - Waargebeurde misdaden opmerkelijke gebeurtenissen en onverklaarbare verschijnselenAdelmund M.J.2006159
Iedereen kent ze de mysterieuze verhalen en onverklaarbare verschijnselen die zich in de eigen streek hebben afgespeeld. Verhalen van lang geleden die een geheel eigen leven zijn gaan leiden maar ook recente gebeurtenissen die onverklaarbaar en onopgelost zijn en die je de stuipen op het lijf kunnen jagen. 33 verhalen zijn gebundeld met een duidelijke referentie aan waar het verhaal zich heeft afgespeeld zoals ‘De priestermoord te Bergeijk’ en ‘Moord in de Heilige Hartkerk te Tilburg’. De verhalen in het boek zijn herkenbaar en spannend en met de uitdaging of u de plaats van het delict durft te bezoeken.
12-ANN1GeschiedenisRegionaalWestbrabanders onder elkaar - deel 21997Noord-Brabant, West-Brabant
12-BISGeschiedenisRegionaalVeldnamen als historische bron - Een handleiding voor methodisch onderzoekBeijers H. G.J. van Bussel en G. van Berkel1991Toponiemen, Velden, Akkers, Wegen, Waterlopen144
De laatste jaren is er een toenemende belangstelling voor het onderzoek naar oude veldnamen ofwel toponiemen. De soms eeuwenoude namen van velden akkers wegen en waterlopen bieden immers tal van interessante gegevens over vroegere eigenaren over het bodemgebruik in het verleden en over de historische ontwikkeling van het landschap. Dit boek bevat een methodische en praktische handleiding voor eenieder die alleen of in groepsverband aan een veldnamen-onderzoek wil beginnen. Stap voor stap wordt de lezer langs de verschillende fasen van het onderzoek geleid op een tocht die steeds verder in de tijd voert.
12-BKGeschiedenisRegionaalDe stad en Meiery van 's Hertogenbosch of derselver omschryvingBrock A.C.1978
12-BLRGeschiedenisRegionaalHet notariaat in Stad en Meierij van 's-Hertogenbosch tijdens de Late Middeleeuwen 1306-1531Bichelaer A. van den1998Archief, Notariaat, Notaris, Residentie, Bisdom, Akten, Register, Erfrecht, Codicil, Testament, Erfcijn, Erfpacht530
Het notarisambt is een oud en eerbiedwaardig instituut. De huidige notaris had zijn voorganger in de publieke schrijver van de Egyptenaren en Romeinen. Het moderne notariaat deels ambt en deels vrij beroep vindt echter zijn oorsprong in het middeleeuwse Noord-Italië. Van daaruit verspreidde het zich vanaf omstreeks 1200 over heel West-Europa. In oostelijk Noord-Brabant verschijnt de eerste notaris in 1306. De aard en evolutie van het notariaat in deze streek vormen het onderwerp van dit boek. Er wordt zowel aandacht besteed aan de notarissen zelf (opleiding benoeming en carrière) als aan de vorm en inhoud van hun akten. Voor iedereen die is geïnteresseerd is in de geschiedenis van het notarisambt bevat dit boek boeiende informatie. Daarnaast is het een uitstekende handleiding voor onderzoekers die in aanraking komen met middeleeuwse notariële akten.
12-BSGeschiedenisRegionaalUyt liefde tot malcander - Onderlinge hulpverlening binnen de Noord-Nederlandse gilden in internationaal perspectief 1570-1820Bos S.1998Economisch, Vereniging, Ambacht, Verzekering, Reformatie, Knecht, Ziekte, Invaliditeit, Ouderdom, Weduwe, Overlijden, Financiële armenzorg, Fonds, Broeder, Sociale395
Tweehonderd jaar geleden werden in ons land de gilden afgeschaft. Dat deze zeventiende- en achttiende-eeuwse economische verenigingen van ambachtslieden tevens oprichter waren van een vroege vorm van sociale verzekeringskassen is nauwelijks bekend. Vanaf de Reformatie richtten steeds meer gilden en aanverwante knechtsverenigingen een hulpfonds op waaruit de leden ingeval van ziekte invaliditeit ouderdom weduwschap en overlijden een ondersteuning ontvingen. Dit was een welkome financiële aanvulling op de hulp van familie buren en de armenzorg. Naast sociale zekerheid zorgden de gilden ook voor bescherming saamhorigheid en gezelligheid. ‘Uyt liefde tot malcander’ beschrijft hoe deze beroepsgebonden hulpfondsen in een periode zonder nationale regelgeving actuariële kennis kans zagen om gedurende twee eeuwen ambachtslieden in hun ergste nood te ondersteunen. Sommige van deze fondsen hebben tot in de 20ste eeuw bestaan. Of het werkelijk broederliefde was die de gildebroeders aanzette tot oprichting van onderlinge hulpfondsen wordt in dit boek nader onderzocht. Interessant is de vaststelling dat hoewel sinds de afschaffing van de gildefondsen het sociale verzekeringsstelsel in Nederland grote veranderingen heeft ondergaan het uitgangspunt ‘zekerheid voor allen’ gelijk is gebleven.
12-CTNGeschiedenisRegionaalVermakelykheden van (hertogdom) Brabant en deszelfs onderhoorige landenCantillon de1770Genealogie, Historisch, Geographisch, Steden, Dorpen, Gehuchten, Heerlykheden, Rechtsgebieden, Hoven
12-DGNGeschiedenisRegionaalEen land met goede justitie - Criminele rechtspraak in de Stad Grave en het Land van Cuijk 1588-1811Dongen Joh.J.J. van199988
De schrijver heeft zijn keuze laten vallen op de bewerking van de criminele signaten van de Hoge Vierschaar te Grave. Na het transcriberen en het vertalen in het hedendaags Nederlands heeft hij zijn bevindingen op papier gezet. De vlot geschreven publicatie geeft ons een aardig kijkje in de keuken van ruim 220 jaar strafrechtspraak in het Land van Cuijk. Wetenswaardigheden over de organisatie van de rechtspraak in het Cuijklandse gaan vooraf aan droevige sensationele en soms lachwekkende verhalen die eindigden in vrijspraak geseling verbanning ophanging onthoofding radbraking of in sommige gevallen zelfs op de galeien. Alom een prachtige uiteenzetting van hetgeen zich op het gebied van de rechtspraak in dit deel van Nederland heeft afgespeeld.
12-DMNGeschiedenisRegionaalUrkunden erzählen Geschichte Standesämter im Kreis KleveDellmann H.T.1988Duitsland, Kleef
12-DNKGeschiedenisRegionaalSchatting van de Lande van Gelre voor Overkwartier en Betuwe van 1369 naar oorspronkelijk handschrift te DusseldorpDoorninck P.N. van1903Gelderland
12-EDNGeschiedenisRegionaalMetterwoon in KennemerlandEden R. van e.a.1998Noord-Holland
12-ELSGeschiedenisRegionaalMiddeleeuwse kastelen in GelderlandEliëns F.M. en J. Harenberg1984Burcht, Muurwerk391
Geen provincie is zo rijk bedeeld met burchten en kastelen van middeleeuwse oorsprong als Gelderland. De auteurs hebben zich noodgedwongen beperkt tot de bestaande kastelen die bovendien nog oorspronkelijk muurwerk bevatten. Een keuze die zij terdege hebben toegelicht en daarbij hebben zij getracht middels een intensief onderzoek in de daarvoor in aanmerking komende archieven zoveel mogelijk nieuwe gegevens in een prettig leesbare stijl aan de reeds bestaande literatuur tot te voegen. De tekst wordt toegelicht aan de hand van 260 tekeningen gravures en foto’s die het oorspronkelijke karakter de wijzigingen en de huidige verschijningsvorm weergeven. De auteurs leiden het boek in met een beknopte geschiedenis van de provincie Gelderland en een overzicht van de ontwikkeling van het kasteel binnen deze provinciegrenzen.
12-GDLGeschiedenisRegionaalGeuldal: Jaarboek van de Stichting Historische Studies in en rondom het Geuldal1991Limburg
12-GDNGeschiedenisRegionaalGedenkboek 1948-1978 NGV-afdeling KennemerlandGoudriaan D.F. e.a. (red.)1978Noord-Holland
12-GFGeschiedenisRegionaalMoorddadig Brabant - Moord en doodslag in de 19de eeuwGraaff K. de2000Noord-Brabant147
De afgelopen jaren staan in het licht van moord doodslag en ander zinloos geweld. Het lijkt een tijdverschijnsel te zijn maar ook in de voorgaande eeuwen konden mensen er wat van. De auteur criminoloog heeft met veel gevoel en inlevingsvermogen voor slachtoffers en daders de 19de eeuw op dat aspect onder de loep genomen. Het resultaat van zijn speurwerk is dit boek weergegeven. De lezer wordt meegevoerd langs een vader- en een moedermoord het doden van kinderen en overbodige partners. Ook roofmoord en het gevaar van de krankzinnigen komen aan bod. Drank speelt ook in deze 19de eeuw een belangrijke rol als het gaat om zinloos geweld met de dood als gevolg. De schrijver benadert steeds het menselijk aspect achter de daad. Kortom een historisch gedocumenteerd verslag hoe mensen met elkaar omgingen in een tijd waar onderling contact van levensbelang was.
12-GPGeschiedenisRegionaalBrabantse stoffen op de Wereldmarkt. Proto-industrialisering in de Meierij van 's-Hertogenbosch 1620-1820Gurp G. van2004Noord-Brabant
12-GP2GeschiedenisRegionaalReformatie in Brabant - Protestanten en katholieken in de Meierij van 's-HertogenboschGurp G. van2013272
In de Meierij van ’s-Hertogenbosch begon de vervolging van de aanhangers van de reformatie rond 1526. Het aantal mensen dat het nieuwe geloof openlijk aanhing bleef hierdoor aanvankelijk gering. Rond 1565 veranderde dit: er werden hagepreken gehouden en steeds meer stedelingen keerden zich af van de katholieke kerk. Na de Beeldenstorm in 1566 werden in ’s-Hertogenbosch en Eindhoven gereformeerde gemeenten gevormd. De leden vormden een doorsnee van de bevolking. In de decennia daarna waren er perioden van vervolging of oorlog waarin de protestanten tijdelijk vluchtten naar veiliger oorden en uiteindelijk vertrokken naar de noordelijke Nederlanden. Gedetailleerd beschrijft de auteur hoe de Reformatie zich in de Meierij ontwikkelde en welke gevolgen dit had voor de stedelijke samenleving. Zijn verhaal laat zien dat sociale en economische factoren van grote invloed waren bij de vorming van gemeenten en op de keuze van de vestigingsplaats bij gedwongen emigratie.
12-GVRGeschiedenisRegionaalBij ons moeder en ons Jet - Brabantse vrouwen in de 19de en 20ste eeuwGrever M. en Annemiek van der Veen1989Noord_Brabant, Geschiedenis255.
Twaalf broers en zussen vertellen het verhaal van hun familie. De oude moeder heeft een hersenbloeding gehad en hult zich sindsdien in een mysterieus stilzwijgen. Ze wordt verzorgd door haar twaalf kinderen.
Wat weten die kinderen van hun moeder? Wat weten ze eigenlijk van elkaar? Hoe kijken ze terug op hun gezamenlijke jeugd in de jaren vijftig en zestig? De schrijfster tekende oer-Nederlandse geschiedenis op. De verhalen van haar vader en zijn broers en zussen geboren tussen 1934 en 1953 echoën het tijdsbeeld van een land in stroomversnelling. Van armoede na de oorlog en jongensonderbroeken van kunstmestzakken van angst voor de Russen en iedere zondag naar de kerk tot rode nozemsokken hobbytuinen met grindtegels en de pil.
12-HGEGeschiedenisRegionaalChris Mol 1892-1979 Van Brabantse dorpsdokter tot nationaal gezondheidspionierHuige J.2004Geschiedenis
12-HGNGeschiedenisRegionaalDe historie van het Land van Maas en WaalHeiningen H. van1965Geschiedenis, Gelders, Gelre299
In het Gelderse rivierengebied is in de afgelopen decennia veel veranderd en dat heeft ook haar samenleving danig beïnvloed. Als gevolg van deze wijzigingen dreigen echter ook herinneringen zinvolle veldnamen en oude gebruiken te verdwijnen. Voor de beschrijving van de geschiedenis van dit gebied heeft de auteur op de eerste plaats onderzoek verricht in het archief van het Ambt van Maas en Waal maar zijn speurtocht naar de historie voerde hem ook naar andere archief-bewaarplaatsen zelfs tot buiten de landsgrens. Zijn studie heeft vooral betrekking op het Land van Maas en Waal, waarbij tevens veel aandacht is geschonken aan de boeiende verhoudingen tussen de steden Nijmegen en Tiel en het ‘achterland’. Ook de veranderingen in de sociaaleconomische verhoudingen worden in ruime mate belicht. Naast het gebruikelijke plaatsnamen- en zakenregister is het boek voorzien van een index met meer dan 1000 veldnamen uit dit gebied. Voor genealogen is de zeer uitvoerige lijst van geslachtsnamen van onschatbare waarde. Honderden Maas en Waalse namen uit het archief van het kapittel Xanten van het klooster Grafenthal en van het slot Haag zijn mede in het boek verwerkt. Het boek is in een vlotte stijl geschreven en geeft veel wetenschappelijk verantwoorde informatie.
12-HKTGeschiedenisRegionaalOost Nederlandse familienamen - Hun ontstaan en betekenisHekket B.J.1996Heruitgave
12-HMS1GeschiedenisRegionaalZoeklicht op Nijmegen - Genealogische Heraldische Bundel - NGV-afdeling Kwartier van NijmegenHamers N.A. L.W.M. Berenbroek en P.M. op den Brouw1980Kwartierstaat, Ontlastbrief, Stamreeks, Overluiding, Geluchten, Morgengaven, WapenJubileumuitgave ter gelegenheid van het 2de lustrum van de NGV-afdeling Kwartier van Nijmegen
12-HMS2GeschiedenisRegionaalZoeklicht Kwartier van Nijmegen - Genealogische Heraldische Bundel - NGV-afdeling Kwartier van NijmegenHamers N.A. L.W.A. Berenbroek en G.A. Boomsma1985Kwartierstaat, Certificaten de Vita, Stamreeks, Huwelijksvoorwaarden, Lidmaat, Geluchten, Morgengaven, WapenJubileumuitgave ter gelegenheid van het 3de lustrum van de NGV-afdeling Kwartier van Nijmegen
12-HMS3GeschiedenisRegionaalZoeklicht zonder grenzen - Genealogisch Heraldische Bundel - NGV-afdeling Kwartier van NijmegenHamers N. e.a.1990
12-HMS4GeschiedenisRegionaalZoeklicht bij Zilver - Genealogische Heraldische Bundel - NGV-afdeling Kwartier van NijmegenHamers N.A. L.W.A. Berenbroek G.A. Boomsma en J.W. van de Mond1995Gelderland, Geschiedenis, GenealogieJubileumuitgave ter gelegenheid van het 4de lustrum van de NGV-afdeling Kwartier van Nijmegen
12-HMS5GeschiedenisRegionaalZoeklicht - Genealogisch Heraldische Bundel - NGV-afdeling Kwartier van NijmegenHamers N. e.a.2000
12-JGEGeschiedenisRegionaalDe herengoederen op de Veluwe - deel 1 - De herengoederen in de gemeenten Ede en BarneveldJonge E. de en B. J. van den Enk1990GenealogieVereniging van Veluwse Geslachten
12-JGSGeschiedenisRegionaalOud-Brabant over den dorpel bekekenJegerings J.C.2004Noord-Brabant, Historie, Platteland, Foto160
De foto’s in ‘Oud-Brabant over den dorpel bekeken’ geven een beeld van Noord-Brabant en haar dorpsbewoners in de periode van 1900 tot ongeveer 1930. Op de schrale zandgronden woonden leefden en werkten de Brabanders die ondanks hun povere bestaan opgeruimd vrolijk en goedhartig bleven. Men ploeterde om te voorzien in het dagelijks onderhoud op de eigen boerderij of als dagloner in dienst bij de boer of elders. Werk besloeg een zeer groot deel van het leven en begon onmiddellijk na de lagere school. Rijkdom zat in het kindertal en het godvruchtige en culturele leven maar alles - behalve de hoeveelheid kinderen - mondjesmaat. Toch leefde de Brabander tevreden in zijn contact met de natuur en binnen de overzichtelijke gemeenschappen waarin burenhulp de banden verstevigde. De auteur verzamelde de mooiste beelden uit 1900-1930 om de herinnering aan onze voorouders levend te houden en schreef er toelichtende teksten bij.
12-JSN2GenealogieAlgemeenHet pauperparadijs - Een familiegeschiedenisJansen S.2008Stamboom, Afkomst, Familie, Archief, Inkomen, Onderklasse, Opvoeding255
Amsterdam-Noord tijdens de crisisjaren: Roza Dingemans moeder van een door schulden en alcoholisme getroffen gezin probeert koste wat kost haar waardigheid te bewaren. Ze ontleent trots aan een gerucht over een voorname afkomst en een misgelopen erfenis. Maar is dat werkelijkheid of mythe? Op zoek naar de feiten stuit haar kleindochter de auteur op een verborgen stuk Nederlandse geschiedenis: een uniek heropvoedingexperiment in de Drentse nederzetting Veenhuizen waaraan haar voorouders zijn blootgesteld. In drie enorme gestichten werden vanaf 1823 tienduizenden arme stadsgezinnen gedrild tot nuttige burgers. Maar wat begon als een bevlogen plan om de onderklasse te verheffen veranderde al snel in een fuik. In een betrokken beeldende stijl volgt de schrijfster vijf generaties van haar familie langs alle goedbedoelde beschavingspogingen. Van de bedelaarskolonie Veenhuizen tot het ‘wonen-onder-toezicht’ in de arbeiders-wijken van de 20ste eeuw. Gaandeweg tekent zich af hoe deze opvoedcampagnes ingrijpen in het leven van Roza Dingemans en haar nazaten.
12-KBGGeschiedenisRegionaalDe Teuten - Buitengaanders van de KempenKnippenberg W.H.Th.1974Verzameling, Bijdragen, Kultuurhistorisch, VerkenningenUitgegeven door de Stichting Brabants Heem
12-KTGeschiedenisRegionaalHet Brabant van toen - Herinneringen van Westbrabantse mensenKloet T.1980Uitgave van De Stem Breda - 100 bladzijden
12-LDNGeschiedenisRegionaalKantongerechten Noord-Brabant 1838-1930Lindemann W.M. en M.J.A. Veekens1992
12-LRE1GeschiedenisRegionaalDriek - 'ne Brabantse boer die vroom en sober leefde met zicht en zêssie maaide stijf en oud werdLaere R. van1986Uitgave van de Stichting Kèk Liemt
12-LRT2GeschiedenisRegionaalMarinus - 'ne boer die een aardig pijpke buurten kon over kwalen 'kwelen' 'n paddescheet en andere ongemakkenLaere R. van1990Uitgave van de Stichting Kèk Liemt
12-MDRGeschiedenisRegionaalGrafpoëzie van het GroningerlandMulder M.2005Begraafplaats, Kerkhof, Hoven, Familie, Kerkenpad, Dodenakker112 bladzijden
12-MMSGeschiedenisRegionaalBrabant van Generaliteitsland tot Gewest - deel 1Mommers A.R.M.1953Noord-Brabant
12-MMSGeschiedenisRegionaalBrabant van Generaliteitsland tot Gewest - deel 2Mommers A.R.M.1953Noord-Brabant
12-NDGeschiedenisRegionaal30.000 evacués - Limburg en Friesland verbonden door de oorlogNoord E. van der2011157
In januari 1945 waren de gevechten bij de Maas in Midden-Limburg zo heftig geworden dat de Duitse bezetter besloot tot evacuatie. Ruim 30.000 mensen uit Roermond en de omliggende dorpen werden geëvacueerd naar het Noorden. Ongeveer 20.000 hiervan belandden in Friesland. In twaalf interviews vertellen betrokkenen in dit boek over hun persoonlijke ervaringen. Verhalen die een indringend beeld schetsen van de maanden voor de evacuatie en van de evacuatie zelf. Van de afschuwelijke reis in overvolle veewagons die onderweg werden beschoten. Van het verblijf bij gastgezinnen in Friesland. Meest gastvrije vriendelijke mensen maar wel een compleet andere wereld. De verhalen worden voorafgegaan door inleidingen over de organisatie van de evacuatie en over de organisatie van de opvang. Het boek bevat aangríjpende teksten maar ook veel beeld. Bijna 100 veelal niet eerder gepubliceerde foto’s en documenten illustreren de verhalen.
12-NS1GeschiedenisRegionaalGeschiedenis van Holland tot 1572 - deel 1Nijs Th. en E. Beukers2002Geschiedschrijving, Friezen, Franken, Saksen, Romeins, Middeleeuwen, Politiek, Bestuur, Economie, Religie, Kerstening, Hervorming, Klooster, Hof, Kunst, Bourgondisch, Habsburgs
12-NS2GeschiedenisRegionaalGeschiedenis van Holland 1572 tot 1795 - deel 2Nijs Th. en E. Beukers2002Rebellen, Koning, Opstand, Regent, Unie van Utrecht, Rampjaar 1672, Economie. Fluitschip, Haringbuis, Burgerij, Armen, Liefdadigheid, Adel, Parochie, Kerk, Rederijkerskamer, Gouden Eeuw, Reformatie
12-ODNGeschiedenisRegionaalGeschiedenis van Brabant - Van hertogdom tot hedenOudheusden J.A.F.M. van e.a.2004720
Eeuwenlang was het hertogdom van Brabant het eerste in rang van de zeventien gewesten. Brabant vormde met zijn hoofdsteden Brussel Leuven Antwerpen en ’s-Hertogenbosch een brandpunt van bestuur cultuur en economie. Gebeurtenissen en ontwikkelingen in Brabant hadden vaak ingrijpende gevolgen voor alle Nederlandse gewesten. De Opstand tegen Spanje die een scheuring teweegbracht tussen Noord en Zuid deed het hertogdom uiteenvallen in uiteindelijk een Belgisch en een Nederlands deel. Dit boek verhaalt hoe de graven van Leuven de titel hertog van Brabant verwierven en in de eeuwen nadien hun macht en grondgebied uitbreidden. Hoe hertog Jan I toernooiridder en minnedichter op het slagveld van Woeringen roem oogstte. Maar ook wordt verteld hoe de stedelingen van Brabant als eersten op het Europese vasteland zekere constitutionele rechten verkregen. Of hoe Antwerpen in verbazingwekkend korte tijd kon uitgroeien van een kleine nederzetting aan de Schelde tot een formidabele handelsmetropool. De leidende rol van Brabant in de politieke en religieuze verwikkelingen van de 16de eeuw komt uitgebreid aan bod. Maar er is ook aandacht voor de eeuwen daarna toen het zuiden deel uitmaakte van het Spaanse en vervolgens het Oostenrijkse imperium en het noorden van Brabant als Generaliteitsland onder het gezag kwam van de Republiek der Verenigde Nederlanden. De lijn van de ontwikkelingen in Noord en Zuid wordt tenslotte doorgetrokken tot in onze tijd. Daarbij wordt aandacht geschonken aan politiek religie sociale en economische ontwikkelingen en cultuur.
12-OSTGeschiedenisRegionaalVreemd volk in BrabantOirschot A. van1978Vrije metselaren, Joden, Lombarden, Zigeuners, Spanjaarden, Flagellanten, Refugié's, Italiane, Chinezen, MolukkersUitgave van de Stichting Brabantse Dag
12-PLGeschiedenisRegionaalBeschrijving van Het Hertogdom Limburg - Aardrijkskundig woordenboekPoell G.M.1981Wapen, Arrondissement405
‘Het Hertogdom Limburg gelegen tusschen 23̊ 10̍ 15̎ en 23̊ 50̍ 15̎ lengte en 50̊ 45̍ 17̎ en 51̊ 46̍ 45̎ noorder-breedte grenst ten noorden aan de provincie Noordbrabant en voor een zeer klein gedeelte aan Gelderland, ten oosten aan de Pruissische provincie Rhijnland, ten zuiden aan de Belgische provincie Limburg en aan de provincie Noordbrabant.
- De grootste lengte is 26 uren en de grootste breedte 6 uren gaans.
- Het Hertogdom heeft een oppervlakte van ruim 47 vierk. geogr. mijlen met eene bevolking volgens de jongste telling van 1850 van 205431 zielen hetgene door elkander bijna 4371 zielen op elke vierk. geogr. mijl geeft.
- Het Hertogdom Limburg is verdeeld in 125 gemeenten welke zijn vervat in 2 arrondissementen te weten: Maastricht en Roermond.
Het wapen van Limburg bestaat uit eenen leeuw (l) van zilver op een veld van keel (rood).’ Ziehier een greep uit het werk van de auteur in de 19de eeuw onderwijzer in Weert. Het is een der eerste aardrijkskundige woordenboeken in de Nederlandse taal over het dan nog jonge gebied van de huidige provincie Limburg.
12-REGeschiedenisRegionaalDe Grensgebieden in het noordoosten van Brabant ca 1200-1795Ree-Scholtens G.F. van der1993Noord-Brabantincl. 7 losse vellen
12-SDSGeschiedenisRegionaalHet Geldersch LandschapSnijders R. en Koos Dansen1989Gelderland, Geschiedenis
12-SDS2GeschiedenisRegionaalNoord-Brabant tijdens de Republiek der Verenigde Nederlanden 1572-1795Sanders J.G.M. W.A. van Ham en J. Vriens1996Territorium, Heerlijkheden, Domeinen, Bestuur, Rechtspraak, Belasting, Defensie, Waterschap, Schepenbank575
Het in dit boek besproken gebied omvat de huidige provincie Noord-Brabant. De chronologische grenzen worden enerzijds gevormd door de eerste troebelen op het huidige Noord-Brabantse gebied (1572) anderzijds door het einde van het Ancien Régime (1795). Beschreven worden de territoriale ontwikkelingen van de huidige provincie ten tijde van de Republiek. Van de belangrijkste instellingen die in deze periode werkzaam waren worden taken en territoriale indelingen vermeld met verwijzing naar archieven en literatuur. Aan de orde komen heerlijkheden en domeinen bestuur en rechtspraak belastingen defensie waterschappen en gemene gronden. Ook wordt per plaats een overzicht gegeven van de belangrijkste feiten over het territorium de status in 1795 het bestuur de rechtspraak en de waterstaat met verwijzing naar de door deze instellingen gevormde archieven. Het boek bevat zo'n 110 kaarten en foto's en indices op plaats- en persoons-namen. Een kaart die de indeling in schepenbanken in 1795 weergeeft is los bijgevoegd.
12-SDS3GeschiedenisRegionaalNoord-Brabant in de Bataafs-Franse Tijd 1794-1814Sanders J.G.M. J.A.M.Y. Bos-Rops A.P. van Vliet2002Ancien Regime, Bestuur, Rechtspraak, Notariaat, Belasting, Defensie, Onderwijs, Landbouw, Waterstaat, Domeinen531
Dit boek behandelt de periode waarin de structuren van het Ancien Régime voorgoed werden afgebroken en de basis werd gelegd voor een geheel nieuwe organisatie van maatschappij en staat. De belangrijkste overheidsinstellingen worden beschreven met name: bestuur rechtspraak en notariaat belastingen defensie onderwijs landbouw waterstaat en domeinen. Daarnaast is er aandacht voor de territoriale ontwikkeling van het grondgebied en enquêtes en registraties door de overheid. Vanwege de roerige tijden die in dit boek worden belicht komen alle aspecten van de Brabantse Franse tijd aan de orde. Het boek kan gezien worden als een leidraad in de Brabantse geschiedenis van deze tijd. Tot slot wordt een overzicht per plaats gegeven met daarin opgesomd de besturen en rechterlijke instellingen waaronder ze landelijk en regionaal/provinciaal ressorteerden. Voor genealogen een rijke bron van informatie.
12-SDS4GeschiedenisRegionaalNoord-Brabant in de negentiende eeuwSanders J.G.M. W.G.M. van der Heijden1993Bataafse Republiek, Departementen, Arrondissementen, Generaliteit, Brabant, Bestuur, Rechtspraak, Belasting, Defensie, Onderwijs, Waterstaat, Landbouw393
Het gebied dat nu de provincie Noord-Brabant beslaat is samengesteld uit eenheden met een sterk van elkaar verschillende historische achtergrond. Aan het begin van de 19de eeuw maakte ‘Braband’ deel uit van de Bataafse Republiek. De inlijving van Nederland bij Frankrijk in 1810 had tot gevolg dat de overheid volledig naar Frans model werd ingericht met departementen arrondissementen kantons en gemeenten. In 1813 keerde het tij. De Fransen werden verdreven en de prins van Oranje kwam als koning Willem I aan het hoofd van de natie te staan. In de Grondwet van 1814 omschreef men de nieuwe provincie als: ‘alle de landen en steden voormaals bekend onder den naam van generaliteitslanden en in lateren tijd verkregen en daarbij gevoegd zijn.’ Een nadere afbakening van het Brabantse grondgebied volgde met het SB van 20 juli 1814: ‘De provincie Brabant zal tot limietscheiding hebben het Hollandsch Diep de Biesbosch het Bergsche Veld en de Oude Maas tot bij Heusden komende dienvolgens alles wat bezuiden die wateren ligt aan voornoemde provincie en loopende vervolgens die limietscheiding van de Oude Maas bij Heusden met insluiting van die stad en het dorp Beern in eene regte lijn op de Maas tot bij de heerlijkheid Well’. Nadat de noordgrens nog verlegd was werd in de Grondwet van 1815 de naam ‘Braband’ vervangen door ‘Noord-Brabant’. In dit boek zijn de belangrijkste instellingen van de provincie en het rijk in het negentiende-eeuwse Noord-Brabant in kaart gebracht. Ze waren werkzaam op de terreinen bestuur rechtspraak belastingen defensie onderwijs waterstaat en landbouw. Taken organisatie en territoriale indelingen worden beschreven gebaseerd op wetten en regelingen. Schema's en kaartjes geven toelichting op de tekst en omgekeerd. Ter oriëntatie is een grote kaart los bijgevoegd met ingetekend de namen van de gemeenten. Noord-Brabant in de 19de eeuw vormt een onmisbaar naslagwerk voor eenieder die probeert de wortels van zijn familie op te sporen.
12-SPRGeschiedenisRegionaalBrabant in woelige tijden - Het Noorden van Brabant 1579-1648 en Bataafs Braband voor een dubbeltje op de eerste rang 1794-1798Schepper H. de en H.F.J.M. van den Eerenbeemt1989Politieke geschiedenisBrabantse lezingen
12-TBK1GeschiedenisRegionaalKerkelijk godsdienstig leven in westelijk Noord-Brabant 1580-1652Toebak P.M.1995West-BrabantProefschrift – Band 1296
De schrijver vroeger gemeentearchivaris van Roosendaal en Nispen en later van Breda heeft de ontwikkeling van katholiek westelijk Noord-Brabant van het einde van de 16de tot en met de eerste helft van de 17de eeuw in een wetenschappelijk kader geplaatst. Onder westelijk Noord-Brabant wordt verstaan het dekenaat van Breda en Bergen op Zoom zoals dat vóór en na 1610 bestond binnen het bisdom Antwerpen inclusief de vrijheid Roosendaal en de heerlijkheid Nispen. Naast het geven van een typering van het gebied westelijk Noord-Brabant en de staatkundig-militaire ontwikkelingen wordt door de auteur ingegaan op de rol van de dekens ‘als schakel’ tussen de bisschop en de priester in de parochie. Centraal in het boek staat het visitatieverslag als historische bron voor religieuze aspecten. De periode 1580-1652 is zeer interessant geweest voor westelijk Noord-Brabant met name voor de doorvoering van de Reformatie en de Katholieke Reformatie aldaar.
12-TBK2GeschiedenisRegionaalKerkelijk godsdienstig leven in westelijk Noord-Brabant 1580-1652Toebak P.M.1995West-BrabantProefschrift – Band 2296
De schrijver vroeger gemeentearchivaris van Roosendaal en Nispen en later van Breda heeft de ontwikkeling van katholiek westelijk Noord-Brabant van het einde van de 16de tot en met de eerste helft van de 17de eeuw in een wetenschappelijk kader geplaatst. Onder westelijk Noord-Brabant wordt verstaan het dekenaat van Breda en Bergen op Zoom zoals dat vóór en na 1610 bestond binnen het bisdom Antwerpen inclusief de vrijheid Roosendaal en de heerlijkheid Nispen. Naast het geven van een typering van het gebied westelijk Noord-Brabant en de staatkundig-militaire ontwikkelingen wordt door de auteur ingegaan op de rol van de dekens ‘als schakel’ tussen de bisschop en de priester in de parochie. Centraal in het boek staat het visitatieverslag als historische bron voor religieuze aspecten. De periode 1580-1652 is zeer interessant geweest voor westelijk Noord-Brabant met name voor de doorvoering van de Reformatie en de Katholieke Reformatie aldaar.
12-TLRGeschiedenisRegionaalBrabants historie ontvouwd - Die alder excellenste cronyke van Brabant en het Brabantse geschiedbeeld anno 1500 (inclusief cd-rom)Tigelaar J.2006Kroniek, Geschiedschrijving, Middeleeuwen, Hertog, Koning230
In 1498 verscheen in Antwerpen een belangwekkend boek met een zeer zelfverzekerde titel: ‘Die alder excellenste cronyke van Brabant’. Deze eerste Brabantse kroniek in gedrukte vorm maakt haar veelbelovende titel meer dan waar. De omvangrijke kroniektekst kan worden beschouwd als het toppunt van twee eeuwen middeleeuwse Brabantse geschiedschrijving. Bovendien is het boek verlucht met vele houtsneden en uitgerust met een twee meter lang uitvouwblad. Op het uitvouwblad - een uitzonderlijke prestatie in de vroege boekdrukkunst - wordt de Brabantse geschiedenis schematisch voorgesteld: naast de genealogie van de Brabantse hertogen worden de Brabantse heiligen en een stamboom van de Franse koningen afgebeeld. In ‘Brabants historie ontvouwd’ wordt voor het eerst een diepgaand onderzoek ingesteld naar deze Brabantse kroniek. Met het uitvouwblad als uitgangspunt weet de schrijver op zorgvuldige wijze de eigen geschiedenisvisie van de samensteller van de kroniek te achterhalen.
12-VLNGeschiedenisRegionaalOp zoek naar Vlielands verledenVermeulen D.1979Dorpsregering, Volksleven, Volksgebruiken, Volksgeloof
12-VLSGeschiedenisRegionaalDis Overquartiers van RuremundeVullings P.G.H. e.a.2008Historie, Genealogie, Stadsschrijver, Heksen, Adel, Bedevaart320
In 2008 bestond de historische en genealogische vereniging ‘Overkwartier van Gelre’ vijf jaar. Dit feit werd gevierd met de uitgave van een jubileumboek. Het boek bevat artikelen van diverse Duits- en Nederlandstalige auteurs. De onderwerpen hebben betrekking op het Overkwartier van Gelre en bestrijken een periode van de late Middeleeuwen tot in de vorige eeuw. Aan bod komen o.m.: de eerste Venlose stadsschrijvers het Maaslandse adellijke geslacht Van Holtmoelen de heksenvervolgingen begin 17de eeuw in Roermond Straelen en Venlo het adellijke geslacht Van Aefferden het Overkwartier in cartografische weergaven vanaf de 16de tot eind 18de eeuw dopen en huwelijken van vreemden in Venlo gedurende de roerige jaren 1636 tot 1639 het Wachtendonkse patriciersgeslacht Poell in Venlo een achttiende-eeuwse correspondentie van een eenvoudige familie en de geschiedenis van de bedevaartskramen te Kevelaer. De gevarieerde onderwerpen geven een goed beeld van het Overkwartier van Gelre door de eeuwen heen.
12-VNGeschiedenisRegionaalZij telt voor twee - Vrouwenarbeid in Noord-Brabant 1889-1940Veen A. van der1989126
Zo’n honderd jaar geleden was het voor veel vrouwen noodzakelijk om geld te verdienen. Jonge meisjes werden dienstbode of gingen als textielarbeidster sigarenmaakster of lampenmeisje aan de slag. Gehuwde vrouwen die kleine kinderen hadden probeerden met thuiswerk zoals het stikken van schoenen of uitzoeken van groenten wat geld in het laatje te brengen. Ook op andere manieren voorzagen vrouwen zich van inkomsten, door hun werkzaamheden op het land in de handel of als kleine zelfstandige bijvoorbeeld als mutsenmaakster of stoelenzetster. In dit boek passeren al die verschillende beroepen die door onze moeders en grootmoeders werden uitgeoefend de revue. Niet alleen de tekst maar ook de vele foto’s geven op deze wijze een verrassend beeld van de bijdrage die vrouwen aan de economische ontwikkeling van de provincie Noord‐Brabant in de periode 1889‐1940 leverden.
12-WDP1GeschiedenisRegionaalDe jaarboeken van Nicolaas Westendorp - Jaarboek van en voor de Provincie Groningen - deel 1Westendorp N.1829Geschiedenis, Historie
12-WDP2GeschiedenisRegionaalDe jaarboeken van Nicolaas Westendorp - Jaarboek van en voor de Provincie Groningen - deel 2Westendorp N.1832Geschiedenis, Historie
12-WLSGeschiedenisRegionaalHoenen en kapoenen - Gids van cijnsregisters betreffende Noord-Brabant 14de - 20ste eeuwWelings Y.J.A. C.J.M. van der Heijden en J.G.M. Sanders2000Belasting last, Onroerend goed, Rentmeester107
De meeste mensen zal het begrip cijns vreemd in de oren klinken. Toch was het vroeger een belangrijk verschijnsel. Het was geen belasting in de huidige betekenis maar een last die drukte op een onroerend goed zoals een stuk grond of een huis. De cijnsplichtige betaalde in natura of in klinkende munt. Deze cijnzen konden vaak niet afgekocht worden zodat iedere volgende eigenaar van het goed de verplichting tot levering of betaling opgelegd kreeg. De betaling in geld kreeg op den duur de overhand. Het te betalen geldbedrag was onveranderlijk. De voortschrijdende geldontwaarding had daarom tot gevolg dat de waarde van de cijns tot een minimum daalde: gunstig voor de cijnsplichtige ongunstig voor de cijnsheffer. De meeste cijnzen zijn in de negentiende en twintigste eeuw verdwenen. De cijnsheffers lieten de cijnzen meestal innen door rentmeesters. Deze hielden daarvoor cijnsregisters bij waarin ze aantekenden wie cijns moest betalen hoeveel en uit welk goed. Deze cijnsregisters werden decennialang bijgehouden en telkens weer vernieuwd. Zo ontstonden grote series cijnsregisters die over verscheidene eeuwen lopen. In deze gids zijn voor Noord-Brabant de relevante cijnsregisters per plaats gegroepeerd. Voor genealogen een prachtige informatiebron.
12-WTSGeschiedenisRegionaalHet Brabant van toen ... Vertellingen over het leven van alle dag uit ons goede Brabant tussen 1900 en 1940Wouters J.1981Interview, Gewone mens, Verhalen305
‘Herinneringen van Westbrabantse mensen’ was de ondertitel van een dertigtal interviews die onder de naam ‘Het Brabant van toen’ in 1979 en 1980 in ‘De Stem’ zijn gepubliceerd. De geïnterviewden zijn mensen die rond 1900 of in de decennia erna zijn geboren. Hun herinneringen bleken een beeld te geven van het leven in West-Brabant dat vergeten dreigt te raken. Het gaat dan natuurlijk niet om de ‘echte’ geschiedenis. Die ligt vast in officiële documenten van allerlei aard. Veel meer komt uit de interviews naar voren hoe mannen en vrouwen in die tijd de ‘echte’ geschiedenis hebben beleefd en in een aantal gevallen - zeker als het om sociale geschiedenis gaat - er hun aandeel in hebben geleverd. Een vergelijking tussen het begin en de tachtiger jaren van de 19de eeuw biedt - hoe zou het ook anders kunnen - een beeld van scherpe tegenstellingen. Een van de duidelijkste is ongetwijfeld die tussen de armoede toen en de welvaart nu. Een andere is de gewijzigde onderlinge verhouding tussen mensen. Een kleine eeuw geleden leek het standsverschil van nature gegeven. Maar uit deze herinneringen van Westbrabantse mensen wordt duidelijk dat zij ondanks soms vertederende woorden over ‘Het Brabant van toen’ op hun eigen bescheiden plaats vaak strijd geleverd hebben tegen wat in hun ogen onrechtvaardig was. Zo wordt geschiedenis geschreven.
12-WTS2GeschiedenisRegionaalFeesten zeden gebruiken en spreekwoorden in LimburgWelters H.1982Folklore, Heemkunde, Historisch, Godsdienstig
13-ABS1GeschiedenisLokaalDe grote kerkelijke vergadering van 's-Hertogenbosch - deel 1Abels P.H.A.M. en A.P.F. Wouters1986Noord-Brabant
13-ABS2GeschiedenisLokaalDe grote kerkelijke vergadering van 's-Hertogenbosch - deel 2Abels P.H.A.M. en A.P.F. Wouters1986Noord-Brabant
13-ASNGeschiedenisLokaalHilvarenbeek onder de Hertog en onder de GeneraliteitAdriaenssen L.F.W.1987Vrijthof, Vijftiende eeuw, Herberg de Zwaan, Bronnen, Inzicht, Stratenpatroon440
Het boek opent met: Wie de ruimterijke Vrijthof van Hilvarenbeek betreedt de wijds aangelegde dorpsplaats ziet zich omringd door herinneringen aan het verleden: de kerk de linde de hervormde pastorie de vijftiende-eeuwse en wellicht veel oudere herberg ‘de Zwaan’ en het overoude stratenpatroon. Het boek beschrijft de sociale en economische geschiedenis van Hilvarenbeek tussen 1400 en 1800 vier eeuwen van het dagelijks leven.
Uniek is de omvang de veelheid van onderwerpen en het grote aantal onbekende bronnen dat werd geraadpleegd. Het boek is geschiedkundig van opzet gebaseerd op voornamelijk geschreven materiaal. Het werk biedt gedetailleerde informatie ettelijke vertrekpunten voor nader onderzoek alsmede verrassende nieuwe inzichten.
13-BKRGeschiedenisLokaalHet Smouse Kerkhoff te GeffenBecker J.1987227
Volgens de Bossche kroníek van St Geertrui kwamen in het jaar in het jaar 1164 'een menigte Joden naar ’s-Hertogenbosch’. Zij namen deel aan de stichting van deze stad en vestigden er de oudste joodse gemeente in de Noordelijke Nederlanden. Echter op de op de vooravond van de derde kruistocht omstreeks 1188 werden deze joden 183 mannen en vrouwen op het Galgeveld gelegen aan de Vughter Heide verbrand. Hun kinderen werden dwangmatig gedoopt. 'Tijdens de kruistochten geschíedden dergelijke onverkwikkelijke gebeurtenissen in alle landen van Europa waar zg. kruispredikers verschenen en de volksmassa opwekten met het zwaard in de hand deel te nemen aan de verovering van het Heilige Land. Het getuigt van weinig humanitair gevoel dat de monniken die destijds de kronieken schreven er aan toevoegden dat de joden werden vermoord 'amore Dei' uit liefde voor God. De werkelijke motieven waren echter roofzucht en het feit dat joden natuurlijk niet deelnamen aan de vele kruistochten die zo’n 5 à 6 miljoen slachtoffers vergden. Voor zover bekend was eind 17de eeuw ‘Het Smouse Kerkhoff’ te Geffen de enige joodse begraafplaats in Noord-Brabant. Oorspronkelijk had de Heerlijkheid Geffen de grond van deze Eeuwige Ruststede blijkbaar aan één joodse familie beschikbaar gesteld maar ten gevolge van de komst van steeds meer joden naar Staats-Brabant kreeg deze dodenakker alras de functie van streekkerkhof. De oudste nog aanwezige zerk op deze begraafplaats dateert uit 1760. Mogelijk zijn enige oudere grafstenen in de loop der eeuwen in de rulle grond verzonken. In die dagen nam men meestal waarschijnlijk als gevolg van de destijds heersende armoede genoegen met het aanbrengen van houten graftafels. Daarvan is er te Geffen niet één behouden gebleven.
13-BLOGeschiedenisLokaalBoerderij- en veldnamen in WarnsveldBoschloo J. en G.J. Regelink (verzamelaars)1991
13-BRNGeschiedenisLokaalGrafmonumenten en Grafzerken in de Oude Kerk te DelftBeresteyn E.A. van1938Grafstenen, Zuid-Holland
13-DSNGeschiedenisLokaalEen dorp in de polder - Graft in de 17de eeuwDeursen A.Th. van2006Samenleving, Platteland, Dorp, West-Fries, Opvoeding, Norm, Waarde, Lot, Holland379
Van de oude samenlevingen op het platteland bestaan zowel romantische als cynische voorstellingen. De schrijver - historicus schetst in dit boek voor het eerst een compleet en gedocumenteerd beeld van een dorpssamenleving in de zeventiende eeuw. Wat de auteur in zijn bronnen zoekt en vindt zijn de mensen die er hebben geleefd en gewerkt de gewone mannen en vrouwen van de zeventiende eeuw. Hun opvoeding het huwelijksleven de beroepen die ze uitoefenden maar ook de donkerder kant van hun bestaan: de dreiging van het water criminaliteit brand en dood. De schrijver is erin geslaagd een magistraal beeld op te roepen van het dagelijks leven van de Grafters - een schildering die enerzijds uniek is in haar gedetailleerdheid en anderzijds exemplarisch mag heten voor het Hollandse dorpsleven in de Gouden Eeuw.
13-GMSGeschiedenisLokaalNalatenschap als toekomst - De fundaties van de Vrijvrouwe van Renswoude 1754-1810Gaemers C.2004Begaafd, Beroepsopleiding, Weeshuizen, Basisopleiding, Leermeester, Vrije kunst, Vak, Republiek, Technisch onderwijs, Waterstaat, Bouw, Officieren, Kunstenaar, Medici, Talent303
‘Verstandig schrander en bekwaam’ zo omschreef Maria Duyst van Voorhout Vrijvrouwe van Renswoude de jongens aan wie zij haar immense fortuin ten dienste wilde stellen. Met haar nalatenschap zouden in Delft Den Haag en Utrecht drie Fundaties worden gesticht. Hier ontvingen in de tweede helft van de 18de eeuw kansarme maar begaafde jongens uit drie stedelijke weeshuizen een beroeps-opleiding die normaal gesproken alleen voor het meer vermogende deel van de bevolking was weggelegd. Eminente wiskundigen gaven hen een grondige basisopleiding in de mathematische wetenschappen waarin zij verder in een door hen gekozen ‘vrije kunst’ werden opgeleid door de beste leermeesters in hun vakgebied. Geen andere instelling in de Republiek verzorgde op zo’n hoog niveau technische opleidingen waarbij theorie en praktijk in relatie tot elkaar werden onderwezen. Dit maakt de Fundaties uniek in het onderwijsbestel van de Republiek. Veel van de ruim 200 waterstaatkundigen bouwkundigen officieren bij leger marine en koopvaardij beeldend kunstenaars en medici die door de Fundaties zijn opgeleid hebben binnen hun beroepsgroep een bijdrage geleverd aan vernieuwingen en verbeteringen. Daarmee voldeden zij aan de laatste wens van de Vrijvrouwe: de inzet van hun talent en hun kennis voor de toekomst van het vaderland.
13-HNKGeschiedenisLokaalBoerderij- en veldnamen in ZelhemHennink H.H.1998
13-HSN1GeschiedenisLokaalBoerderij- en veldnamen in Hengelo (Gld) - TekstHarmsen G. en B. Menkveld1988
13-HSN2GeschiedenisLokaalBoerderij- en veldnamen in Hengelo (Gld) - KaartenHarmsen G en B. Menkveld1988
13-JCSGeschiedenisLokaalJustitie en Politie in 's-Hertogenbosch voor 1629 - De bestuursorganisatie van een Brabantse stadJacobs mr B.C.M.1986Noord-Brabant, Rechtshistorie298
In dit boek beschrijft de auteur de ontwikkeling van de bestuur- en rechterlijke organisatie van 's-Hertogenbosch vanaf de stichting tot het moment waarop de stad in Staatse handen overging. De termen justitie en politie stonden in de beschreven periode voor rechtspraak en bestuur in de meest ruime zin. Allereerst wordt het ontstaan van de stad en haar ontwikkeling tot vierde hoofdstad van het hertogdom Brabant belicht.
Vervolgens wordt de positie van de stad ten opzichte van het omringende platteland bezien. De juridische invloed van de stad strekte zich uit over een aanzienlijk gebied. In de volgende hoofdstukken komen de organen van rechtspraak en bestuur aan de orde: de schout de voornaamste hertogelijke vertegenwoordiger in de stad, de schepenen gezworenen raden en dekens van de ambachtsgilden die sedert het einde van de 14de tot begin 15de eeuw de drie leden van het stadsbestuur vormden, de burgemeesters die van 1494-1498 werden benoemd, de rentmeesters die de zorg droegen voor het beheer van de financiën, en het uitvoerend apparaat. In het tweede deel van het boek worden de taakvelden van de stedelijke overheid tot uitgangspunt genomen: justitie of rechtspraak, wetgeving, politie in de zin van burgerlijk bestuur en financiën. Het boek geeft de ontwikkelingen in het middeleeuwse ’s-Hertogenbosch weer die passen in het Brabantse beeld maar die toch ook een grote eigenheid vertonen.
13-KPSGeschiedenisLokaalMigrantenstad - Immigratie en sociale verhoudingen in 17de-eeuws AmsterdamKuijpers E447
Duitsers Noren Denen en Zweden vormden in zeventiende‐eeuws Amsterdam de grootste groep buitenlandse migranten. Met duizen-den arriveerden ze jaarlijks in de haven op zoek naar een beter bestaan. In het snel groeiende Amsterdam gingen zij grotendeels op in de anonieme massa werkvolk van dienstmeisjes havenarbeiders varensgezellen textielarbeiders en knechten in slecht betaalde ambachten. Met hun komst vormde zich in Amsterdam een omvangrijke loonafhankelijke onderklasse. De stad veranderde van een overzichtelijke samenleving in een metropool met grotestadsproblemen. Migrantenstad is een speurtocht naar de identiteit en het lot van deze zeventiende-eeuwse gastarbeiders. Waarom kwamen ze naar Amsterdam en hoe ging de stad met ze om? Waar gingen ze wonen met wie trouwden ze waar vonden ze werk en waar klopten ze aan in nood?
13-LBSGeschiedenisLokaalBorn - Een koninklijk domein met een boeiend verledenLebens J. e.a.1978Geschiedenis, Limburg, Maasland, Volkskunde
13-LGAGeschiedenisLokaalPaupers en boeven - 200 jaar strafkolonie VeenhuizenLibbenga Jan2018Strafgevangenis, Open gevangenis, Werkkamp voor jongeren288
Van pauperparadijs tot strafgevangenis: de Drentse kolonie Veenhuizen kent geen gelijke. Het volledige dorp eigendom van het Rijk kreeg bijnamen als Hollands Duivelseiland en Hollands Siberië en is vaak bezongen op de grammofoonplaat dankzij de etherpiraten die er ook zaten opgesloten. Wat begon als sociaal experiment van generaal Johannes van den Bosch groeide uit tot een speeltuin van justitie. De kolonie had als eerste een open gevangenis kampen voor Jehova’s Getuigen en verkeersdelinquenten drugsvrije afdelingen en een werkkamp voor jongeren. Behalve de Vier van Breda meesterkraker Aagje M. de Heinekenontvoerders en crimineel Stanley Hillis zaten hier ook heel wat bekende Nederlanders die wegens rijden onder invloed als straf bomen moesten kappen.
13-LVTGeschiedenisLokaalOudenbosch in Verleden en HedenLevelt H.1931Noord-Brabant
13-MKHGeschiedenisLokaalGeschiedenis van de Gemeente Ginneken en BavelMerkelbach van Enkhuizen L. en A. Hallema1953Noord-Brabant
13-MRGGeschiedenisLokaalDe Zwijndrechtsche NieuwlichtersMarang G.P.1980Godsdienst, Christelijk, Christendom, Communistisch, Broederschap
13-MSGeschiedenisLokaalEen beeld van een dorp - Schijndel 1880-1940Maas H.19911880-1
940
102
De schrijver is geïnspireerd door het boek ‘Schijndel historische verkenningen’ van pater Wiro Heesters en de door hem geraadpleegde fotocollectie van het streekarchivariaat Langs de Aa en Dommel. Naast een groot aantal interessante foto’s bestaat het boek uit een toelichtende tekst waarbij in korte beschrijvingen een beeld wordt geschetst van het maatschappelijk economisch en religieus leven in Schijndel tijdens de periode 1880-1940. Vanaf 1870 door de opkomst van industrie en industriële producten gingen Schijndelaren in toenemende mate in loondienst werken waardoor een markt ontstond van verkopers en handelaars die huis-aan-huis probeerden hun producten aan de man (eigenlijk aan de vrouw) te brengen. Maar er kwam nog veel meer aan de deur marskramers (soms ‘teuten’ genoemd) ventten met allerlei huishoudelijke artikelen. De huis-aan-huis-verkopers hadden vaak belangstelling voor alles en nog wat. Bijvoorbeeld varkenshaar voor het vervaardigen van borstels. Daar de mensen toen niet over veel geld beschikten werden de artikelen waar de handelaar belangstelling voor had geruild tegen artikelen die de handelaar te koop aanbood. Op deze manier raakte de handelaar zijn handel ook profijtelijk kwijt. Door de krijgshandelingen tijdens de 1ste Wereldoorlog konden ook de Nederlanders niet aan mobilisatie ontkomen met als gevolg: mobilisatie ook voor Schijndelaren. In het boekwerk worden vele onderwerpen ter sprake gebracht. Teveel om in dit korte overzicht ter sprake te brengen. Alles overwegende lijkt dit boekwerkje een prachtig overzicht te geven van de recentere geschiedenis van Schijndel.
13-MTNGeschiedenisLokaalOpkomst van de modene stad - Ruimtelijke veranderingen in Maastricht 1660-1905Martin M.2000Cultuurhistorische studies
13-PKGeschiedenisLokaalRepublikeinse veelheid democratisch enkelvoud - Sociale verandering in het Revolutietijdvak 's-Hertogenbosch 1770-1820Prak M.1999Grondwet, Staatsregeling, Bataafs, Franse omwenteling, Patriot, Politiek, Nederland349
In 1798 kreeg Nederland voor het eerst een grondwet. Tot 1816 volgden er nog zes andere. De eerste Staatsregeling voor het Bataafse volk was een uitvloeisel van een revolutie die in de winter van 1794-1795 was ontstaan door de Franse Revolutie en dankzij de interventie van de Franse revolutionaire legers. Op haar beurt bouwde de Bataafse omwenteling voort op de Patriottische revolutie van de jaren 1780. In dit boek wordt een nieuw licht geworpen op de ontwikkelingen van het Revolutie-tijdvak. Dat gebeurt door een levendige beschrijving van de verwikkelingen in Den Bosch in de jaren 1770-1820. Daarna wordt in drie delen aandacht besteed aan de inrichting van de ‘oude’ samenleving het verloop en de achtergronden van de Patriottische revolutie en tenslotte de verwikkelingen in de Bataafs-Franse tijd tot 1820. Behalve van de politieke ideeën en activiteiten wordt vooral een beeld gegeven van de sociale verhoudingen in deze periode de sociale wortels van de opeenvolgende revoluties en de uiteindelijke uitkomsten van die revoluties voor de Bossche samenleving. De ontwikkelingen in Den Bosch worden steeds vergeleken met die in de rest van het land en de Nederlandse situatie met die in andere Europese landen. Zo ontstaat een scherp beeld van de Nederlandse samenleving in een cruciaal tijdvak waarin de basis werd gelegd voor maatschappij van nu.
13-STGeschiedenisLokaalOverleven na de dood - Weduwen in Leiden in de Gouden EeuwSchmidt A.2001Zeventiende eeuw, Erfrecht, Familie, Gezin, Armenzorg, Arbeidsmarkt, Huwelijksmarkt333
In de zeventiende eeuw leidden goede weduwen een vroom leven teruggetrokken en beschouwend. Slechte weduwen verleidden misleidden misbruikten hun macht en kapitaal en brachten met hun ongetemperde wellust de nalatenschap in gevaar zo wilden schrijvers van kluchten doen geloven. In werkelijkheid was deze beeldvorming natuurlijk veel te zwart-wit. De dood van een echtgenoot bezorgde vrouwen in de Gouden Eeuw een zelfstandige positie maar betekende ook het einde van het volledige gezin waarop de samenleving was ingericht. ‘Overleven na de dood’ gaat over de gevolgen van het weduwschap voor vrouwen in Leiden in de zeventiende eeuw. Wat was het antwoord van weduwen op de veranderingen waarmee zij werden geconfronteerd? Er wordt aandacht besteed aan de macht vanuit het graf de opmerkelijke gevolgen van het Hollandse erfrecht de rol van familieleden de bijzondere positie van weduwen binnen de armenzorg hun keuzes op de arbeidsmarkt en kansen op de huwelijksmarkt. Ook de situatie van weduwen in andere Europese landen komt aan bod.In het boek wordt uitvoerig beschreven hoe weduwen in de zeventiende eeuw hun ‘nieuwe’ bestaan - en dat van hun gebroken gezin - vormgaven en laat zien dat zij de breuk met hun gehuwde bestaan redelijk wisten te beperken.
13-TMKGeschiedenisLokaalWillem Janszoon Verwer Memoriaelbouck Dagboek van de gebeurtenissen in Haarlem van 1572-1581Temminck J.J.1973Noord-Holland, Geschiedenis
13-TPGeschiedenisLokaalVeenhuizen - Wat heeft u hier te zoeken ... Fragmenten uit heden en verledenTrip Ben2013192
Naast een beschouwing over de totstandkoming van de 3 gestichten en een uitgebreid overzicht van de woon‐ leef‐ en werkomstandigheden van de ‘uitverkorenen’ selecteerde de auteur zesentwintig brieven en briefkaarten uit de bestaande werkelijkheid van het idee van de ‘Maatschappij van Weldadigheid’. Het geheel biedt een boeiende blik op het dagelijks leven in de dwanggestichten in Veenhuizen van 1840‐1890. In keurig schoonschrift of in gebrekkig Nederlands lezen we brieven van bezorgde familieleden maar ook een sollicitatie naar de vacature van apotheker in het Rijksgesticht een ontslagbrief brieven aan de Rijksoverheid zelfs een condoleancebrief van Frederik Prins der Nederlanden. Hij schreef deze brief na het overlijden van de oud‐directeur van de Maatschappij van Weldadigheid ‘den Weledelen Heer J. van Konijnenburg’. De brieven leggen de menselijke kanten bloot van de geschiedenis van deze gestichten. Zo schrijft Vrouw v.d. Helm Oldeopslagen te Leeuwarden in 1882: ‘Weledelen Heer Mijn Heer verzoekt vriendelijk als gij ook zeggen kunt als mijn man ook bij U in 't Gesticht is of in 't tweede of derde wees dan zoo vriendelijk als het U past Mijn Heer en schrijf mij dan een paar woordtjes terug want ik heb bericht uit Amsterdam gekregen van den Heer burgemeester dat hij in 't bedelaarsgesticht is'.
13-TPRGeschiedenisLokaalLeven aan de rand van de Republiek - Stad en gericht Almelo 1580-1700Trompetter C.2006Heren van Almelo, Linnenweverij, Platteland, Twente, Doopsgezinden471
In de kleine stad Almelo en het omliggende land werd in de 17de eeuw het leven met hartstocht geleefd. In dit boek wordt het verhaald hoe de zelfbewuste burgers van het stadje die een halve eeuw streden met de adellijke Heren van Almelo om de politieke zeggenschap in hun stad uiteindelijk het onderspit moesten delven. Ook op godsdienstig gebied liepen de emoties soms hoog op. Katholieken deden hun uiterste best om zich te handhaven. Een kleine groepje doopsgezinden ontwikkelde zich tot een gerespecteerde minderheid en legde de basis voor een bloeiende linnenweverij. Het was een harde tijd. Ziekten oorlog en misdaad tekenden het dagelijks bestaan. Daartegenover stond de zachte zijde zoals de zorg voor en het mededogen met de zwakkeren. Deze studie schetst een beeld van een samenleving in een vaak vergeten hoek van de Republiek: Twente.
13-VSGeschiedenisLokaalBurgers broeders en bazen - Het maatschappelijk middenveld van 's-Hertogenbosch in de zeventiende en achttiende eeuwVos Aart2007Belegering, Staatse troepen, Frederik Hendrik, Unie van Utrecht, Katholiiek, Gereformeerd , Burgerschap, Schutterij, Ambachtsgilde, Samenleving423
Na een langdurige belegering capituleerde ’s-Hertogenbosch najaar 1629 voor de Staatse troepen onder Frederik Hendrik. De band die de stad een halve eeuw eerder met de Unie van Utrecht verbrak was op papier weer hersteld. Dit boek vertelt het verhaal van burgers en inwoners katholieken en gereformeerden gevestigden en buitenstaanders die ondanks diepgaande verschillen gedwongen waren met elkaar samen te werken om een stedelijke gemeenschap te realiseren. Op basis van een analyse van talloze archiefstukken beschrijft de auteur de dagelijkse praktijk van samenwerking en uitsluiting.
Centraal staan vier sociale verbanden die een belangrijk deel van het middenveld uitmaakten: het burgerschap de schutterijen de ambachtsgilden en de gereformeerde gemeente. Hoewel dit boek over ’s-Hertogenbosch gaat zijn de beschreven verbanden niet specifiek voor deze stad. Ook in tal van andere steden in vervulden zij de onmisbare bouwstenen van de stedelijke samenlevingen.
13-WDNGeschiedenisLokaalZorg voor de kost - Armenzorg arbeid en onderlinge hulp in Zwolle 1650-1700Wijngaarden H. van2000Zeventiende eeuw, Weduwen, Zieken, Bejaarden, Familie, Buren, Vrienden, Dagelijks leven, Werk345
De armen spelen doorgaans geen hoofdrol in studies over de 17de eeuw. Zij komen slechts als slachtoffer aan bod. Dit boek vertelt het verhaal van de armen in de 17de eeuw. Weduwen met kinderen zieken en bejaarden kwamen toen in aanmerking voor armenzorg en trachtten op allerlei manieren de eindjes aan elkaar te knopen. In de steden leefde een sterk besef dat men voor de ‘eigen’ armen moest zorgen. Buren en vrienden hielpen elkaar met een grotere vanzelfsprekendheid dan familieleden. Met de geschiedenis van enkele arme gezinnen in Zwolle wordt een gedetailleerd beeld geschetst van het dagelijkse leven tussen 1650 en 1700. De praktijk van de armenzorg wordt uitgebreid beschreven. Ruim aandacht wordt besteed aan het werk van vrouwen mannen en kinderen en het met elkaar omgaan. Op een levendige wijze wordt het alledaagse leven in de 17de eeuw weergegeven.
13-WNRGeschiedenisLokaalIn het weeshuis - De zorg voor de Burgerwezen van Amsterdam 1580-1960Wagenaar L.2009126
De stad Amsterdam regelde vanaf 1523 voor het eerst de opvang van weeskinderen. Het eerste weeshuis aan de Kalverstraat was bescheiden van aard maar de bevolkingsgroei maakte de behoefte aan een groter pand urgent. Nadat de katholieke stadsregering in 1578 was afgezet ‐ bekend geworden als de Alteratie ‐ kreeg 'het Weeshuijs' de beschikking over de vrijgekomen gebouwen van het St. Luciënklooster. Na een eeuw van verbouwingen en nieuwbouw was tussen de Kalverstraat en de Nieuwezijds Voorburgwal een enorm en monumentaal gebouwencomplex ontstaan ter huisvesting van de Burgerwezen. Bijna vier eeuwen lang bleef het Burgerweeshuis daar gevestigd. In het boek wordt de groei en de organisatie van het Burgerweeshuis het alledaagse leven van de weeskinderen en het bestuurswerk van de Regenten en Regentessen beschreven. Daarnaast wordt speciale aandacht besteed aan onderwerpen als drinkwater verlichting onderwijs de Regentenzaal en Burgerwezen in de kunst. Het Burgerweeshuis heeft een indrukwekkende verzameling nagelaten die beheerd wordt door het Amsterdams Historisch Museum dat sinds 1969 in het pand is gehuisvest.
14- NWNGeschiedenisZuidoost-BrabantKijk op EindhovenNouwen L.1982
14-ADK1GeschiedenisZuidoost-BrabantEen eeuw boeren op papier - Tentoonstelling over de archieven van drie landbouwcoöperaties in het zuidenAndrik J. M. Dénis en J. Sanders1988 Noord-Brabant, Werk, Beroepen
14-AGSGeschiedenisZuidoost-Brabant2000 Jaar Mierlo - Heemkundekring MyerleAugustinus T.2000Noord-Brabant
14-ANN3GeschiedenisZuidoost-BrabantMilitair Gezag in Noord-Brabant (1943) 1944-1946 (1948)1994Militairen
14-BGR1GeschiedenisZuidoost-BrabantOmzien in BestBiggelaar K. van den en Loek van den Hurk2007Allerlei278
Een fotoboek met verklarende tekst wat er in de afgelopen halve eeuw in Best is veranderd. Een soort vervolg op ‘Te Best Wart’ van Jean Coenen die de geschiedenis van Best tot 1960 in kaart bracht.
Een greep uit de grote hoeveelheid aan onderwerpen. Van buurtschap naar woonwijk - De uitbreiding van Best, Schoenmakers uit Tsjechië - Batadorp, Bouwen op de hei - Wilhelminadorp, Van heinde en verre - Naastenbest, De steenovens gedoofd - De Leeuwerik, Van bouwland naar bouwgrond - De Salderes, Het centrum op de schop - Hoe alles eens is geweest, Tolheffing en fileleed - De weg van Den Bosch naar Luik, Uitgeboerd - Verdwenen boerderijen. Kortom een voortreffelijk uitgevoerd boek over het Best van vroeger.
14-BGR2GeschiedenisZuidoost-BrabantThuis in BestBiggelaar K. van den en Loek van den Hurk2011Allerlei276
Een vervolg op ‘Omzien in Best’. Wederom een fotoboek met verklarende tekst over wat er in de afgelopen halve eeuw in Best is veranderd. Een greep uit de grote hoeveelheid aan onderwerpen. Van graan tot meel - De geschiedenis van de Bestse molens, Onze Lieve Heer in de schuur - de Bestse schuurkerk, Van de diek naar de fabriek - De komst van tientallen gezinnen uit Goeree-Overflakkee naar het Wilhelminadorp, Voor eeuwig ongelukkig - Hoe Janus Willems uit Best het aan de stok kreeg met de pastoor in Deurne en de Paus in Rome, Even appels halen - Bolsjewieken in Best, Groeten uit Best - Plaatjes van vóór en na de Tweede Wereldoorlog, Het oproer in de Malckersteeg - Rumoer rond de verkoop van grond in het Bester broek, Eerst betalen! - In Best werd vroeger op drie plaatsen tol geheven, Van oost naar west door Best - Wie woonde waar?, In den hof van de kerk - Over bestaande en verdwenen kerkhoven in Best. Opnieuw een uitstekend boek over het Best van vroeger.
14-BHM1GeschiedenisZuidoost-BrabantKultuurhistorische Verkenningen in de Kempen - deel 1Diverse auteurs1960Uitgave Brabants Heem
14-BHM2GeschiedenisZuidoost-BrabantKultuurhistorische Verkenningen in de Kempen - deel 2Diverse auteurs1961Uitgave Brabants Heem
14-BISGeschiedenisZuidoost-BrabantJonker Marcus van Gerwen 1565-1645 kasteelheer van Dommelrode te Sint-OedenrodeBeijers H.2005Kwartiersarchief, Peelland, Noord-Brabant198
Het is het eerste van vier delen over de wetenswaardigheden die zijn voorgevallen in Peelland zoals die zijn te reconstrueren uit het kwartiersarchief. De notulen van de kwartiersvergaderingen de correspondentie van de kwartierschouten en de kwartiersrekeningen met alles wat daarin wordt verhaald liggen ten grondslag aan deze serie historische uitgaven. Dit eerste deel is geheel gewijd aan leven en werk van kwartierschout
Van Gerwen die bijna 50 jaren in functie is geweest belicht tegen de achtergrond van de gebeurtenissen in deze regio.
14-BKGeschiedenisZuidoost-BrabantKasteel CroyBeek H. van en W. Danëls2007Landschap, Historie, Interieur, Heer, Heerlijkheid, Leenman127
Kasteel Croy gelegen in Aarle-Rixtel is een kasteel met een rijke historie. In dit boek wordt de geschiedenis de bouw het interieur de reeks van eigenaren en de diverse functies die het heeft gehad beschreven.
Het kasteel is vermoedelijk vijftiende-eeuws. Tot aan 1642 behoorde het tot Aarle dat samen met Rixtel Beek en Stiphout één heerlijkheid vormde. Een heerlijkheid was een bestuursvorm waarvan de ‘heer’ de baas was zij het vaak als leenman. De werkelijke (leen)heer was meestal een grootgrondbezitter of degene die de politieke macht had. In 1642 gaf Philips IV koning van Spanje en tevens hertog van Brabant aan Aarle en Rixtel de status van hertogsdorp dat direct onder het gezag van de (leen)heer de hertog van Brabant viel. Beek werd in 1642 als aparte heerlijkheid ‘verpand’ (voor een bepaald bedrag overgedaan aan een ander) terwijl Stiphout als heerlijkheid voor het eerst gecombineerd werd met het Huis Croy (kasteel Croy). In 1968 ging het kasteel met bijbehorend landgoed door grenscorrectie tot Aarle-Rixtel behoren. De auteurs hebben van ‘Kasteel Croy’ een lezenswaardig boekwerk gemaakt.
14-BK2GeschiedenisZuidoost-BrabantDe grote overgang - Een lokaal onderzoek naar de modernisering van het bestaan - Woensel 1670-1920Brink G. van den1996575
Dit boek wil bijdragen tot een beter begrip van wat in de geschiedenis- en maatschappijwetenschap ‘modernisering’ wordt genoemd. De schrijver analyseert dit proces op een lokaal niveau te weten aan de hand van de geschiedenis van het Oost-Brabantse dorp Woensel dat in 1920 als zelfstandige gemeente ophield te bestaan en werd geannexeerd door Eindhoven. Het is een microgeschiedenis die het mogelijk maakt de grote vragen van de geschiedenis te behandelen als de lotgevallen van een kleine gemeenschap.
14-BNNGeschiedenisZuidoost-BrabantVeldhoven - 4000 jaar geschiedenis van Oerle Meerveldhoven Veldhoven en ZeelstBijnen J.F.C.M.2005Genealogie372
14-BSGeschiedenisZuidoost-BrabantEindhoven - Open venster op EckartBuijs H.G. op den1988Woensel, Historie, Kasteel, Landschap, Artefakten276
De auteur is geboren in Eindhoven-Woensel. Als kind leert hij Eckart kennen. Later schrijft dan een artikelenreeks over de historie van het kasteel het landschap en de mensen van Eckart. In een periode van ruim 25 jaar verzamelt hij een uitgebreide documentatie over onderwerpen die Eckart betreffen. Elk plekje dat licht werpt op de geschiedenis van dit stukje bijzondere Eindhoven wordt bezocht. Vele gesprekken met deskundigen en Eckartse mensen worden gevoerd en opgetekend. Tevens onderzoekt hij de wending van het agrarische naar het steedse Eckart. De grond onder Eckart de historische vondsten daarin en vooral het boeiende mensenleven daarop hebben zijn belangstelling. Zijn historische benadering is grondig en steunt op ervaring. Met een schat aan kaarten prenten en foto’s wetenswaardigheden en anekdotes geeft hij ons een levendig beeld van het Eckart van toen en nu.
14-BSLGeschiedenisZuidoost-BrabantMierlo - SprokkelingenBussel H. van1976Noord-Brabant
14-BSNGeschiedenisZuidoost-BrabantWa eten we? - Reusels kookbuukskeBisen H. van den2016Uitgave Heemkunde Werkgroep Reusel
14-BSRGeschiedenisZuidoost-BrabantMerckenswaert - Heemkundekring 'Weerderheem' ValkenswaardBesselaar C.J.A.M. van den e.a.1994Noord-Brabant
14-BSSGeschiedenisZuidoost-BrabantZeelster kerkelijk leven - De Heilige WillibrordusparochieBressers J. en P. Vermeulen2008Zeelst Schrijft Geschiedenis
14-CNNGeschiedenisZuidoost-BrabantLeende - Geschiedenis van een dorp met een ondernemende bevolkingCoenen J.1997Noord-Brabant
14-CNN2GeschiedenisZuidoost-BrabantVeldhoven - Van Toterfout tot heden - Een overzicht van de geschiedenis van Veldhoven Meerveldhoven Oerle en ZeelstCoenen J.2006479
Een boek over de geschiedenis van Veldhoven. Voor dit boek is veel nieuw onderzoek verricht in archieven waaronder die van de abdijen van Lorsch Echternach Sint-Truiden Tongerlo en Postel. Het boek geeft een beeld van de geschiedenis vanaf het vroegste begin tot nu toe. Per hoofdstuk wordt een periode behandeld. Van vrijwel iedere periode worden telkens terugkerende onderwerpen ter sprake gebracht zoals: bevolking familienamen historische geografie politiek bestuur onderwijs godsdienst sociaaleconomische ontwikkelingen en het verenigingsleven. Van iedere periode komen interessante zaken ter sprake zoals de Merovingische grafvelden de band tussen Meerveldhoven en de abdij van Lorsch de betekenis van de heren van Boxtel binnen Veldhoven de bedevaarten naar Meerveldhoven het ontstaan van de heerlijkheden in de 16de eeuw de plunderingen door troepen in de 80-jarige oorlog de grote armoede in de 18de eeuw dorpsbranden de gilden in de verschillende kerkdorpen de schuurkerken de textielnijverheid de opkomst van de industrie steenbakkerijen stomerijen sigarenfabrieken en nog veel meer.
14-CNN3GeschiedenisZuidoost-BrabantNuenen - Gegeven Sint-Barbaradag 1300 - Een overzicht van de geschiedenis van Nuenen Gerwen en NederwettenCoenen J.2000Uitgegeven ter herdenking van de uitgifte op 4-12-1300 van de gemeenschappelijke gronden in Nuenen en Gerwen door hertog Jan II van Brabant
14-CNN4GeschiedenisZuidoost-BrabantHeeze - Geschiedenis van een schilderachtig dorpCoenen J.1998T.g.v. 100 jarig bestaan Rabobank te Heeze 392 bladzijden
14-CNN5GeschiedenisZuidoost-BrabantSomeren/Lierop - Hertog Jan en de Zummerse mens - Een overzicht van de geschiedenis van Someren en LieropCoenen J.2001512
Dit boek is geschreven ter gelegenheid van het 700-jarig feest van Someren, en beschrijft de integrale geschiedschrijving van Someren en Lierop vanaf de prehistorie tot en met 2001. Het beschrijven van geschiedenis gebeurt veelal aan de hand van gebeurtenissen die zich rondom bepaalde personen hebben afgespeeld. Het betreft dan overwegend personen die in hun tijd macht en aanzien hadden. Bij dit boek is dit niet anders. Hertog Jan II van Brabant is daar een voorbeeld van. Hij stelde in 1301 een schepenbank in Someren in. De herdenking hiervan in 2001 was de reden voor het schrijven van dit boek. Uiteraard heeft de doorsnee Somerense mens in zijn dagelijkse doen en laten invloed gehad op de loop van de geschiedenis. Deze komen dan ook uitgebreid in dit boek aan de orde.
Een zeer mooi overzicht, genealogisch een prachtig werk, waarbij vele overzichten ook worden gegeven van inwoners over de eeuwen, zoals pachters, leen- en cijnsmannen, burgemeesters, predikanten, wethouders enz. Tevens wordt ieder hoofdstuk afgesloten met een indrukwekkende referentielijst, van soms meer dan 300-400 referenties per hoofdstuk. Het boek wordt afgesloten met een hele serie luchtfoto’s van Someren uit 2001.
14-CNN6GeschiedenisZuidoost-BrabantMierlo - Van oorsprong tot hedenCoenen J.2004525
14-CNN7GeschiedenisZuidoost-BrabantAarle-Rixtel - Van Ricstelle tot Aarle-Rixtel - De geschiedenis van Aarle-RixtelCoenen J.1992Aarle-Rixtel, Ricstelle, Geschiedenis176
In 1992 verscheen dit boek n.a.v. een studie van ca 1 jaar door Jean Coenen in opdracht van de toen nog bestaande gemeente Aarle-Rixtel over de geschiedenis van Aarle-Rixtel. Hij beschrijft periodes in de geschiedenis van het dorp. Inleidend vanuit de oertijd en het ontstaan van gehuchten tot 1392, en vervolgens nog 5 tijdsperiode. In 1392 jaar wordt de heer van het zogenaamde Guldenhuijs van Rixtel heer over Aarle Beek waarna de geschiedenis duidelijker wordt. In ieder hoofdstuk worden de historisch-geografische ontwikkelingen, het bestuur, de godsdienst en de sociaal-economische ontwikkelingen beschreven. In de geschiedenis van Aarle-Rixtel worden maar liefst tien “kasteeltjes” en ca. veertien grote hoeven gevonden. De broekgronden in het dorp bleken vruchtbare weidegronden en hooilanden op te leveren en de grond aan de rand van de broekgronden was vruchtbaarder dan in veel andere Oost-Brabantse dorpen. Dit trok edellieden aan en grote kerkelijke instellingen, die hun geld graag investeerden in goede boerderijen.

De tempeliers hadden ook goederen in het dorp, die na 1313 in handen zijn gekomen van de Maltezerridders. Op een kaart uit 1788 blijkt dat die vele bezittingen verspreid over het dorp hadden.

Hoewel Coenen zelf aangeeft dat dit een startpunt naar verder onderzoek is, geeft dit boek diepgaand inzicht in de geschiedenis van Aarle-Rixtel.

Voor meer info over tempeliers en Maltzerridders zie o.a.: https://heemkameraarlerixtel.nl/?page_id=109
14-DNSGeschiedenisZuidoost-BrabantHet Helmonds WoordenboekDaniëls W., Frans van Lieshout en Sjef Warmerdam2006Dialect205
Het Helmonds behoort tot de meest kenmerkende dialecten van Nederland. Dat komt vooral door enkele bijzondere klankcombinaties die ook een typerende uitspraak krijgen. Voorbeelden zijn: hoijs (huis) skool (school) kiejke (kijken) en haai (hij). Daarnaast heeft het Helmonds enkele zeer opvallende woorden waarvan ‘wonnie’ (nietwaar) wel het bekendste is. Zoals voor vele dialecten geldt is ook het Helmonds op z’n retour. Steeds minder mensen spreken het. Om het Helmonds niet verloren te laten gaan is dit Helmonds Woordenboek samengesteld waarin tal van Helmondse woorden en uitdrukkingen staan zodanig opgeschreven dat de uitspraak erin doorklinkt. Voor de mensen die het Helmonds niet altijd begrijpen maar het wel graag beter willen leren kennen zijn van veel voorbeeldzinnen ook ‘vertalingen’ in het Algemeen Nederlands opgenomen.
14-DSGeschiedenisZuidoost-BrabantDe Kempische Boerderij - Het Kempische boerenleven in de eerste helft van de 20ste eeuwDijs D. en J. van Lunteren1982Mest, Oogst, Wagenmaker, Smid, Klompenmaker, Strodekker, Rogge, Huisslachter, Hoeve, LooierijTentoonstelling 'De Kempische Boerderij' Werkgroep Oude Ambachten en Openluchtmuseum te Bokrijkes
14-FSNGeschiedenisZuidoost-BrabantEen boekje open over Grathem en Kelpen-Oler - Kroniek van een gemeente 1800-1991Forschelen J.1990Limburg
14-GBNGeschiedenisZuidoost-BrabantDe cijnsregisters van de Heren van Helmond betreffende Nuenen 1381-1507Glasbergen J.B. (red.)1998Noord-BrabantTranscriptie en bewerking
14-GFGeschiedenisZuidoost-Brabant200 jaar 'Oude Raadhuis' (Mierlo) - Wat er zich in en om het gebouw heeft afgespeeldGroof Theo de2006Bestuurlijk, Geschiedenis, Mierlo132
Met het ‘Oude Raadhuis’ als uitgangspunt heeft de schrijver de geschiedenis van Mierlo vanaf de 18de eeuw in beeld gebracht. Alvorens ons te betrekken in het wel en wee van de bouw van het raadhuis en zijn bewoners neemt de schrijver ons mee naar het Mierlo van de 18de eeuw. Gebleken is dat er reeds eerder een raadhuis stond helaas zijn daarvan geen afbeeldingen bewaard gebleven. Mierlo behoorde in die tijd tot de Heerlijkheid Mierlo, Het Hout en Broek was in bezit van de Heer en Vrouwe van Mierlo die het recht hadden dorpsfunctio-narissen te benoemen. De schout of drossaard was als plaatsvervanger een belangrijk persoon. Aan de hand van besluiten van schout en schepenen en financiële rekeningen wordt duidelijk gemaakt hoe de samenleving toen functioneerde. Het boek is voorzien van lijsten met namen van schepenen schouten secretarissen wethouders en raadsleden.
14-GMAGeschiedenisZuidoost-BrabantDe Joodse begraafplaats te EindhovenGomes de Mesquita A.H.2000Noord-BrabantGrafzerken Grafstenen
14-GSGeschiedenisZuidoost-BrabantDoor eenheid groot - De Beerzen in beeldGils J. van K. de Kroon en J. van Vroenhoven2013Uitgave t.g.v. het 25-jarig jubileum van de Heemkundekring 'Den Beerschen Aard'
14-HDXGeschiedenisZuidoost-BrabantBrabantse BoerderijenHendrikx J.A.1994Noord-Brabant
14-HKNGeschiedenisZuidoost-BrabantEindhovens Verborgen Verleden - De panden vóór 1900 - Hun geschiedenis de bewoning en de eigenarenHüsken J. en Bauke2006Geschiedenis, Historie, Kadaster238
De schrijvers vader en zoon zijn opgegroeid met geschiedenis. In 1989-1990 werkten zij mee aan de archeologische opgravingen op het Heuvelterrein in Eindhoven. Maar vooral de bovengrondse historie is hun gedrevenheid. In 1998 hebben zij het idee opgevat om een inventarisatie te maken van de oudste panden in het centrum van Eindhoven. Diverse bronnen die tot die tijd nog onontgonnen waren werden door hen geraadpleegd zoals de archieven van het Kadaster. Ook werd een groot aantal bouwhistorische verkenningen uitgevoerd met verrassende resultaten. Niet zelden bleek de geschiedenis van een pand verscholen achter een moderne façade.
14-HMSGeschiedenisZuidoost-BrabantCijnsboek van het voormalige klooster Hooidonk 1601-1656Hermans T. en John Parmentier (red.)2000Noord-Brabant, GeschiedenisTranscriptie en bewerking
14-JSNGeschiedenisZuidoost-BrabantVijfhonderd Jaar Noordbrabantse SchuttersgildenJansen A. e.a.1977Noord-Brabant, Geschiedenis, Schutterijen, Gildes
14-KNNGeschiedenisZuidoost-BrabantHet Brabants kasteel - Deurne - De relatie tussen drie adellijke complexenKeunen L.J.2002Uitgave: Vereniging Vrienden van Brabantse Kastelen
14-KSEGeschiedenisZuidoost-BrabantKempenaars en Kennemers - Familiegeschiedenis van de R.K. stam Klaas(s)e in Noord-Holland en één stam Claassen in Noord-Brabant ca. 1560-1999Klaasse J.1999Noord-Brabant, Noord-Holland
14-LBYGeschiedenisZuidoost-BrabantBinnenziekenhuis EindhovenLabey W.1973
14-LDSGeschiedenisZuidoost-BrabantEyckenlust (Beek en Donk) - Kasteel en omgevingLeenders F.2008Laarbeek, Landgoed, Familiewapen144
Kastelen en landgoederen spreken tot de verbeelding. Zo ook Eyckenlust met haar rustieke omgeving. Benieuwd naar de diepere achtergronden van de geschiedenis van dit bouwwerk en haar landgoed heeft de schrijver doen besluiten om in de archieven ‘te duiken’ om een beter inzicht te krijgen. De rol die Eyckenlust en haar bewoners in de lokale geschiedenis heeft gespeeld intrigeerde hem.
Zijn studie levert boeiende informatie op over gebouw bewoners en landgoed. De resultaten van het onderzoek zijn samen met de heemkundekring verwerkt en met enkele anekdotes uit de geschiedenis tekeningen en beeldmateriaal gepresenteerd. Een aardige beschrijving in een verkoopakte van 1711 luidt: ‘Een schoon Casteel met neerhuijsinge dreeven met opgaande eijcken en abeelen boomen optreckende brugge’.
14-LTNGeschiedenisZuidoost-BrabantOog op OirschotLijten J.P.J. e.a.1989Archeologie, Rechtspraak, Schepenbank, Vrederecht, Notariaat, Latijnse school, Petrus VladeraccusStichting Gerard Goossens Fonds Oirschot
14-LWGeschiedenisZuidoost-BrabantOperation Oyster - Sinterklaasbombardement - De dag dat Eindhoven zijn hart verloor - 6 december 1942Leeuw C. de e.a.2011Geallieerd, Bom, Philips monument112
Op 6 december 1942 tegen half een werd Eindhoven opgeschrikt door het laag-brommende aanzwellende en dreigende geluid van vliegtuigmotoren. De geallieerde operatie ‘Oyster’ was begonnen.
Drie keer enkele minuten toen was het voorbij. De bomladingen van een kleine honderd bommenwerpers hadden de Eindhovense binnenstad en een deel van Woensel veranderd in een hel.
De Philipsfabrieken op Strijp S en in de binnenstad waren het doelwit. Meer dan 130 burgers 7 Duitse en 16 Engelse militairen lieten het leven. Vanwege de plaatsing van een monument ter herinnering aan deze slachtoffers op 6 december 2011 is het Eindhovens Dagblad op zoek gegaan naar Eindhovenaren die uit eigen ervaring nog kunnen vertellen over de dag dat de stad zijn hart verloor. Dit boekje is een bundeling van die verhalen. Ze geven een inkijkje in het leven op en na die zwarte sinterklaasdag in 1942.
14-MSLGeschiedenisZuidoost-BrabantKronijk van HeezeMoorsel H.G. van1953Noord-Brabant, Geschiedenis
14-MSN1GeschiedenisZuidoost-BrabantBijdragen tot de geschiedenis van de Kempen- en Peelland - Kohieren van de 100ste penning van Gestel Strijp Stratum en Meerveldhoven en extracten uit het kohier van Oerle 1569-1571Melssen J.Th.M.1978Belasting, Corenmaten, Verpachting, Honderdste penning, Haagse bundel
14-MSN2GeschiedenisZuidoost-BrabantBijdragen tot de geschiedenis van de Kempen- en Peelland - Register van Eindhovense schepenakten van juli 1509 tot juli 1511Melssen J.Th.M.1976
14-MSN4GeschiedenisZuidoost-BrabantBijdragen tot de geschiedenis van Kempen- en Peelland - Het register van de cijnzen die de Heer van Cranendonk in Eindhoven ontving in de jaren 1590 tot 1640 en de schattingskohieren van de gegoedheid van de inwoners van Eindhovenin 1665 en 1687Melssen J.1979212
In het gemeentearchief van Eindhoven berust een ‘cheynsboeck des Baenderheer des lants van Craennendonck’ dat de cijnsregisters van het dorp Woensel en de tot de baronie van Cranendonk behorende dorpen Maarheeze Gastel Soerendonk en Budel omvat alsmede de haardgeldlijsten van laatstgenoemde vier dorpen. De cijnsregisters zijn in 1590 aangelegden zijn bijgehouden tot omstreeks 1640, de haardgeldlijstendateren van 1598 die van Budel van 1595. Naast genoemde registers en lijsten bevat de - thans zeer gehavende - band een ‘specificatie van de boeten ...’ en een muntwaarde-tabel. De tabel is reeds eerder zij het onvolledig gepubliceerd in het Tijdschrift voor Noordbrabantsche geschiedenis- taal- en letterkunde. In deze uitgave zijn de specificatie en de tabel als bijlagen opgenomen. In het cijnsregister van Woensel treffen wij ook posten aan die betrekking hebben op cijnsgoederen die buiten genoemd dorp zijn gelegen te weten in Strijp (Schouwbroek) Son (Aanschot) Eckart Acht en Stiphout. Onder Woensel herinneren namen als ‘Meynsfort’ ‘Neckerspoele’ Vranckerijck’ ‘Hemerijck’ ‘Vloeckhoeven’ en ‘Blyexenboschs’ aan de thans nog gangbare namen.
14-NGSGeschiedenisZuidoost-BrabantSchelmen en Hondsvotten Werck - Onderzoek naar de moord op mr Jean de Marq drossaard van Oirschot in 1735Neggers A.2007Historie, Borgemeester, Schout, Schepen, Gerecht, Proces, Raad van Brabant
14-OLGGeschiedenisZuidoost-BrabantZuidoostbrabantse genealogische fragmentenCoppens J. e.a.1988Genealogie, Kwartierstaat, Zouaven, Nazaten, PeelwerkersUitgave Heemkundekring 'H.N. Ouwerling' Deurne
14-RDSGeschiedenisZuidoost-BrabantBijdragen tot de Geschiedenis van Woensel - deel 2Renders W.H.A.1979Noord-Brabant, Eindhoven, Geschiedenis
14-RKGeschiedenisZuidoost-BrabantRond om onze stadskerk - Bijdragen tot de geschiedenis van kerk en parochie van Sint Catharina te EindhovenRenders J.M. A.D. Kakebeeke1954Noord-Brabant
14-RYGeschiedenisZuidoost-BrabantInventarisatie kerkhoven en begraafplaatsen in VeldhovenRooij F.J.C.G. van en J.F.C.M. Bijnen2006Graftekens, Zerken, Tombes, Kruisen59
De inventarisatie is de neerslag van een inspectie op de kerkhoven en begraaf-plaatsen in de gemeente Veldhoven naar de aanwezigheid van graftekens (zerken tombes enz.). Het betreft de parochiekerkhoven van: H. Willibrordus Zeelst St-Jan-de-Doper Oerle H. Caecilia Veldhoven H. Lambertus Meerveldhoven en de Gemeentelijke Begraafplaats De Hoge Boght Veldhoven.
14-SASGeschiedenisZuidoost-BrabantWoensel - Een kerkgeschiedenis voortgestuwd door vijftien eeuwenStrijards G.A.M.2015393
Woesel - Woncelle - Woensel - eens een open ruimte in een donker bos met een altaar gewijd aan Wodan. In de zevende eeuw komen er missionarissen een kerkje stichten dat uitgroeit tot een groot en machtig bestuurscentrum. Het geheel staat onder leiding van een deken die het ganse Kempenland - dat zich uitstrekt tot ver in het huidige België - administreert. Later verrijst er een Augustijner klooster dat vermaard is om zijn boekerij en geleerde monniken. Maar er ontstaan ook misoogsten hongersnoden ziekten godsdiensttwisten en oorlogen met vijandelijke inkwartieringen, legertroepen komen en gaan.
Er wordt geplunderd verkracht en gemoord. Veldslagen worden geleverd. Duitse huurlingen volgen Spaanse soldaten op de Franse ‘Zonnekoning’ laat zich gelden gevolgd door Oostenrijkse piekeniers.
Weer Franse troepen ditmaal met een revolutionair élan. Napoleon verliest ‘zijn’ slag bij Waterloo. De Nederlandse troepen verzamelen zich ook nu weer op de Woenselse Heide. De moderne tijd dient zich aan via de industrialisatie. De historie van de Sint Petruskerk in Woensel - voor en na de reformatie de discriminatie van de katholieken de maatschappelijke ontwikkelingen en de emancipatie van het katholieke volksdeel in Nederland weerspiegelt zich in de kerkbouw en wordt dan ook uitvoerig besproken.
14-SAS2GeschiedenisZuidoost-BrabantStripe kerk niet van gisteren - Zeshonderd jaar kerkgeschiedenisStrijards G.2012
14-SDSGeschiedenisZuidoost-BrabantEnige wetenswaardigheden uit de Geschiedenis van de Parochie en de kerk van O.L.V. Tenhemelopneming te ReuselSmulders J.A.W.1985Noord-Brabant
14-SGNGeschiedenisZuidoost-BrabantArm arm Eindhoven - Kroniek van vijf eeuwen armoede en armoedebestrijding in de stad Eindhoven en de voormalige randdorpenSchagen J. van2010Oorlog, Epidemieën, Levensomstandigheden, Aalmoezen, Giften, Bedeling, Zorg406
In dit boek wordt op een journalistieke wijze de diepe ellende verwoord waarin Eindhovense generaties lang vanaf de Middeleeuwen tot minstens het eind van de negentiende eeuw gedompeld waren. Eeuwenlang was armoede de standaard voor het gros van de mensen zeker als de miserabele levensomstandigheden gepaard gingen met oorlog of wanneer er epidemieën als cholera en tyfus heersten. Een structurele aanpak van armoede bestond niet slechts aalmoezen en giften hielden de mensen in leven. Over heersers en machthebbers is in de afgelopen eeuwen veel geschreven dit boek belicht de situatie van de gewone mens. Het omschrijft de situatie in en rond Eindhoven vanuit een landelijke optiek. Een compleet tijdsbeeld met talrijke foto’s.
14-SKSGeschiedenisZuidoost-BrabantDe comme geopend - Geschiedkundige opstellen uit de KempenSpijkers A.P.A.M.1983Acht, Best, Cantorij Oirschot, Turnhout, Nassau, Heeze, Herentals, Westerhoven, Nuenen
14-SRGGeschiedenisZuidoost-BrabantDe familie Spoorenberg uit WoenselSpoorenberg J.2005Kwartierstaat, Geschiedenis, Noord-Brabant, Eindhoven346
De auteur oud-archivaris van de Gemeente Eindhoven beschrijft ‘zijn’ uit Woensel stammende familie vanaf begin 1600 tot in de huidige tijd. Door een groot aantal interessante vermeldingen ontstaat een helder beeld van deze familie gezien tegen de achtergrond van gebeurtenissen die zich in de geschiedenis van de laatste eeuwen binnen de regio Eindhoven voordeden. Het relaas wordt onderbouwd met feiten en officiële stukken. De eerste ‘echte’ Spoorenberg was Goort Claessen voerman tussen ’s-Hertogenbosch en Eindhoven. Hij noemde zich in 1715 Goort Claessen Sporenbergh. De naam werd vanaf 1811 officieel Spoorenberg. De nazaten van Goort vervulden vele beroepen o.m. voerman herbergier en kruidenier of hadden bedrijven of fabrieken zoals een steenhouwerij of hoedenfabriek. Bestuurlijk wisten een aantal zich een plaats in de maatschappij te verwerven, één bracht het tot burgemeester van Woensel Nederwetten & Eckart. Een prettig leesbaar boek.
14-SRG2GeschiedenisZuidoost-BrabantDrie Zaligheden - Eersel - Duizel - SteenselSpoorenberg A. Dams en F. Huijbregts1989Geschiedenis, Domein, Kempen, Archeologie, Burcht, Gilde, Armoede, Sigaren, Landbouw, Boerenleenbank, Klooster, Contente mens384 bladzijden
14-STMGeschiedenisZuidoost-BrabantBevolking in beweging 1750-1920 - Historische demografie van Geldrop in economisch perspectiefStratum J.C.M.2004Noord-Brabant
14-SWRGeschiedenisZuidoost-BrabantVolksverhalen uit De KempenStehouwer J.2004160
Al heel lang vertellen mensen elkaar verhalen. Dat gebeurt nog steeds en bovendien schrijven we ze ook op. Er is een traditie ontstaan in het bewerken: elke generatie geeft aan bestaande verhalen weer een nieuwe interpretatie. Maar hun inhoud blijft hetzelfde. Volksverhalen in dit boek zijn met recht volkse verhalen, ze gaan over het leven van gewone mensen in hun gewone dagelijkse omstandigheden. De Kempenaren bezitten de mooie eigenschap om niet bij de pakken neer te zitten. Het leven komt zoals het is en niemand is perfect. Soms zijn er duivelse dilemma’s in het spel maar altijd weten de Kempenaars hun levenskwesties met humor op te lossen.
Zonder uitzonderingen zijn het mensen van vlees en bloed in wie wij zoveel van onszelf herkennen.
14-VGSGeschiedenisZuidoost-BrabantMierlo - Zijn oudste heren en hun familieVogels H.1999Noord-Brabant, Geschiedenis
14-VMNGeschiedenisZuidoost-BrabantEindhoven - Vroeger en nuVermeeren K.1984144 bladzijden
14-VSRGeschiedenisZuidoost-BrabantBoxtel - Van Brabantse Baronie naar Groene GemeenteVisser J.J.E.M. de1999367 bladzijden
14-WHMGeschiedenisZuidoost-Brabant25 jaar 'Weerderheem' - 1952-1977Bots J.J.W.M.1977JubileuHeemkundekring Valkenswaard - Jublileumuitgave
14-WLGeschiedenisZuidoost-BrabantDommelen - 't is mer dè ge't weet - Heden verleden en toekomstWiel B. van de e.a.1980Haardsteden, Beroep, Parochie, Onderwijs, Gilde, Kermis, Hop, Mout, Watermolen, Repen, Klomp, Geschiedenis, Raai, Karwiel
14-WLAGeschiedenisZuidoost-BrabantWevers in WoldereWalinga J.1998120 bladzijden
14-WLNGeschiedenisZuidoost-BrabantBudel en Cranendonk - Voorheen en thansWinkelmolen S.H.1977Streekgeschiedenis, Gewest, Historie, Plaatselijk
14-WNNGeschiedenisZuidoost-BrabantMigratie naar Kempen- en PeellandWijnen A.2004Philips verhuisdUitgave ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de afdeling Kempen- en Peelland van de Nederlandse Genealogische Vereniging
14-WTN1GeschiedenisZuidoost-BrabantGrensconflict zonder limieten - De strijd om de Snelle Loop (grens tussen Gemert en Bakel Rixtel Beek en Donk)Wetten S. van1995Schepenbank, Raad van Brabant, Koning, Den Bosch, Waterschap128
Niets menselijks was de gemene nageburen van Gemert Aarle Beek en Donk en Rixtel vreemd. En al hield ‘gemeen’ vier eeuwen geleden wel iets anders in dan nu de moderne betekenis van het woord zou destijds heel toepasselijk zijn geweest. In de strijd om de gracht bleek namelijk veel geoorloofd. Eén en ander komt naar voren in een grote stapel processtukken getuigenverklaringen beschikkingen akten lastgevingen verweerschriften en vonnissen.
Al dit geduldige papier vertelt ons een prachtig verhaal uit de periode dat in deze streek de middeleeuwen vervaagden en een nieuwe tijd vorm en inhoud kreeg.
14-WTN2GeschiedenisZuidoost-BrabantHet Gemerts Schepenprotocol 1473-1810Wetten S. van2006Bestuurder, Akte, Historisch, Gemerts, Heem, Middeleeuwen, Franse tijd, Peelland, Rechter, Notaris65
De schrijver verhaalt dat hij bij het beschrijven van dit schepenprotocol het volle leven in de late middeleeuwen tot en met de Franse Tijd van Gemert en omstreken voorbij zag komen. Immers het woord ‘schepenprotocol’ slaat terug op de notities van de schepenen de dorps- en stadsbestuurders. Zij waren de rechters notarissen en gemeentebestuurders tegelijk. In die drie hoedanigheden komen vrijwel alle aspecten van het leven aan bod. Van het gekijf om een erfenis tot en met een verzoeningsakte na een moord. Van de ruzie over de leeftijd van een aangekocht paard tot en met de regeling aangaande de erfscheiding tussen twee buren en hun percelen in de ‘Pantelaer’. Van de beslissing om de ‘Straet’ te bestraten tot en met de aankoop van het protestantse kerkje in het Binderseind. Bijna dertigduizend in de oude Gemertse boeken doen mededelingen over dit soort zaken. Ruim tachtigduizend mensen worden zo aan hun kraag uit de nevelen der geschiedenis getrokken en voor het voetlicht van het anno-nu-podium geplaatst.
14-WTN3GeschiedenisZuidoost-BrabantKroniek van een Kommanderij (Gemert) - Kéénde gaj óns laand - 1200-1800Wetten S. van2019195
Hoe is het om in een Kommanderij van de Duitse Orde te wonen? Straalt de status van die immense en machtige organisatie ook uit op de inwoners van het dorp? Het dorp? Is het niet een land? Nou ja een landje. Omgeven door het hertogdom later Staats-Brabant maar daar geen deel van uitmakend. Een eigenaardige situatie. En hoe gingen die Genadige Hoogmogende Heren van de Illustere Duitse Orde met Gemert en de bewoners om? En omgekeerd hoe benaderden de Gemertenaren de commandeurs en landcommandeurs die zich - heel af en toe - in het dorp lieten zien? In dit boek nemen beide partijen bij tijd en wijle zelf het woord om het aan ons uit te leggen.
21-CSNArchiefinventarissenAlgemeenInventaris van het gemeente-archief van Liempde 1598-1939Cornelissen W.H.1986
Streekarchivariaat 'Langs Aa en Dommel'
21-DZGArchiefinventarissenAlgemeenDie Kirchenbuchunterlagen der Länder und Provinzen des Deutschen ReichesDeutsche Zentralstelle für Genealogie1994Archiefinventaris, Duitsland, Genealogie
Bestandsverzeichnis der Deutschen Zentralstelle f?r Genealogie Leipzig Teil III
21-LGTArchiefinventarissenAlgemeenTestamenten gepasserd voor notarissen te Oisterwijk 1612-1712Leget J.N.1980
21-LPS2ArchiefinventarissenAlgemeenInventaris van Collecties over Vlaamse Beweging in RANBLoupias A.1978België, Vlaanderen, Noord-Brabant
21-MKS1ArchiefinventarissenAlgemeenInventaris van het gemeentearchief Son en Breugel 1358-1811Mikkers J.C.M.1983
Streekarchivariaat Langs Aa en Dommel
21-MKS2ArchiefinventarissenAlgemeenInventaris van het gemeentearchief Son en Breugel 1811-1933Mikkers J.C.M.1990
Streekarchivariaat Langs Aa en Dommel
21-MLSArchiefinventarissenAlgemeenParticuliere archieven in NederlandMetselaars H.J.H.A.G1992518
Deze uitgave bevat duidelijke systematische en uitgebreide informatie over particuliere archieven welke berusten bij een aantal instellingen die geen openbare archiefplaatsen zijn.in de zín van de Archiefwet 1962. In de archiefplaatsen van rijk gemeenten en waterschappen bevinden zich ook archieven van particuliere instellingen en personen. Maar particuliere archieven worden ook elders bewaard. Bijvoorbeeld bij documentatiecentra musea of bibliotheken. In dit boek worden circa 5000 verschillende particuliere archieven vermeld. De inhoud is gebaseerd op gegevens die de erin opgenomen instellingen hebben geleverd.
21-PR1ArchiefinventarissenAlgemeenDe Rijksarchieven in Nederland Deel 1Pirenne L.P.L., e.a.1973
Overzicht van de inhoud van de rijksarchiefbewaarplaatsen, bijgewerkt tot 1 juli 1972.
21-PR2ArchiefinventarissenAlgemeenDe Rijksarchieven in Nederland Deel 2Pirenne L.P.L., e.a.1973
Overzicht van de inhoud van de rijksarchiefbewaarplaatsen, bijgewerkt tot 1 juli 1972.
21-TKS01ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oost-Middelbeers - Inv.nr 15 - Index namenregister 1542-1552Toirkens J.19881542-1552
21-TKS02ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oost-Middelbeers - Inv.nr 16 - 1604Toirkens J.1604
21-TKS03ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Analyses regesten - Inv.nr 146 A - 1605-1606Toirkens J.19881605-1606
21-TKS04ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Index- Inv.nr 146 B - Index op het ptotocol van de vrijwillige rechtspraak rechterlijk archief Oirschot-Best - 1607-1608Toirkens J.19891607-1608
21-TKS05ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Analyses - Inv.nr 146 B - Protocol van vrijwillige rechtspraak rechterlijk archief Oirschot-Best - 1607-1608Toirkens J.19891607-1608
21-TKS06ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Analyses Indices - Inv.nr 146 C - 1609Toirkens J.19881609
21-TKS06AArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot (Best) - Inventarisnummer 146C - 1610-1617Toirkens J.1610-1617
21-TKS07ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Naamregister - Inv.nr 150 A - Index op de korte beschrijving van de akten in het protocol rechtelijk archief Oirschot-Best 1623-1624Toirkens J.19891623-1624
21-TKS08ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Analyses - Inv.nr 150 A-I - Analyses van de akten in het protocol van de vrijwillige rechtspraak rechterlijk archief Oirschot-Best - 1623Toirkens J.19891623
21-TKS09ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Analyses - Inv.nr 150 A-II - Analyses van de akten in het protocol van de vrijwillige rechtspraak rechterlijk archief Oirschot-Best - 1624Toirkens J.19891624
21-TKS10ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Naamregister - Inv.nr 150 B - Naamregister op de korte beschrijvingen van akten uit het protocol der vrijwillige rechtspraak van Oirschot-Best - 1625 - Met aanhangsel 1567 1618-1625Toirkens J.19911625
1618-1625
21-TKS11ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Analyses en indicering - Inv.nr 150 B - 1625Toirkens J.19901625
21-TKS12ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Index - Inv.nr 161 - Toegang op het protocol van de vrijwillige rechtspraak rechterlijk archief Oirschot-Best - 1636Toirkens j.1636
21-TKS13ArchiefinventarissenAlgemeenRechterlijk Archief Oirschot - Analyses - Inv.nr 161 -- Protocol van vrijwillige rechtspraak archief schepenbank Oirschot-Best - 1636Toirkens J.19871636
21-VDN1TranscriptiesDTB-registersVlierden Rechterlijk Archief inv.nr 31. Protocol van allerhande acten 1771-17771771-1777Noord-Brabant, DTB Register
21-VDN2TranscriptiesDTB-registersVlierden Rechterlijk Archief inv.nr 32. Protocol van allerhande acten 1777-17841777-1784Noord-Brabant, DTB Register
21-VDN3TranscriptiesDTB-registersVlierden Rechterlijk Archief inv.nr 34. Protocol van allerhande acten 1794-18081794-1808Noord-Brabant, DTB Register
21-WTN1ArchiefinventarissenAlgemeenTranscripties/ Naamlijsten Helmondse Protocollen - Inv.nr R 214 (1396) t/m R 240 (1583)Wetten S. van en H. Beijers1583
Onvolledig gekopieerd - Handgeschreven pagina's (1396-1525) van Henk Beijers, getypte pagina's (1525-1583) van Simon van Wetten
21-WTN2ArchiefinventarissenAlgemeenTranscripties/ Naamlijsten Helmondse Protocollen - Inv.nr R 241 (1584) t/m R 261 (1632)Wetten S. van1632
Onvolledig gekopieerd
21-WTN4ArchiefinventarissenAlgemeenTranscripties Helmondse Schepenprotocollen - Inv.nr R 267 (1 okt. 1633 t/m mrt 1637) - deel 38Wetten S. van1637
21-WTN5ArchiefinventarissenAlgemeenTranscripties Helmondse Schepenprotocollen - Inv.nr R268 (23 mrt 1637 t/m dec 1639) - deel 39Wetten S. van1639
21-WTN6ArchiefinventarissenAlgemeenTranscripties Helmondse Schepenprotocollen - Inv.nr R269 (jan 1640 t/m dec 1645) - deel 40Wetten S. vanjan 1640 t/m dec 1645
21-WTN7ArchiefinventarissenAlgemeenTranscripties Helmondse Schepenprotocollen - Inv.nr R 270 (jan 1646 t/m aug 1650) - deel 41Wetten S. vanjan 1646 t/m aug 1650
21-WTN8ArchiefinventarissenAlgemeenTranscripties Helmondse Schepenprotocollen - Inv.nr R 271 (aug 1650 t/m dec 1659) - deel 42 (laatste deel)Wetten S. vanaug 1650 t/m dec 1659
22-BEArchiefinventarissenRegionaalInventaris van de oud-rechterlijke archieven en de weeskamer van Steenbergen c.a. 1431-1811 Rijksarchief in Noord-Brabant inventarisreeks nr 13Bree G.W.G. van19741431-1811
22-BNGArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantInventaris van het Oud-Rechterlijk Archief van MoergestelBruining M.1974Noord-Brabant
Inventarisreeks nr 12
22-BVL1ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantInventaris van het archief van de Cisterciënzerkloosters Mariënkroon en Mariëndonk 1245-1631 - Deel 1 InventarisBavel H. van en O. Praem1972Geschiedenis, Genealogie
Inventarisreeks nummer 10
22-BVL2ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantInventaris van het archief van de Cisterciënzerkloosters Mariënkroon en Mariëndonk 1245-1631 - Deel 2 Regesten nos 1-1000Bavel H. van en O. Praem1972Geschiedenis, Genealogie
Inventarisreeks nummer 10
22-BVL3ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantInventaris van het archief van de Cisterciënzerkloosters Mariënkroon en Mariëndonk 1245-1631 - Deel 3 Regesten nos 1001-1991Bavel H. van en O. Praem1972Geschiedenis, Genealogie
Inventarisreeks nummer 10
22-BVL4ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantInventaris van het archief van de Cisterciënzerkloosters Mariënkroon en Mariëndonk 1245-1631 - Deel 4 Alfabetische naamindicesBavel H. van en O. Praem1972Geschiedenis, Genealogie
Inventarisreeks nummer 10
22-CTEGeschiedenisZuidoost-Brabant Noord-BrabantInventarissen van de archieven der hypotheekbewaarders te Breda Eindhoven en 's Hertogenbosch 1811-1839Cate J.A. ten en E.H. Korvezee1970Noord-Brabant, ArchiefinventarisRijksarchief in Noord-Brabant Inventarisreeks nr. 5 2e druk
22-HDNArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantIndex op de denombrementen procuraties en leenverheffingen van stad en land van Breda 1571Heijden-Bruning M.v.d. en A.M.C. Zon1976
Inventarisnummer 622 uit het archief van het Leenhof van Brabant in het Algemeen Rijksarchief te Brussel
22-HMArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantInventaris van de archieven van de raad en rekenkamer van de markiezen van Bergen op Zoom - Vijde stuk: Deel E - IndicesHam W.A. van1980
Inventarisreeks nummer 25
22-HPSArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantInventaris van het archief van het Sint-Catharinaklooster te Heusden (1308) 1316-1588 (1598)Hoppenbrouwers P.C.M.1987Geschiedenis, Genealogie
Inventarisreeks nummer 36
22-HTXArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantInventaris van het archief van het Kwartier Peelland - 1574-1810Hustinx L.M.Th.L.1980
Inventarisreeks nr 4
22-LDN01ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantHof en arrondissementsrechtbanken 1838-1930Lindemann W.1990
22-LDN02ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantRechterlijke Archieven in Noord-Brabant 1811-1838Lindemann W.M.1989Rechtbank, Noord-Brabant
22-LDN03ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantResoluties Raad van Brabant 1657-1795Lindemann W.M.1984Noord-Brabant
22-LDN04ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantFamilie Van den Bogaerde van Terbrugge (ca 1600-1974) toegevoegd inventarissen van de archieven der Heerlijkheden Heeswijk-Dinther (1359-1835) en Moergestel (1460-1849)Lindemann W.M. H.Th.M. Roosenboom m.m.v. J.P.M. Buiks1988Geschiedenis, Genealogie
Inventarisreeks nummer 38
22-LDN05ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantRaad van Brabant - Deel 1 Inleiding inventarissen en bijlagen 1 - 5Lindemann W. Th. Litsenburg m.m.v. H. Jacobs1981Noord-Brabant
Inventarisreeks nr 29
22-LDN06ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantRaad van Brabant - Deel 2 Civiele processen nrs 1 - 1971Lindemann W. Th. Litsenburg m.m.v. H. Jacobs1981Noord-Brabant, Inventaris
Inventarisreeks nr 29
22-LDN07ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantRaad van Brabant - Deel 3 Civiele processen nrs 1972 - 3987Lindemann W. Th. Litsenburg m.m.v. H. Jacobs1981Noord-Brabant, Inventaris
Inventarisreeks nr 29
22-LDN08ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantRaad van Brabant - Deel 4 Indices civiele processenLindemann W. Th. Litsenburg m.m.v. H. Jacobs1981Noord-Brabant, Inventaris
Inventarisreeks nr 29
22-LDN09ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantRaad van Brabant - Deel 5 Indices civiele vonnissenLindemann W. Th. Litsenburg m.m.v. H. Jacobs1981Noord-Brabant, Inventaris
Inventarisreeks nr 29
22-LDN10ArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantRaad van Brabant - Deel 6 Criminele zakenLindemann W. Th. Litsenburg m.m.v. H. Jacobs1981Noord-Brabant, Inventaris
Inventarisreeks nr 29
22-SDSArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantHervormde Kerk in Noord-Brabant en Limburg 1816-1978Sanders J.G.M. en J.F.A. Wassink1990Inventaris
22-SSArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantInventaris van het archief van het Jezuïeten-collegeSteijns G.J.W.1976Noord-Brabant
Inventarisreeks nr 17
22-VSArchiefinventarissenRijksarchief Noord-BrabantInventaris van het archief van de classis 's-Hertogenbosch 1571-1950Vriens J.1980Noord-Brabant2de druk
31-ADSGenealogieAlgemeenWelpen van de Brabantse LeeuwAdriaenssen L.F.W. e.a.1991de Cort, Oischot, Goirle, Hilvarenbeek, van Baar, Wapens, Vlaggen, Brabantse Leeuw383
Dit boek is geschreven ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van het genealogisch tijdschrift De Brabantse Leeuw. Na een kort overzicht van de ontwikkelingen in de beoefening van de Noord-Brabantse genealogie zijn verschillende studies opgenomen die samen een doorsnee van het stamboomonderzoek vertegenwoordigen. Met name het leven, de inwoners, gemeente en bedrijvigheid van de gemeenten Goirle, Hilvarenbeek en Oisterwijk worden in grote diepte beschreven, met een zéér grote en indrukwekkende referentielijst. Zelf als men geen voorouders uit deze gemeenten heeft is het de moeite waard om de verhalen te lezen omdat het een zeer nauwkeurig beeld geeft van het leven in Noord-Brabantse dorpen voor 1900. Tot slot is er een uitgebreid hoofdstuk over (vervallen) wapens en vlaggen van bestaande en voormalige gemeenten en waterschappen in Noord-Brabant.


Hoofdstukken:
• Stamboom van de Brabantse Leeuw door L.F.W. Adriaenssen
• Nijver en notabel door J. van Gils
• De priester-spekulant Christiaen de Cort en zijn familie door L.F.W. Adriaenssen
• Van Baar : rooms, rijk en regentesk door L.F.W. Adriaenssen
• Jaargetijden en maandstonden gesticht in de kerk van Oisterwijk in de veertiende en het begin van de vijftiende eeuw door G. Berkelmans
• Ex familia sancti Norberti door L.F.W. Adriaenssen
• Vervallen wapens en vlaggen van bestaande en voormalige gemeenten en waterschappen in Noord-Brabant door W.A. van Ham
31-AHDGenealogieAlgemeenDe Geldersche LeeuwAhoud W.F.M. e.a.1992Gelderland
31-AHTGenealogieAlgemeenAdresboek der Stad 's-Hertogenbosch voor het jaar 1869 (transcriptie)1869Noord-Brabant
Transcriptie
31-AKRGenealogieAlgemeenOorkondenboek 1413-1913Akker W.L. van den1942Prothocol, ProtocolVerzameling
31-ANN4GenealogieAlgemeenArchiv f&uuml,r Sippenforschung1965Genealogie, Archief
31-BCRGenealogieAlgemeenEntstehung der familiennamenBrücher M.2001
In duitse taal Heimatverein Odenkirchen
31-BHFGenealogieAlgemeenVijftien miljoen knipselsBothof G.J.1996Familieberichten Kranten Biografie Biografisch Bouwsteen Bladen Verzameling Informatie Richtlijnen
Verzameling knipsels uit kranten/bladen (familieberichten en andere biografische bouwstenen)
NGV Publicaties Verenigingscentrum nr 5
31-BHNGenealogieAlgemeenDe stamboom van je familie op de computerBalhan R. en Rob van Drie2010
31-BKRGenealogieAlgemeenFamilienforschung im deutschen Grenzraum zu den Niederlanden - Jubliäumband 1967-1992Berkenvelder F. Cornelis, J.G.J. Booma e.a.1992Stamboom familie herkomst archief duitslandUitgave in het Duits190
Sinds de 17de eeuw is Nederland voor de Duitsers steeds een heel aantrekkelijk immigratieland geweest. De goede economische verhoudingen en culturele rijkdom van de buren in het noordwesten beloofden een hoopvolle toekomst. Het grote aantal Duitstalige familienamen laat zien dat veel Duitsers van de mogelijkheid gebruik maakten om in Nederland een nieuw bestaan op te bouwen.
De ´Werkgroep Genealogisch Onderzoek Duitsland´ heeft in haar 25-jarig bestaan een wezenlijke bijdrage geleverd aan het onderzoek van en het begrip voor de bijzondere relatie tussen Nederland en Duitsland. Dit boek kan veel Nederlanders helpen die in Duitsland hun voorouders zoeken.
Voor het genealogisch onderzoek zijn bronnen geraadpleegd in:
Ostfriesland
Graftschaft Bentheim
het Nieder-sächsischen Staatsarchiv in Osnabrück
de Westfälischen Privatarchiven (Nederlandse bronnen)
de Privat- en Kommunalarchiven des Münsterlandes
het Stadtarchiv Duisburg
het Stadtarchiv Viersen
het Nordrhein-Westfälischen Haupt-staatsarchiv
de Deutschen Evangelischen Archiven van onder meer Herrnhut en Düsseldorf
het Stadtarchiv Düsseldorf
de kerkelijke bronnen van de Historischen Archiven des Erzbistums Köln en
het Stadtarchiv Geldern.
31-BLE1GenealogieAlgemeenSteenen Charters (oude grafstenen)Belonje J.1948Genealogie grafzerken
31-BLE2GenealogieAlgemeenGenealogische en heraldische gedenkwaardigheden in en uit de kerken der provincie LimburgBelonje J.1961Genealogie heraldiek grafstenen wapens kwartierstaten
Tussen 1910 en 1961 is er in heel Nederland een inventarisatie gemaakt van genealogische en heraldische gedenkwaardigheden, zoals grafstenen, grafzerken, grafplaatsen, grafkruisen, grafplaten, enz., in en uit de kerken in ons land per provincies beschreven. In dit boek wordt de provincie Limburg behandeld. Veel van deze genealogische gedenkwaardigheden (grafschriften) zijn in de loop der tijd verdwenen, of door veelvuldig kerkbezoek versleten, zeker in Limburg waar in zijn geschiedenis vele oorlogen plaats hebben gevonden, daarom heeft de auteur ook inscripties meegenomen die vermeld zijn in oudere bronnen. Daardoor is dit boek een zeer indrukwekkende verzameling en bron voor de genealoog geworden van opschriften, wapens, kwartierstaten enzovoort. Tevens is in een aanhangsel een beschrijving van grafzerken opgenomen, die worden aangetroffen in een vrij groot aantal plaatsen, liggende in een krans buiten onze landsgrenzen. Er zijn helaas wel een paar hiaten. Zo zijn monumenten van voor de 10e eeuw en na ca 1860 niet vermeld, en is de beschrijving van joodse kerkhoven, hoewel wel vermeld, buiten beschouwing gelaten.
31-BMAGenealogieAlgemeenGenealogisch onderzoek in DuitslandBooma J.G.J. van1987Genealogie
Centraal Bureau voor Genealogie
31-BRGenealogieAlgemeenVlaardingse Geslachten - Deel 2 Vanaf circa 1500 - 1750Boer H. den H.J. Luth en M.A. Struijs1994Genealogie224
Wie een ‘professionele hobby’ uitoefent wil zoveel mogelijk mensen betrekken in het resultaat van soms jarenlange noeste arbeid. Dit boekwerk is het bewijs dat zo’n hobby enerzijds danig uit de hand kan lopen anderzijds dat de beoefening van de genealogie een volwaar-dige tak van geschiedkundig onderzoek is. De auteur heeft zich niet beperkt tot de skeletten van overledenen (de namen data en plaatsen van geboorte en overlijden enz.) maar hij heeft zich beziggehouden met datgene wat de botten bindt: het vlees. Zo heeft hij enige duizenden Vlaardingers uit het verleden weer tot leven gebracht hun gezinnen gereconstrueerd hun bezittingen in kaart gebracht hun lief en leed op papier gezet. Dát is het ware kenmerk van de geoefend genealoog en daarmee kan de auteur een groot compliment worden gegeven. Aan de gevarieerde rij van uitgaven over Vlaardingen en Vlaardingers heeft hij een waardevolle loot toegevoegd.
31-BRN1GenealogieAlgemeenGenealogisch Repertorium - deel 1
Beresteyn E. van, Kruimel H.
31-BRN2GenealogieAlgemeenGenealogisch Repertorium - deel 2
Beresteyn E. van, Kruimel H.
31-BRN3GenealogieAlgemeenGenealogisch Repertorium
Supplement 1970-1984
Beresteyn E. van, Tang, A. van der, e.a.
31-BRN4GenealogieAlgemeenGenealogisch Repertorium
Supplement 1985-1989
Beresteyn E. van, Tang, A. van der, e.a.
31-BRN5GenealogieAlgemeenGenealogisch Repertorium
Supplement 1990-1994
Beresteyn E. van, Tang, A. van der, e.a.
31-BRN6GenealogieAlgemeenGenealogisch Repertorium
Supplement 1995-1999
Beresteyn E. van, Tang, A. van der, e.a.
31-BS1GenealogieAlgemeenOude familienamen in de Baronie - deel 1Buiks C.1994Genealogie Noord-Brabant Breda
31-BS2GenealogieAlgemeenOude familienamen in de Baronie - deel 2Buiks C.1994Genealogie Noord-Brabant Breda
31-BWRGenealogieAlgemeenGeschreven Verleden Genealogie en oud schriftBrouwer H.1966Genealogie
31-CSN1GenealogieAlgemeenBorg- en ontlastbrieven voor ingekomen en vertrokken personen uit de jaren 1680-1818 van de gemeenten Berlicum Den Dungen Erp Heeswijk-Dinther Liempde Schijndel Sint-Michielsgestel Sint-Oedenrode Son en Breugel en Veghel1982
Streekarchivariaat Langs Aa en Dommel
31-CSN2GenealogieAlgemeenOntlastbrieven van Sint-Oedenrode voor ingekomen en vertrokken personen uit de jaren 1719-18101979
Streekarchivariaat Langs Aa en Dommel
31-DE1GenealogieAlgemeenGenealogie Van stamboom tot familiegeschiedenisDrie R. van N. Plomp en A. van der Tang1988
31-DE2GenealogieAlgemeenOnderzoek bij het Centraal Bureau voor GenealogieDrie R. van2003CBG63
Het Centraal Bureau voor Genealogie bezit een schat aan informatie voor de stamboomonderzoeker. Wat in de studiezalen zichtbaar is van de bibliotheek en de collecties is het topje van de ijsberg. Het grootste gedeelte is opgeborgen in de depots en ligt daar te wachten tot het ontdekt wordt. Na een inleidend hoofdstuk over het Centraal Bureau voor Genealogie vertelt deze gids wat u van de bibliotheek en de collecties kunt verwachten en hoe u de weg hierin kunt vinden.
31-DE3GenealogieAlgemeenVerre verwanten - Familiegeschiedenis dichterbijDrie R. van en Kees Noorda2005Genealogie Teleac144
Steeds meer mensen zijn geïnteresseerd in hun eigen geschiedenis: wie waren mijn voorouders? Wat voor werk deden ze? Waren ze rijk of arm? Welke rol speelde het geloof in hun leven en waaruit bestond hun dagelijkse menu? Hoe je een antwoord op dergelijke vragen op het gebied van stamboomonderzoek (genealogie) vindt wordt beschreven in ‘Verre verwanten’. Er wordt uitgelegd hoe je zo’n onderzoek aanpakt waarbij talrijke adviezen en praktische aanwijzingen worden geboden voor vindplaatsen van gegevens. Daarnaast geeft dit boek een beknopte familiegeschiedenis aan de hand van de thema's werken wonen voeding gezondheid land en water en geloof. Wie eenmaal aan stamboomonderzoek begint ziet zijn of haar eigen geschiedenis tot leven komen. Dit boek is hiertoe een inspirerende gids.
31-DE4GenealogieAlgemeenVerborgen Verleden - Het StamboomboekDrie R. van2014208
Wie zich in de geschiedenis van zijn familie verdiept raakt in de ban van een boeiende bezigheid. Al zoekende in de archieven komt de een na de andere voorouder tot leven. Dit boek is hét handboek voor iedereen die zich met genealogie wil bezighouden. Stap voor stap leidt de schrijver u door archieven langs documenten en over websites en vertelt hij wat er nodig is om een goede familiegeschiedenis samen te stellen. ‘Verborgen Verleden’ nodigt u uit tot een ontdekkingstocht naar uw eigen voorouders. Ook komen de verhalen van een aantal bekende Nederlanders aan bod, zij gingen op zoek naar soms onbekende voorouders. Met verrassende resultaten - want wiens zoektocht leidt naar Nederlands-Indië? En wie blijkt af te stammen van Karel de Grote?
31-DFE1GenealogieAlgemeenOverzicht van de verzamelingen bij het Centraal Bureau voor Genealogie en het Iconografisch BureauDelforterie C.W.1986CBG Genealogie Inventaris Den Haag
31-DFE2GenealogieAlgemeenWenken en adsressen voor genealogisch onderzoek in het buitenlandDelforterie C. en W. Wijnandts van Resandt1977
CBG-reeks nummer 4
31-DNA1GenealogieAlgemeenZonen van Adam in Nederland - Genetische genealogie - Een zoektocht in ons DNA-archiefBarjesteh van Waalwijk van Doord-Khosrovani S. L.A.F. Barjesteh van Waalwijk van Doorn A.W.J.M. van Gestel en F.X. Plooij2008Afstamming erfelijk haplogroep migratie moleculair genetica mannelijk familie405
Onder auspiciën van Koninklijk Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde Nederlandse Genealogische Vereniging en Zuidhollandse Vereniging voor Genealogie ´Ons Voorgeslacht´

In dit boek wordt het fascinerende verhaal van onze afstamming verteld van Opa tot Oermens. Verteld wordt hoe in Afrika de oermens ofwel ‘Adam’ is ontstaan uit de aapmensen en hoe de moderne mens ongeveer 60.000 jaar geleden Afrika verliet en de hele aardbol bevolkte. Dit was een zwerftocht van ongekende omvang. Gaandeweg pasten de mensen zich aan hun omgeving aan en er ontstonden kleine verschillen in de erfelijke aanleg. Zo verloren de mensen die de Noordelijke regionen introkken bijvoorbeeld het pigment in hun huid en kregen sommige blauwe ogen. Alhoewel alle mensen op de aarde familie van elkaar zijn en dezelfde universeel menselijke trekken vertonen zijn er clusters ‘haplogroepen’. Zo is het mogelijk om de migratieroutes te schetsen waarlangs de oermensen getrokken zijn en waar welke haplogroepen ontstaan zijn. Het inleveren van een simpel wangschraapseltje en de daarop volgende DNA-analyse vertelt eenieder van ons tot welke haplogroep wij behoren. Dit boek presenteert de DNA-profielen van 410 ‘zonen van Adam’ en beschrijft welke haplo-groepen hoe vaak en waar voorkomen in Nederland. Deze ontdekkingen zijn mogelijk gemaakt door de ontwikkeling in de genetica van de laatste jaren. De DNA-technieken kunnen ook gebruikt worden om andere verschillen in ons erfelijk materiaal op te sporen. In dit boek worden de meeste van de 410 DNA-profielen gekoppeld aan uitgewerkte afstammingsreeksen naar de oudst bekende voorvader in de puur mannelijke lijn. Met die koppeling is het mogelijk vast te stellen welke nu nog levende mensen familie van elkaar zijn of wellicht niet ook al dragen ze dezelfde naam. Zo is het mogelijk om aannemelijk te maken dat mannen met een heel andere naam een paar eeuwen geleden toch echt een gemeenschappelijke voorvader hadden. Toch leuk om te ontdekken dat je verbonden bent met andere heel oude families. De familie die regelrecht afstamt van de ‘oer-vlaardinger’ uit het jaar 1050 staat ook in dit boek. Het project ‘Genetische Genealogie in Nederland’ waar dit boek verslag van doet is een regelrechte primeur in Nederland. Nog nooit is op zo’n grote schaal een koppeling gelegd tussen DNA- en stamboomgegevens. Dit boek zet de nieuwe discipline ‘Genetische Genealogie’ definitief op de Nederlandse kaart.
31-DNA2GenealogieAlgemeenDNA Brabant - DNA-Project 2009 Oud-Hertogdom BrabantCloot Marc. van den Jean-Jacques Cassiman Ronny Decorte Matc Gabriëls en Maarten Larmuseauarmuseau2010Genetica chromosoom populatie verwantschap haplogroep348Familiekunde Vlaanderen VZ
Vlaamse Vereniging voor Familiekunde
Provinciale Afdeling Antwerpen VZWDNA Brabant
DNA-project 2009 - Oud Hertogdom Brabant

In een periode van circa 20.000 jaar trokken onze voorouders vanuit Afrika langs verschillende routes door Europa om in - wat later - het Oud Hertogdom Brabant zou heten te belanden. Wat er tijdens deze langdurende migratie allemaal gebeurde wie met wie nakomelingen had waarom sommigen het konden overleven en anderen werden uitgeroeid weten we niet. Wat duidelijk is is dat uit die oorspronkelijke migranten er al duizenden jaren een bevolking in deze streek leeft waarvan voor een reeks mannelijke nakomelingen dankzij het initiatief van de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde nu het DNA van het Y-chromosoom in kaart werd gebracht. Het DNA-onderzoek heeft in enkele jaren tijd een grote vlucht genomen. Na het beëindigen in 2003 van het ‘Menselijk Genoom Project’ dat het gehele DNA van enkele personen volledig in kaart bracht en vrij beschikbaar op het internet plaatste zijn onze inzichten in de samenstelling en functie van het DNA enorm toegenomen. Inmiddels is een nieuwe technologie ontwikkeld die het gehele genoom van één persoon in enkele weken tijd tegen betaalbare kosten volledig beschikbaar stelt. Deze nieuwe kennis en technologie kan ook worden toegepast bij het genealogisch onderzoek en het opsporen van verwantschap. In dit boek wordt aangegeven hoe dit gedetailleerd onderzoek van het DNA van het Y-chromosoom heeft kunnen plaatsvinden. Nooit eerder werd op een dergelijke manier de genetische diversiteit van de mannen van het vroegere Hertogdom Brabant in kaart gebracht. Een heldere analyse van de verwantschap en de verschillen tussen al deze mannen en tussen de verschillende regio’s in het Hertogdom is toegevoegd. Uit de resultaten blijkt dat vrijwel al deze mannen van elkaar verschillen wat hun Y-chromosoom betreft. Enkele types Y-chromosoom komen meer voor dan andere en in sommige regio’s hebben meer dan andere een bepaald type Y-chromosoom de overhand. De resultaten mogen echter niet de indruk wekken dat de deelnemers aan dit onderzoek nu nog genetisch zeer sterk lijken op hun mannelijke voorouders. Immers in een mannelijke lijn die 300 jaar teruggaat blijven er gemiddeld van de oorspronkelijke 25.000 genen van de stamvader na al die tijd hoogstens een 25-tal over. In die tijdsperiode heeft ieder van ons zo’n 1024 voorouders gehad. Het resultaat van het onderzoek toont ook niet aan waar de voorvaders zich vestigden voor ze in Brabant terecht kwamen. Sommigen stammen wellicht ook af van migranten die jaren terug Brabant verlieten. Hun afstammelingen zijn dan duizenden jaren geleden teruggekeerd naar het moederland. Het onderzoek van het Y-chromosoom van de mannelijke bevolking van het Oud Hertogdom Brabant is een voorbeeld van een goed en uitstekend uitgevoerd onderzoek. Het onderzoek levert ons een boeiend inzicht in de genetische diversiteit van de Brabander.
31-DNSGenealogieAlgemeenDe naam is . . . Over namen en naamgevingDaniëls W.1992133Een naam heeft vaak een onmiskenbare en opmerkelijke invloed op de drager ervan en diens omgeving. Wat te denken van makelaar Zonderhuis of van Malcolm X de Amerikaanse strijder voor de rechten van de zwarte bevolking voor wie de X het symbool was van zijn ware maar onbekende Afrikaanse familienaam? In dit boek wordt op verrassende wijze ingegaan op diverse aspecten van onze voornamen achternamen en bijnamen. Aan de orde komen onder meer: de geschiedenis van naamgeving de betekenis van namen soorten namen bijzondere namen pseudoniemen de meest voorkomende namen naamsverandering en naamspelletjes.
31-EBGGenealogieAlgemeenVoor- en familienamen in Nederland - Geschiedenis verspreiding vorm en gebruikEbeling R.A.1993
Regioprojekt Groningen - Centraal Bureau voor Genealogie
31-FMAGenealogieAlgemeenGids voor nederlandse archievenFormsma W.J.1967Archief Inventaris
31-GBTGenealogieAlgemeenOud schriftGhyselbrecht A.1996Oud schrift PaleografieOverdruk van een bijdrage verschenen in VLAAMSE STAM, tijdschrift voor familiegeschiedenis van de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, jaargangen 1981 en 1982.
In dit geschrift beschrijft de Vlaming A. Ghyselbrecht voor amateur-historici en -genealogen oud-schrift van de 14e tot de 18e eeuw. Daarbij geeft hij eerst een korte beschrijving van het begrip “schrift” in het algemeen, waarna hij diepgaand de oorsprong en evolutie van lopende handschriften beschrijft waarmede bij genealogische en historische opzoekingen van de 18e tot in de 14e eeuw kennis wordt gemaakt. Hierbij wordt beschreven hoe het schrift veranderde onder invloed van maatschappelijke ontwikkelingen en technische ontwikkelingen. Van het gotisch schrift voornamelijk door monniken geschreven tot het humanistisch cursief wat ook nu nog gebruikt wordt. De invloed van materiaal, zoals o.a. perkament, papyrus en papier, en schrijfmiddelen, zoals o.a. de ganzenveer, de kroontjespen en de ballpoint, wordt beschreven. Ook wordt uitgebreid ingegaan op de ontwikkeling van de schrijfwijze van karakters, van gotisch tot karakters met schachten en staarten, haakvormige halen. Los of aan elkaar geschreven, en wat al niet meer.
31-GSGenealogieAlgemeenDiaconie-archieven als bron - Een gids voor historisch onderzoek samengesteld op basis van archivalia en inventarissen van Hervormde gemeenten in DrentheGras H.1988
Rijksarchief in Drenthe
31-HDKGenealogieAlgemeenVan kasboekregister tot Burgerlijke Stand - Medisch-demografische aspecten van de registratie van huwelijken geboorte en sterfteHeederik G.J.1973Genealogie
31-HHNGenealogieAlgemeenHonderd Zeeuwsche FamiliesHarthoorn P.A.1967Genealogie Zeeland
31-HHN2GenealogieAlgemeenHandmerken - Persoonlijke tekens uit het verledenHarthoorn P.2005zegelstempel zegelring koopmansmerk vissersmerk76
Een beschrijving van een systeem voor het classificeren coderen en digitaliseren van handmerken.

Wie in het verre verleden een kwitantie een schuldbekentenis of een ander document moest ondertekenen en kon schrijven deed dit net zoals nu met een al of niet van fraaie krullen voorziene handtekening. Wie de schrijfkunst niet meester was kon dit doen met een eenvoudig figuurtje. Vaak was dit een kruisje een onbeholpen krabbeltje of lettertekentje maar er werden ook veel ingewikkelder figuurtjes gebruikt. Dit zijn soms vernuftige kunstwerkjes waarbij men zich afvraagt of het niet gemakkelijker geweest zou zijn om een handtekening te gebruiken. Zulke tekentjes noemen we ‘merken’ of in dit speciale geval ‘handmerken’. De authenticiteit van zo’n merk moest gegarandeerd worden door de secretaris of notaris die de akte opmaakte door er de woorden: ‘dit is het (hand)merk van …’ aan toe te voegen. Dan had zo’n merk evenveel rechtsgeldigheid als de zwierigste handtekening. De merken waren uiteraard tamelijk ‘fraude gevoelig’. Merken zijn lang het onderwerp van studie geweest. Ondanks dat is het nog steeds niet mogelijk om zelfs eenvoudige vragen over het ontstaan en gebruik van merken bevredigend te beantwoorden. Het is begrijpelijk dat sommige onderzoekers aan merken een diepe symbolische betekenis hebben willen toekennen. Ze lijken dan ook verdacht veel op de geheimzinnige tekens waarmee ‘tovenaars’ alchemisten en astrologen hun publiek poogden te imponeren. Omdat merken zo fascinerend zijn hebben velen te hooi en te gras notities gemaakt van merken die zij bij hun onderzoekingen vonden en sommigen hebben zelfs collecties van merken opgebouwd. Gericht is dit gedaan door de ‘Werkgroep Documentatie Handmerken’. De werkgroep die heeft bestaan van 1983 tot 1994 heeft een indrukwekkende verzameling van merken nagelaten die zijn opgenomen in de collecties van het Verenigingscentrum van de NGV te Weesp. De auteur presenteert in dit boek een methode waarbij de merken in de vorm van een code in een database kunnen worden opgeslagen.
31-HLAGenealogieAlgemeenHumor en Satyre in Friesche en Noordbrabantse Persoons- en bijnamenHallema A.1946Genealogie Noord-Brabant Friesland
31-HLA2GenealogieAlgemeenScheld- schimp- en spotnamenHallema A.1946
Nederlandsche namenkunde
31-HLA3GenealogieAlgemeenBijnamen of het alias als persoons- en naamsonderscheidingHallema A.1946
Nederlandsche namenkunde
31-HYEGenealogieAlgemeenHandleiding voor Genealogisch Onderzoek in LimburgHaye R. de la1987Genealogie
31-HZAGenealogieAlgemeenEncyclopedie van NamenHuizinga A.1955Genealogie
31-JGSGenealogieAlgemeenRegesten op het Vredegerecht Kanton Gemert 1811-1838Jaegers W. e.a.1993Civiel strafrechterlijk
31-KKGenealogieAlgemeenHet Centraal Naamregister - De codesKlerck Th.P.E.1985Genealogie
31-KML2GenealogieAlgemeenVoorouders gezocht - Inleiding tot de genealogieKruimel H.L. H.H.W. van Eijk N.A. Hamers J.W. Lugard en G.J.A. Raven1981Stamboom archief kwartierstaat
Uitgave NGV
31-KPGGenealogieKlappersArrondissement Gent (niet de stad Gent) - Totaalindex van familienamen voorkomende in de klappers van parochieregisters van het ancien régime ca 1600-1796België Transcripties
31-KZRGenealogieAlgemeenSpeleriëe - Genealogische artikelenKeijzer B. de C.M. Bierens e.a.1992Genealogie
NGV-afdeling Zeeland
31-LB02...05GenealogieAlgemeenLimburgs Tijdschrift voor Genealogie - jaargang 02...05 (1974...1977)
Uitgave van de sectie genealogie van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap
31-LB06...10GenealogieAlgemeenLimburgs Tijdschrift voor Genealogie - jaargang 06...10 (1978...1982)
Uitgave van de sectie genealogie van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap
31-LB11...17GenealogieAlgemeenLimburgs Tijdschrift voor Genealogie - jaargang 11...17 (1983...1989)
Uitgave van de sectie genealogie van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap
31-LB18...20GenealogieAlgemeenLimburgs Tijdschrift voor Genealogie - jaargang 18...20 (1990...1992)
Uitgave van de sectie genealogie van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap
31-LB21...25GenealogieAlgemeenLimburgs Tijdschrift voor Genealogie - jaargang 21...25 (1993...1997)
Uitgave van de sectie genealogie van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap
31-LB26...28GenealogieAlgemeenLimburgs Tijdschrift voor Genealogie - jaargang 26...28 (1998...2000)
Uitgave van de sectie genealogie van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap
31-LB29...32GenealogieAlgemeenLimburgs Tijdschrift voor Genealogie - jaargang 29...32 (2001...2004)
Uitgave van de sectie genealogie van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap
31-LB33...36GenealogieAlgemeenLimburgs Tijdschrift voor Genealogie - jaargang 33...36 (2005...2008)
Uitgave van de sectie genealogie van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap
31-LB37...41GenealogieAlgemeenLimburgs Tijdschrift voor Genealogie - jaargang 37...41 (2009...2013)
Uitgave van de sectie genealogie van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap
31-LB42...46GenealogieAlgemeenLimburgs Tijdschrift voor Genealogie - jaargang 42...46 (2014...2018)
Uitgave van de sectie genealogie van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap
31-LGT1GenealogieAlgemeenBorgbrieven afgegeven door schepenen van MoergestelLeget J.N.1980
Oud-notarieel archief acten
31-LGT2GenealogieAlgemeenBorgbrieven ingeleverd bij schepenen van Oisterwijk - Vertrokken personen uit Enschot Haaren en HeuclomLeget J.N.1975
31-LGT3GenealogieAlgemeenEen eeuw borgbrieven afgegeven door schepenen van Oisterwijk 1669-1776Leget J.N.1975
31-LGT4GenealogieAlgemeenTestamenten gepasseerd voor notarissen te OisterwijkLeget J.N.1980
31-LGT5GenealogieAlgemeenHollandgängerei - Van seizoenarbeid naar emigratieLeget J.N.1988
Migratie van Duitsland naar Nederland
31-LVDGenealogieAlgemeenZo schreven onze voorouders nederlands schrift tussen 1450 en 1700Leverland B.N.1980Genealogie
CB-reeks nr 8 (1e druk)
31-MHBGenealogieAlgemeenMilitaire huwelijken 's-Hertogenbosch 1700-1810Maquenie H. e.a.Zwitsers soldaten regiment-
31-MHT1GenealogieAlgemeenGenealogie van Den Dungen - deel 1Minderhout L. van1991Noord-Brabant
31-MHT2GenealogieAlgemeenGenealogie van Den Dungen - deel 2Minderhout L. van1991
31-MNN1GenealogieAlgemeenBetuwse Genealogische bijdragen in Stukken en Brokken - deel 1Maanen P. M. IJzermans e.a.1990
31-MNN2GenealogieAlgemeenBetuwse Genealogische bijdragen in Stukken en Brokken - deel 2Maanen P. M. IJzermans e.a.1995
31-MNN3GenealogieAlgemeenBetuwse Genealogische bijdragen in Stukken en Brokken - deel 3Maanen R.H.C. M. IJzermans e.a.2000Genealogie Betuwe
31-MSVGenealogieAlgemeenBurgerboek van Zaltbommel 1585-1808Meurs-Verburg J. van en C.J.W. van Meurs1994Genealogie
31-MTSGenealogieAlgemeenDe Betekenis van de Nederlandse FamilienamenMeertens P.J.1943Genealogie
31-MYSGenealogieAlgemeenOnze voornamen - traditie betekenis vorm herkomst en een uitgebreid namenregisterMeijers J.A. en J.C. Luitingh1949
31-NRPGenealogieAlgemeenWat schuilt er in een naam? - Betekenis verbreiding en geschiedenis van een aantal voornamenNierop M. van1968
Uit de reeks 'De te taal waarmee wij leven'
31-NSNGenealogieAlgemeenNieuwe perspectieven op de familiegeschiedenisNijssen R. J. Sanders F. Schram en Th.J.J. van Rensch2006Genealogisch bronnen wettelijk onderzoek
Centrum voor de studie van land en volk van de Kempen
31-OE04GenealogieAlgemeenOns Erfgoed - Tijdschrift voor genealogie en familiegeschiedenis - jaargang 20042004
I.s.m. Genealogische Vereniging Promotheus Delft
31-OE05GenealogieAlgemeenOns Erfgoed - Tijdschrift voor genealogie en familiegeschiedenis - jaargang 20052005
I.s.m. Genealogische Vereniging Promotheus Delft
31-OE06GenealogieAlgemeenOns Erfgoed - Tijdschrift voor genealogie en familiegeschiedenis - jaargang 20062006
I.s.m. Genealogische Vereniging Promotheus Delft
31-OE07/8GenealogieAlgemeenOns Erfgoed - Tijdschrift voor genealogie en familiegeschiedenis - jaargang 2007/20082007
I.s.m. Genealogische Vereniging Promotheus Delft
31-OMAGenealogieAlgemeenHandleiding voor genealogisch onderzoek in NederlandOkkema J.C.1986Burgerlijke stand doopregister kerk gerecht paleografie chronologie heraldiek
31-PMAGenealogieAlgemeenOnze afstammingPama C.1940Genealogie
31-PNAGenealogieAlgemeenGenealogie - Een gids voor 50-plussers (inclusief cd-rom)Penta A.2002Computer230
In de inleiding van het boek wordt uitgelegd hoe u uw zoektocht naar uw voorouders begint bijvoorbeeld aan de hand van foto’s officiële documenten en persoonskaarten. Ook wordt ingegaan op de verschillende manieren om een familiegeschiedenis te benaderen. In deel I worden vervolgens de meest gebruikte Nederlandstalige genealogische computerprogramma’s behandeld o.m. Haza-Data Haza-21 Gens Data (GD/D90) Gens Data voor Windows PRO-GEN Aldfaer Oedipus en Winkwast. In deel II wordt de rol van internet bij het onderzoek beschreven. Hier vindt u veel websites die nuttig kunnen zijn voor zowel de beginnende als de meer gevorderde onderzoeker. Met name de websites van tientallen verenigingen archieven databases en overige relevante bronnen zijn interessant. Ook buitenlandse websites komen aan bod want niet alleen zijn veel Nederlanders van oorsprong immigranten maar verhuisden we ooit massaal naar bijvoorbeeld Amerika en Australië. Internet is natuurlijk meer dan alleen websites. In deel III wordt uitgelegd hoe u nog meer uit internet kunt halen als het gaat om genealogisch onderzoek. Hoe en waar kunt u bijvoorbeeld met andere onderzoekers uw ervaringen uitwisselen? Tevens wordt hier ingegaan op het zelf publiceren van uw stamboom op het net. Bij het boek zit ook een cd-rom. Hierop staan de websites die in het boek worden besproken. De cd-rom bevat bovendien probeerversies van Nederlandse genealogische software.
31-PTAGenealogieAlgemeenLevensverhalen - Gids voor biografisch onderzoek in de provincie UtrechtPietersma A. en F. Vogelzang2000Genealogie
31-RMAGenealogieAlgemeenAangenaam - Mag ik mij even voorstellen? - Familienamen in NederlandReinsma R.1986Genealogie
31-SBHGenealogieAlgemeenIn de Permetatie - 5de lustrum NGV afdeling 's-Hertogenbosch/TilburgStrijbosch J.P.M. A.Th. Winnubst en P.J.M. Wuisman red.1982Genealogie
31-SDLGenealogieAlgemeenFamilienamen in Nederland van hier en eldersSpendel J.M.1999Genealogie156
In dit boek wordt u de geschiedenis van de familienamen in Nederland in een notendop voorgeschoteld. De inhoud is gebaseerd op een selectie uit de vele geschreven bronnen over geslachtsnamen de verplichting een familienaam aan te nemen alsmede de soorten familienamen zoals vadersnamen aardrijkskundige namen beroepsnamen en kenmerknamen vondelingennamen dubbele namen voornamen Germaanse en Romeinse mansnamen en verlatiniseerde familienamen. Daarnaast passeren ook familienamen van Europese immigranten of vluchtelingen de revue. Het zijn familienamen van Duitsers Fransen (o.m. Hugenoten) Walen, Vlamingen, Joden, Zwitsers, Italianen, Schotten, Ieren en Engelsen. Ook wordt stilgestaan bij de familienamen van Indische mensen. Surinamers (Joden, Creolen, Hindoestanen, Indianen, Javanen en Chinezen) Antillianen, Molukkers, Marokanen en Turken.
31-SLGenealogieAlgemeenThe ancestry of Sarah Bernhardt (A myth unraveled)Snel H.2007
31-SRGenealogieAlgemeenUit de wordingsgeschiedenis der Hollandse doop- en familienamenSchaar J. van der1953Nederland achternamen
Taalkundige bijdragen van noord en zuid
31-TLGenealogieAlgemeenNederlandsche sibbekundigen v&oacute&oacuter 1853Toll J. van1944Genealogie stamboom
31-VTGenealogieAlgemeenBrabanders gezocht - Gids voor stamboomonderzoek in Noord-BrabantVliet A.P. van e.a.1995Genealogie
31-VVV1GenealogieAlgemeenVoorouders van Verre - deel 1 - De Molukken - Silsilah Maluku Molukse stamboomHabiboe R.2007Stamboom familie verwanten herkomst huwelijk erfrecht erfgoed pela174
Centraal Bureau voor Genealogie - Reeks

Op 22 februari 1951 stapten de eerste Molukkers in Indonesië aan boord van de Kota Inten. Dit was de eerste van twaalf scheepstransporten dat jaar. Ruim twaalfduizend Molukkers merendeels KNIL-militairen en hun gezinnen kwamen naar Nederland. Hun verblijf was als tijdelijk bedoeld maar inmiddels spreekt men al van de vierde generatie Molukkers in Nederland.
De eerste generatie is langzaam aan het verdwijnen en daarmee dreigt ook de kennis betreffende de herkomstgeschiedenis en de geschiedenis van de familie verloren te gaan. De laatste tijd trekken steeds meer jonge Molukkers voor korte of langere tijd naar het dorp van herkomst. Voor velen is dit het begin van een verdere zoektocht naar de eigen familie en al haar geheimen. Geboren en getogen in Nederland maar de band met de Molukken blijft. Dit boek is voor hen maar ook voor al diegenen die om andere redenen geïnteresseerd zijn in Molukkers in het algemeen en de verschillende familie-geschiedenissen in het bijzonder.
31-VVV2GenealogieAlgemeenVoorouders van Verre - deel 2 - Marokko - Manis..? Waar vandaan?Abdouni M2008Stamboom familie verwanten herkomst huwelijk erfrecht erfgoed islam koran Mudawwana107
Centraal Bureau voor Genealogie

Wie in de Marokkaanse gemeenschap vraagt: ‘Manis of Manis shek?’ of ‘Menien?’ (‘Waar kom je vandaan?’) informeert niet alleen naar de geografische herkomst. De vraagsteller wil er ook achter komen wie iemand precies is dat wil zeggen: van welke familie stam of volk hij of zij afkomstig is. Het antwoord kan dan ook zowel ‘Nador’ luiden als ‘Aith Tuzin’ (wat zoveel betekent als ‘het volk van/de zonen van Tuzin’). Door het recente maatschappelijk debat over identiteit islam loyaliteit aan Nederland en inburgering en het daarmee parallel lopende herstel van het ‘Amazigh’-cultuurerfgoed in Marokko en daarbuiten ontstaat er bij steeds meer Marokkaanse Nederlanders een behoefte aan kennis over hun achtergrond en dan specifiek de eigen familiegeschiedenis. De mannen en vrouwen van de eerste generatie weten meestal feilloos wie wie is waar hun nabije familie vandaan komt en hoe de verbanden tussen de verschillende dorpen en gemeenschappen liggen. De tweede en derde generatie heeft deze kennis in steeds mindere mate paraat. Met dit boek willen de auteurs hen een handvat bieden in de zoektocht naar hun eigen geschiedenis. Maar ook voor ‘autochtone’ Nederlanders die meer willen weten over de Marokkaanse geschiedenis en dan vooral de Marokkaanse familie- en verwantschapsrelaties is in dit boek een aanrader.
31-VVV3GenealogieAlgemeenVoorouders van Verre - deel 3 - Turkije -Sen kimsin? Wie ben jij?Exter Jak den2008Stamboom familie verwanten herkomst huwelijk erfrecht erfgoed eerwraak140
Centraal Bureau voor Genealogie

Wie in het Turks vraagt ‘Sen Kimsin?’ (‘Wie ben je?’) of beleefder ‘Siz kimsiniz?’ (‘Wie bent u?’) of ‘Nerelisin?’ (‘Waar kom je vandaan?’) verwacht doorgaans een wat langer antwoord dan men in Nederland gewend is. De vragensteller wil weten wie iemand precies is: uit welke provincie district of dorp hij of zij afkomstig is en tot welke familie of clan iemand behoort. Meer dan in Nederland wil men de ander kunnen plaatsen als onderdeel van een gemeenschap. Door het sterke identiteitsgevoel bij etnische Turken en verschillende minderheden uit Turkije leeft bij veel Turkse Nederlanders een behoefte aan kennis over hun achtergrond en familiegeschiedenis. De mannen en vrouwen van de eerste generatie weten meestal nog vrij goed waar hun nabije familie vandaan komt en hoe de verbanden tussen de verschillende dorpen en gemeenschappen in hun regio van herkomst liggen. Bij de tweede en derde generatie is die kennis al veel minder vanzelfsprekend aanwezig. Voor Nederlanders die meer willen weten over de Turkse (migratie)geschiedenis dorpscultuur naamgeving en verwantschapsrelaties is dit boek een aanrader.
31-VVV4GenealogieAlgemeenVoorouders van Verre - deel 4 - De Nederlandse Antillen - Roots Karibense (Caribische wortels)Monsanto C.2009Stamboom familie verwanten herkomst West-Indische Compagnie slaven Shell127
Centraal Bureau voor Genealogie - Reeks

Al enige tijd is er bij Antillianen en Arubanen een toenemende belangstelling voor onderzoek naar de eigen familiegeschiedenis. Zowel in Nederland als op de zes Antilliaanse eilanden. Familieonderzoek is een spannende hobby. Niet alleen komt men meer te weten over de eigen oorsprong de resultaten dragen ook bij aan het materiële en immateriële erfgoed van de samenleving waar de verschillende groepen deel van uit maken. Dit boekwerk is bedoeld als handleiding bij het speuren naar de levens van voorouders afkomstig uit Bonaire Curaçao Aruba St Maarten St Eustatius of Saba. Levens die zich hebben afgespeeld tegen de achtergrond van de historische werkelijkheid. Reden om in dit boek ook uitgebreid aandacht te besteden aan het slavernij-verleden de mobiliteit binnen het Caribische gebied en daarbuiten de immigratie van werknemers van Shell en Lago de bewoners ten tijde van de West-Indische Compagnie en het joodse deel van de bevolking. Roots Karibense is van belang voor ieder die onderzoek wil doen naar Antilliaanse families maar ook voor wie algemeen geïnteresseerd is in de turbulente geschiedenis van de zes paradijselijke eilanden in de Caribische zee.
31-VVV5GenealogieAlgemeenVoorouders van Verre - deel 5 - Suriname - Sranan famiri (Surinaamse familie)Bol P. en J.J. Vrij2009Engels Brits Afrikanen Madeirezen planter Chinese India Javaans familie Guyana192
Centraal Bureau voor Genealogie

De Surinaamse samenleving is een echte smeltkroes. Vanaf het midden van de 17de eeuw vestigden er zich mensen uit alle windstreken. Mede daarom zijn zoveel Surinamers geïnteresseerd in de geschiedenis van hun voorgeslacht. Dat geldt ook zeker voor wie naar Nederland is verhuisd of daar is geboren uit Surinaamse ouders. Deze gids is geschreven om genealogen in zowel Nederland als Suriname op het pad te helpen. Uitgebreid worden de in beide landen in bibliotheken en archieven bewaarde bronnen voor familiegeschiedenis besproken maar ook is er veel aandacht voor wat men thuis in familiekring of op het internet aan informatie kan vergaren. Het kennen van de historische achtergrond geeft aan het beoefenen van Surinaamse genealogie een eigen kleur: de geschiedenis van immigratie de rechts-ongelijkheid in de slaventijd het feit dat er naast het wettig huwelijk in Suriname ook veel andere vormen van ‘man-vrouw’-verbintenissen hebben bestaan. Daarom is er in deze gids hiervoor ruim aandacht. Hierdoor is het boek ook interessant voor wie meer wil weten over de geschiedenis van Suriname verteld als het verhaal van zijn bewoners.
31-VVV6GenealogieAlgemeenVoorouders van Verre - deel 6 - Asal Oesoel - Indische stamboomNeve R. de2009Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) Batavia Java kolonie cultuur Tempo doeloe198
Centraal Bureau voor Genealogie

In 1949 kwam met de souvereiniteitsoverdracht een einde aan Nederlands-Indië en ontstond de Republik Indonesia. Wat de Indonesiërs met trots vervulde betekende voor de Indische Nederlanders een traumatische breuk met het verleden en voor velen een definitief afscheid van het land van hun voorouders en waar zijzelf ook opgegroeid waren. De stamvaders van Indo-Europeanen vertrokken naar Azië als dienaar van de Verenigde Oost-Indische Compagnie of vanaf het begin van de 19de eeuw als militair van het Oost-Indische leger of ambtenaar van het Nederlands-Indische gouvernement. Vanaf omstreeks 1820 werden ook steeds meer Europeanen in dienst van het particuliere bedrijfsleven naar Nederlands-Indië uitgezonden. De genealoog die voorbije generaties tot leven wil wekken moet zich dan een beeld vormen van het decor waartegen het leven van zijn voorouders zich heeft afgespeeld. In deze gids ingegaan op diverse aspecten van de geschiedenis van de Nederlanders in Nederlands-Indië. Daarnaast is een uitgebreid literatuur overzicht opgenomen. Ook voor eenieder die meer wil weten over het koloniale verleden van ons land is deze onderzoeksgids een aanrader.
31-VVV7GenealogieAlgemeenVoorouders van Verre - deel 7 - China - Chinese RootsKuiken K.2011Migratie Azië archief persoonskaart Taiwan Hongkong Macao Maleisië Singapore Indonesië Suriname Hakka horoscoop grafschrift stamboek naamtablet159
Centraal Bureau voor Genealogie - Reeks

U bent Chinees of gedeeltelijk Chinees u woont in Nederland en u wilt meer weten over uw Chinese voorouders dan is dit boek voor u geschreven. Het geeft niet alleen een heldere en beknopte inleiding in de migratie-geschiedenis van Chinese mensen uit verschillende landen in Azië en elders. Het maakt u ook wegwijs in de speciale taal die genealogen gebruiken en het leert u stap voor stap omgaan met uw familiearchief en met de belangrijkste Nederlandse archiefbronnen zoals persoonskaarten en het Handelsregister. Ook wijst het de weg naar archieven in China Hongkong Singapore of waar uw voorouders ook hebben gewoond. U leert Chinese geboortehoroscopen akten en grafschriften lezen en u wordt ingeleid in het genealogische neusje van de zalm: de Chinese stamboeken. Aan de hand van twee voorbeelden ziet u hoe uw onderzoek kan lopen en wat de uitkomst kan zijn. Voor wie op zoek is naar Chinese voorouders is dit boek een aanbeveling.
31-WNS2GenealogieAlgemeenRepertorium DTBWijnandts van Resandt W. en J.G.J. van Booma1980Doop- trouw- en begraafboeken
31-WSGenealogieAlgemeenDagen maanden jaren - Tijdrekenkunde in kort bestekWijnandts van Resandt W.1979Genealogie
CB-reeks nr 7 - 1e druk
31-WSGGenealogieAlgemeenGeldersen gezocht - Gids voor stamboomonderzoek in GelderlandWissing P. van R. van Drie en P. Wouters red.1996Genealogie
32-DCEGenealogieGenealogieënEen Brugse genealoog aan het werk - De verzameling van Jacob Antoon Kerchof 1625-1685Donche P. en Ludo Vandamme2015128
De Openbare Bibliotheek Brugge verwierf in 2014 de Verzameling Kerckhof bij Veilingen Van de Wiele in Brugge. Meteen namen bibliotheek en veilinghuis het initiatief om de onpeilbare rijkdom van deze genealogische verzameling uit de 17de eeuw te ontsluiten. Dit boek neemt u mee in het leven van duizenden families in de Nederlanden en in Noord-Frankrijk en doet een boekje open over de samensteller de Brugse genealoog Jacob Antoon Kerckhof.
32-MLOGenealogieGenealogieënVan Mierlo Prentenkabinet - van 1594-1994Mierlo P. P. en M. van1994Stamboom afkomst familie
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de familie-reünies op 24-9-1994
32-OCHGenealogieGenealogieënDe nakomelingen van Mutsart Mutsaerts Mutsaers Musters en andere hieraan verwante families - 1270-2000Osch J.C.F.2000592 bladzijden
32-OHNGenealogieGenealogieBrabantse Biografieën - deel 1Oudheusden J. van red.1992Genealogie Noord-Brabant
Genealogie Noord-Brabant
32-OHN2GenealogieGenealogieënBrabantse Biografieën - deel 2Oudheusden J. van e.a.1994Genealogie Noord-Brabant140 bladzijden
32-OTOGenealogieGenealogieRhenense Geslachten - deel 2 (Historische Reeks Rhenen)Otterlo C.L. van en Ph.J. van der Laan1990Genealogie Utrecht
33-BKGenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek van de Vereniging Veluwse GeslachtenBrink T. van den en A.C. Zeven1988Veluwe
33-KACGenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Achterhoek1992Ter gelegenheid van het 10-jarig jubileum
33-KAF1GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Amersfoort en omstreken - Herlevend Verleden - deel 11990
33-KAF2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Amersfoort en omstreken - Herlevend Verleden - deel 21996
33-KAS1GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Amsterdam en omstreken - deel 11988
33-KAS2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Amsterdam en omstreken - deel 21991
33-KAS3GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Amsterdam en omstreken - deel 31995257
Kwartierstaten van: Drost/Agterberg Eggelte/Brune Van Houten/Van Dansik Bekker/Nijenhuis Van der Laan/Klijnsma Van der Meer/Van der Feen Van der Maas/De Hoogh Mögelin/Walther Nieuwland/Willemsen Scheepens/Spelten Seijmonsbergen/Den Ouden Tiebout/Boshuizen Van den Toorn/Sandee Veenbrink/Van den Brink De Vries/Van het Maalpaard en Zelle/De Zeeuw
33-KCRGenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Land van Cuijk en RavensteinGrote T. W. Jaegers en C. Verberk2003Vredegerecht notariaat gericht schepen
Ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum
33-KDF1GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Delfland - deel 12001
Jubileumuitgave
33-KDF2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Delfland - deel 2Dumon P.H.Th. J.W. Gouw-Boer L.P. Heurter H.M. Lups P.H.H. Scharp en A. Verweij2012Geschiedenis artikelen
Jubileumboek - uitgave ter gelegenheid van het 35-jarig jubileum (1976-2011)
33-KDRGenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Drenthe1999
Jubileumboek
33-KFLGenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Flevoland1994Genealogica
33-KGO1GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Gooi en Eemland - deel 11989
33-KGO2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Gooi en Eemland - deel 21999
Jubileumuitgave
33-KGO3GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Gooi en Eemland - deel 3 - De Gooise MatrasHoning A.H. (samensteller)2001Extra uitgave
33-KGR2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Groningen - deel 22001
33-KHL1GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Den Helder - deel 11981
33-KHL2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Den Helder - deel 21994
33-KHL3GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Den Helder - deel 31999StamboomUitgave NGV-afdeling Den Helder
33-KHN3GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Hollands Noorderkwartier - deel 31992
33-KHTGenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling 's-Hertogenbosch - Tilburg1998
Ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan
33-KIJLGenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-IJssellanden1998Overijssel
Veertig Jaar - Veertig kwartierstaten
33-KKP1GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Kempen- en Peelland - deel 11999
Samenstelling H. Unij
33-KKP2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Kempen- en Peelland - deel 22013
Samenstelling H. Unij
33-KLB1GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Zuid-Limburg - deel 11998
Samenstelling A. van Loo e.a.
33-KLB2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Zuid-Limburg - deel 22002
Samenstelling H. Boersma e.a.
33-KLB3GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Zuid-Limburg - deel 32015
Samenstelling H. Boersma e.a
33-KRIJ1GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Rijnland - deel 11989
33-KRIJ2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Rijnland - deel 21992
33-KRIJ3GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Rijnland - deel 31998
33-KRIJ4GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Rijnland - deel 42001
33-KVEGenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek Veere - 700Moermond J.1996
33-KWOGenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-West-Overijssel1992
Boeren burgers en buitenlui
33-KZL1GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Zeeland - deel 11981
33-KZL2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Zeeland - deel 21983
33-KZL3GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Zeeland - deel 31986
33-KZL4GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Zeeland - deel 41990
33-KZW1GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Zaanstreek en Waterland - deel 11990
33-KZW2GenealogieKwartierstatenKwartierstatenboek NGV-afdeling Zaanstreek en Waterland - deel 21991
33-ZNUGenealogieKwartierstatenMijn stamboom - Wie is wie - Breng voor je kind je familie in kaartZuidnederlandse Uitgeverij2019
Uitgave Zuidnederlandse Uitgeverij
35-HMSGenealogieStamreeksenAfstammingsreeksen van de hertogen van BrabantHamers V. R. Dix. en Z. Deurvorst2005
Inclusief CD-Rom
35-HNSGenealogieStamreeksenDameslijnen - 90 Utrechtse matrilineaire stamreeksenHajenius A. M. Northolt H. Vermaat en W. van Zon2008154Uitgave ter gelegenheid van het 60-jarig jubileum van de Nederlandse Genealogische Vereniging afdeling Utrecht

Van oudsher heeft de genealogie een uitgesproken voorkeur voor de mannelijke lijn. Dat heeft te maken met de oorsprong van deze hulpwetenschap. Voordat het vak als zodanig tot ontwikkeling kwam hielden aristocraten en degenen die in hun dienst waren zich bezig met het opstellen van voorouder lijsten stambomen e.d. Zeker in de middeleeuwen maar ook in de vroegmoderne tijd was dat geen vrijblijvende kwestie. Aan het geslacht ontleende men prestige maar vooral ook rechten aanspraken en titels. In een periode waarin standsongelijkheid de maatschappij nog beheerste was bloedverwantschap één van de factoren die de status van elk individu bepaalde. Aangezien in de westerse cultuur de meeste rechten aanspraken en titels via de mannelijke lijn vererfden is het logisch dat de oudste genealogen bijna automatisch die lijn in hun onderzoek centraal stelden. Vanaf de Franse tijd verdwenen de rechten die men aan afstamming kon ontlenen. Het prestige van oude geslachten soms het begeerde prestige van families die op weinig voorouderlijk aanzien konden bogen bleef een stimulans voor genealogisch onderzoek. Daarmee werd automatisch het patrilineaire accent gehandhaafd. In onze tijd begint het onderzoeksterrein van de genealoog zich te verbreden. Het gaat niet meer alleen om het aanzien van een geslacht. Steeds meer wordt de geschiedkundige nieuwsgierigheid naar de eigen familie(s) benadrukt. En omdat de moderne mens zich zowel interesseert in moeders grootmoeders enz. als in hun mannelijke partners ligt het voor de hand dat de tegenwoordige genealogie zich ook om hen is gaan bekommeren.
35-NGVGenealogieStamreeksenVan Aken naar heden - Afstammingsreeksen van Karel de GroteNGV1994
Gezamenlijke uitgave van de Karel de Grote-nummers van Gens Nostra 1968 1990 en 1991 vermeerderd met aanvullingen verbeteringen en registers
36-CBG65GenealogieJaarboeken Centraal Bureau voor GenealogieJaarboek Centraal Bureau voor Genealogie 2011 - deel 65 - Van je familie moet je het hebben2011CBG
36-CBG66GenealogieJaarboeken Centraal Bureau voor GenealogieJaarboek Centraal Bureau voor Genealogie 2012 - deel 66 - Over grenzen2012CBG
36-CBG67GenealogieJaarboeken Centraal Bureau voor GenealogieJaarboek Centraal Bureau voor Genealogie 2013 - deel 67 - De genealogische werkplaats2013
Ethiek en methodiek
41-BOHeraldiekAlgemeenFamiliewapens oud en nieuwBoo J.A. de1982Heraldiek blazoen schild symboliek helm herautUitgave Centraal Bureau voor Genealogie
41-BTNHeraldiekAlgemeenHet Blazoen Tentoonstelling 1953/54 Museum Het Prinsenhof DelftBolten D.1953Heraldiek
41-ETOHeraldiekAlgemeenIets over heraldiek in samenhang met de geschiedenis van BrabantEttro F. van1974Noord-Brabant
41-GGPHeraldiekAlgemeenFriesche EigenerfdenwapensGonggrijp G.F.E.1943Heraldiek Friesland
41-HBN1HeraldiekAlgemeenNoord-Brabants Wapenrepertorium - deel 1Hoeben A.H.2001Heraldiek
41-HBN2HeraldiekAlgemeenBrabantse heraldiek in historisch perspectiefHoeben A.H.1991Hertog wapen leen heer zegel geslacht streek vorst heraut leeuw127
Dit boek is speciaal gewijd aan de ontwikkeling van de heraldiek in Noord-Brabant uiteraard met aandacht voor gegevens die betrekking hebben op het oude hertogdom Brabant. De algemene handboeken kunnen om begrijpelijke redenen geen specifieke regionale bijzonderheden behandelen en een speciaal boekwerk leek daarom op zijn plaats. Het boek is bedoeld een eerste overzicht te geven van de belangrijkste (Noord-)Brabantse aspecten in de heraldiek en de beschikbare bronnen en literatuur. Er wordt o.a. aandacht besteed aan het al of niet bestaan van een relatie tussen de wapens van leenheer en leenmannen alsook het verband dat volgens vele auteurs bestaat tussen het wapen van de vorst of lokale heer en functionarissen schouten schepenen en andere. Verder wordt ingegaan op de bestaande praktijk met betrekking tot het breken van wapens waarbij de heersende meningen geplaatst worden tegenover de feiten die uit zegels en wapens van Noord-Brabantse geslachten naar voren komen. Ook streekwapens sprekende wapens en de invloed van vorsten en herauten komen aan de orde.
41-HLAHeraldiekAlgemeenDe weg naar een familiewapen - Een wegwijzer voor genealogenHolla A.1993Alliantiewapen schild helm
41-HMHeraldiekAlgemeenWapens en vlaggen van Noord-Brabant - Wapens en vlaggen van de provincie gemeenten en waterschappenHam W.A. van1986Zegel hertog kwartier heerlijkheden basilikale kerken
41-KSNHeraldiekAlgemeenElseviers Encyclopedie van de HeraldiekKits Nieuwenkamp H.1956
41-NGV0HeraldiekAlgemeenWapenkaarten Gens Nostra 1953-1964Zon. W.M.T. van2004Heraldiek17
Het boekwerk is een heruitgave van de in Gens Nostra gepubliceerde familiewapens die door leden tussen 1953 en 1964 werden ingezonden. De wapenkaarten zijn getekend door de heer Van den Sigtenhorst en er zijn opmerkelijke wapens bij die het al met al de moeite waard maken ze bij elkaar te zien. Onder de wapenkaarten zijn er meerdere met herkenbare groeperingen of thema’s waaronder veel wapens met handkenmerken. Er zijn kaarten met sprekende wapens alsook een kaart met wapens waarin menselijke figuren in allerlei gedaanten zijn te zien.
41-NGV1HeraldiekAlgemeenRegister familiewapens NGV - deel 1Zon W.M.T. van-2004Heraldiek115
De in 1994 opgerichte Afdeling Heraldiek houdt zich o.m. bezig met het registreren van familiewapens. Naast oude wapens die men bij genealogisch onderzoek gevonden heeft zijn er ook bij die zich op basis van ontdekte gemeenschappelijke wortels willen scharen onder een nieuw banier waarin de familiegeschiedenis is gesymboliseerd, bijv.: Afdeling Familieorganisaties. Bij registratie wordt getoetst op de elementen: historisch heraldisch esthetisch en (on)rechtmatigheid. Van elk wapen wordt een wapenblad uitgeschreven met de volgende informatie: kleurenafbeelding heraldische beschrijving bij oude wapens de oorsprong persoonsgegevens van de wapenvoerder c.q. aanvrager en het nummer en de registratiedatum.
41-NKRHeraldiekAlgemeenElseviers gids van de heraldiekNeubecker O.1981Heraut schild teken helm kroon pronkstukken blazoen wapenBestuurslid van de Internationale Academie voor Heraldiek
41-OWDHeraldiekAlgemeenLexikon der HeraldikOswald G.1984WappenIn duitse taal
41-PMA1HeraldiekAlgemeenHeraldiek en ex-librisPama C.1943
41-PMA2HeraldiekAlgemeenOns FamiliewapenPama C.1943Heraldiek3e druk
41-PMA3HeraldiekAlgemeenHeraldiekPama C.1958Repertorium
41-PMA5HeraldiekAlgemeenHeraldiek en Genealogie een encyclopedisch vademecumPama C.1969
41-PMA6HeraldiekAlgemeenRietstap - Handboek der wapenkundePama C.1943Familiewapen stadswapen gemeentewapenArmorial
41-PMA7HeraldiekAlgemeenHet volkskarakter in de heraldiekPama C.1943Wapenkunde
41-RDNHeraldiekAlgemeenDe huismerkenReydon. H.1940Wapenkunde heraldiek
41-RSP01HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Woordenboek van heraldische termen - deel 1Rietstap J.B.1972WapenHeraldry Today - herdruk van de 2de editie 1884
41-RSP02HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Woordenboek van heraldische termen - deel 2Rietstap J.B.1972Heraldry Today - herdruk van de 2de editie 1884
41-RSP03HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Illustraties - deel 1 en 2 (A t/m F)Rietstap J.B. en V. & V.H. Rolland1967Heraldry Today - herduk van de 26ste editie 1903
41-RSP04HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Illustraties - deel 3 en 4 (G t/m O)Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1967Heraldry Today - herduk van de 26ste editie 1903
41-RSP05HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Illustraties - deel 5 en 6 (P t/m Z)Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1967Heraldry Today - herdruk van de 26ste editie 1903
41-RSP06HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Supplement - deel 1Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1969WapenkundeHeraldry Today - 2de editie 1969 herduk van 1904-1954
41-RSP07HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Supplement - deel 2 (A t/m G)Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1969Heraldry Today - 2de editie 1969 herduk van 1904-1954
41-RSP08HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Supplement - deel 3 (H t/m Z)Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1969Heraldry Today - 2de editie 1969 herduk van 1904-1954
41-RSP09HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Supplement - deel 4Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1970Heraldry Today - 2de editie 1969/1970 herduk van 1904-1954
41-RSP10HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Supplement - deel 5Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1970Heraldry Today - 2de editie 1969/1970 herduk van 1904-1954
41-RSP11HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Supplement - deel 6Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1970Heraldry Today - 2de editie 1969/1970 herduk van 1904-1954
41-RSP12HeraldiekAlgemeenArmorial Génëral - Supplement - deel 7Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1971Heraldry Today - 2de editie 1969/1971 herduk van 1904-1954
41-RSP13HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Supplement - deel 8Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1971Heraldry Today - 2de editie 1969/1971 herduk van 1904-1954
41-RSP14HeraldiekAlgemeenArmorial Général - Supplement - deel 9 (index)Rietstap J.B. en V. & H.V. Rolland1971Heraldry Today - 2de editie 1969/1971 herduk van 1904-1954
41-SKP1HeraldiekAlgemeenHeraldisch Vademecum - deel 1Steenkamp J.C.P.W.A.1939Heraldiek
41-SKP2HeraldiekAlgemeenHeraldisch Vademecum - deel 2Steenkamp J.C.P.W.A.1940
41-SKP3HeraldiekAlgemeenZegelsSteenkamp J.C.P.W.A.1943Wapenkunde heraldiek
41-SKP4HeraldiekAlgemeenInleiding tot de wapenkundeSteenkamp J.C.P.W.A.1939Heraldiek
41-VSRHeraldiekAlgemeenHeraldiek als hobbyVisser jr D.1987Wapen schild kronen dekkleed wrong helmteken blazoen119
Ridders in wapenuitrusting komen nu nog voor in geromantiseerde verhalen. Tijdens de kruistochten (11de-13de eeuw) hadden de kruisvaarders herkenningstekens nodig ter onderscheiding. Het is dan ook in deze periode dat de heraldiek tot ontwikkeling komt. In onze moderne tijd is het niet verwonderlijk dat de interesse voor het verleden weer groeiende is. Het ontwerpen van een eigen familiewapen dat voldoet aan de regels van de heraldiek raakt steeds meer in zwang. De heraldicus Derkwillem Visser jr beschrijft de geschiedenis de regels en de belangrijkste tekens uit de wapenkunde. Dit geïllustreerde boek kan aanleiding zijn om op zoek te gaan naar de tijd waarin onze voorouders hun identiteit vastlegden in een familiewapen.
41-ZMNHeraldiekAlgemeenFamiliewapens - wetenswaardigheden - hoe kom ik eraan? - het tekenen en schilderenZeeman J.1975Heraldisch herald heraut48
41-ZMN2HeraldiekAlgemeenFamiliewapens 'n oude traditie herleeft - Wapenfiguren symbolieken ridders herauten genealogie enz.Zeeman J.198764
Regelmatig gaat nog het verhaal dat familiewapens zijn voorbehouden aan adellijke geslachten. Niets is echter minder waar. De eerste wapens ontstonden in de twaalfde eeuw en ook toen de riddertoernooien in onbruik raakten ging de ontwikkeling van de heraldiek gewoon door. Wat is heraldiek wat zijn haar toepassingen wat betekenen de symbolieken?
Wellicht vindt u een antwoord in dit boek.
CD-1CDsAlgemeenHeraldieke bibliotheek - Genealogische en Heraldische bladen1872-1883
1906-1915

De Heraldieke bibliotheek is uitgegeven door J.B. Rietstap en bevat zo'n 3800 pagina's. Anders dan de naam doet vermoeden is er ruime aandacht voor Geslacht- Wapen- en Zegelkunde en telt ruim 5000 pagina's. De fascinatie van de uitgever jhr Mr E.B.F.F. Wittert van Hoogland betreft vooral de Utrechtse regio met name zijn publicaties over de geschiedenis van de Utrechtse Ridderhofsteden zijn maatgevend. De dubbeluitgave van deze twee historische werken is met meer dan 9000 bladzijden een rijke bron voor iedere onderzoeker.
CD-2CDsAlgemeenDe Wapenheraut1897-1920
Dit onder redactie van D.G. van Epen verschenen genealogische tijdschrift biedt een brede variatie aan onderwerpen.
De Wapenheraut wordt nog steeds beschouwd als een belangrijke bron beschouwd. De cd-rom bevat naast grafschriften uit de provincie Gelderland tevens de twee ontbrekende provincies uit de serie Genealogische en Heraldische Gedenkwaardigheden Drenthe en Overijsel.
CD-3CDsAlgemeenDe Hoeksteen1972-1998
Deze periodiek (ca 6.200 pagina's) geeft een schat aan informatie over de protestants Nederlandse kerkgeschiedenis waarbij ook ruime aandacht wordt geschonken aan kerkelijke goederen en cultureel erfgoed van andere artikelen waaronder bouwgeschiedenissen en biografie?n.
CD-4CDsAlgemeenTaxandria1894-1943
Dit tijdschrift voor Noord-Brabantsche Geschiedenis en Volkskunde (ca 16.000 pagina's) bevat een grote hoeveelheid historische gegevens over sterk uiteenlopende onderwerpen. Het dankt zijn betekenis grotendeels aan het uiterst omvangrijke vondstmateriaal dat in de vijftig jaargangen is opgeborgen. Bronnenpublicaties genealogische gegevens beschrijvingen van heerlijkheden en hun geschiedenis kerkgeschiedenis enz. wisselen elkaar in bonte volgorde af. De algemene karakteristiek van het tijdschrift wordt grotendeels bepaald door de aandacht voor eigen stad en streek in het gewest Brabant.
CD-5CDsAlgemeenArmorial Général1884-1887
Deze bekende uitgave van J.B. Rietstap wordt wereldwijd erkend als standaardwerk op het gebied van de heraldiek en bevat de beschrijving van 12.000 familiewapens. Het betreft de uitgave van 1884 - 1887 waarvan een fascimile cd-rom is uitgegeven.
CD-6CDsAlgemeenBronnen van Indisch Genealogisch Onderzoek
Deze cd-rom samengesteld door de Indische Genealogische Vereniging (IGV) bevat ruim 5700 pagina's met informatie voor Indisch genealogisch onderzoek waarbij de nadruk op Oost-Indië ligt.
Naast de publicatie van de vereniging zelf zijn enige belangrijke vooroorlogse standaardwerken opgenomen.

De cd-rom bevat de volgende publicaties:
- De Indische Navorser (oude serie: 1934-1941)De oorspronkelijke Indische Navorser was het orgaan van de Genealogische en Heraldische Kring te Batavia en verscheen van 1934 t/m 1941. Het uitbreken van de tweede wereldoorlog maakte een einde aan deze serie.
- De Indische Navorser (nieuwe serie: 1988-1997) Dit is de hedendaagse opvolger van de hierboven genoemde uitgave.
- Bronnenpublicaties van de Indische Genealogische Vereniging (deel 1 - deel 7). Doelstelling van de IGV is behalve het publiceren van genealogische gegevens tevens oorspronkelijke bronnen voor de onderzoeker beschikbaar te maken welke worden gepubliceerd in de serie 'Bronnenpublicaties'.
- Genealogische en heraldische gedenkwaardigheden betreffende Europeanen op Java. Deze boeken behoren tot de meest geraadpleegde publicaties voor Indisch genealogisch onderzoek (deel 1 - deel 4).
- Ons Nageslacht (geselecteerde artikelenreeks 1932 - 1935). Deze in slechts enkele bibliotheken aanwezige artikelenreeks over Indo-Europese families van Bloys van Treslong Prins uit 'Ons Nageslacht' bevat gegevens over zo'n kleine 200 Indo-Europese families.
- Deutsche aus Luxemburg bei der Niederländisch-Ostindischen Kolonialarmee. Deze 80 pagina's bevattende publicatie vermeldt de gegevens van Luxemburgse militairen van het Oost-Indisch Leger over de periode 1780- 1895.
CD-8CDsAlgemeen100 jaargangen 'Nederlandse Leeuw'1883-1983
CD-9CDsAlgemeen60 Jaargangen 'Gens Nostra' (dvd)1946-2006
CD-10CDsAlgemeen60 jaargangen 'Ons Voorgeslacht' 1946-2006 - Jaarboeken 1954-1969 - Zuidhollandse Genealogieën 1986-1991 - Hollandse Stam- en Naamreeksen (I en II)1946-2006
CD-11CDsAlgemeenNederlandse Historiën1967-1998
Dit tijdschrift biedt een greep uit de Nederlandse- en streekgeschiedenis. Het kent een breed spectrum aan onderwerpen in gedegen artikelen uitgediept en in een historisch kader geplaatst. De Nederlandse Historiën en knipsel bijlagen (te zamen ca 9700 pagina's) zijn een belangrijke bron voor historici. Iedere genealoog kan hier ook wel iets vinden ter aankleding van de stamboom.
CD-12CDsAlgemeenAlgemeen Nederlands Familieblad1883-1905
Dit tijdschrift verscheen voor het eerst in 1883 en telt 17 jaargangen. Het A.N.F. bevat ruim 6000 pagina's tekst en behoort tot de basisverzameling van iedere bibliotheek op genealogisch-heraldisch gebied. Ook de hedendaagse onderzoeker kan op deze manier een eigen kernbibliotheek opbouwen waarbij de zoekmogelijkheden van een cd-rom een meerwaarde vertegenwoordigen.
CD-13CDsAlgemeenGenealogische en Heraldische Gedenkwaardigheden in en uit de kerken van NederlandGenealogie heraldiek grafstenen wapens kwartierstatenDe serie van de hand van Mr P.C. Bloys van Treslong Prins en Mr J. Belonje bestaat uit 13 boeken die verschenen vanaf 1919.
De werken bevatten grafschriften uit de provincies: Utrecht Noord- en Zuid-Holland Noord-Brabant Zeeland en Limburg.

Tussen 1910 en 1961 is er in heel Nederland een inventarisatie gemaakt van genealogische en heraldische gedenkwaardigheden, zoals grafstenen, grafzerken, grafplaatsen, grafkruisen, grafplaten, enz., in en uit de kerken in ons land per provincies beschreven. Op deze CD vindt u digitale versies van alle verschillenden boeken per provincie. Veel van deze genealogische gedenkwaardigheden (grafschriften) zijn in de loop der tijd verdwenen, of door veelvuldig kerkbezoek versleten, daarom heeft de auteur ook inscripties meegenomen die vermeld zijn in oudere bronnen. Daardoor zijn deze boeken een zeer indrukwekkende verzameling en bron voor de genealoog geworden van opschriften, wapens, kwartierstaten enzovoort. In de verzie van de provincie Limburg is tevens is in een aanhangsel een beschrijving van grafzerken opgenomen, die worden aangetroffen in een vrij groot aantal plaatsen, liggende in een krans buiten onze landsgrenzen. Er zijn helaas wel een paar hiaten. Zo zijn monumenten van voor de 10e eeuw en na ca 1860 niet vermeld, en is de beschrijving van joodse kerkhoven, hoewel wel vermeld, buiten beschouwing gelaten.
CD-14CDsAlgemeenDe Navorscher1851-1960
De Navorscher is een opmerkelijk tijdschrift dat voor het eerst werd uitgegeven in 1851 en (met enkele onderbrekingen) tot 1960 zou blijven bestaan. Het tijdschrift probeerde een middel te zijn 'tot gedachtewisseling en letterkundig verkeer tusschen allen die iets weten iets te vragen hebben of iets kunnen oplossen' en had tot doel 'den weetgierigen navorscher in zijne werkzaamheden bij te staan' door het publiceren van allerlei wetenswaardigheden op het gebied van de wetenschap en kunst. Met uitzondering van de eerste jaargangen hebben de uitgaven een thematische indeling met rubrieken als gechiedenis oudheid- munt- en penningkunde geslacht- en wapenkunde geschiedenis der letterkunde taalkunde kunstgeschiedenis en later muziekgeschiedenis kerkgeschiedenis en folklore of volkskunde. De uitgave op 3 cd-rom's bevat meer dan 55000 pagina's.
CD-15CDsAlgemeenNederlands Patriciaat1910-1997
Op deze cd-rom's zijn alle genealogieën opgenomen van geslachten die tenminste gedurende de laatste honderdvijftig jaar onafgebroken een vooraanstaande rol in de Nederlandse samenleving hebben gespeeld zoals prominente bestuurders wetenschappers officieren of zakenlieden.
CD-16CDsAlgemeenNederlands Adelboek1903-1987
Op deze cd-rom's zijn 78 delen van het Nederlands Adelsboek opgenomen ('het rode boekje'). Hierin wordt de Nederlandse adel van A tot Z behandeld.
CD-17CDsAlgemeenHistorische Gemeenteatlas van Nederland1870Deze cd-rom bevat alle 11 delen van de Gemeente Atlas die rond 1870 zijn verschenen. De 1197 gemeentekaarten kunnen zowel worden ingezien als naar de harde schijf worden gekopiëerd om vervolgens gebruikt te worden in eigen publicatie.
CD-18CDsAlgemeenAmstelodamum1902-2000
Amstelodamum is een uniek historisch naslagwerk over Amsterdam. Een investering in het geheugen voor kenners en minnaars van Amsterdam. De 3 cd-rom's bevatten met meer dan 35000 bladzijden de volledige tekst en alle afbeeldingen van alle jaarboeken en maandbladen Amstelodamum tot het jaar 2000. Amstelodamum is een uitgave van het Genootschap Amstelodamum de oudste springlevende historische vereniging van Amsterdam. De vereniging wordt geroemd vanwege de nog immer verschijnende reeks jaarboeken (sinds 1902) en maandbladen (sinds 1914) beide met de naam Amstelodamum. Deze jaarboeken en maandbladen hebben door de tijd heen inhoudelijk steeds een buitengewoon hoog niveau weten te handhaven.
CD-19CDsAlgemeenBrabantse Leeuw1952-2001
CD-20CDsAlgemeenFamilies of South Holland1695-1812
* Goeree/Overflakkee Voorne en Putten Beijerland en IJsselmonde
* Ablasserwaard Vijfherenland Krimpenerwaard Rijswijk en Voorburg
* Delftland ten westen en oosten van Leiden Delftland Noord
* Rijnland ten zuiden en noordoosten van Leiden Rijnland rondom Woerden
* Womans Maiden Name Index
CD-21CDsAlgemeenGenealogische Datenbank Heimatsverein Erkelenzer1615-1900
DTB informatie uit Kerkboeken en Gemeente archieven van ca 100 dorpen en stadjes uit de omgeving van Erkelenz (Dld).
CD-22CDsAlgemeen'Van Zeeuwse Stam' (100 nummers van het blad inclusief naam- en trefwoordenregister) - 'Geteld door Napoleon' ( Staten met de inwoners van Zeeuws-Vlaanderen en staten met de inwoners van de Zeeuwse eilanden)1970-1989 1795-1800
22a. Van Zeeuwse Stam
Onder deze naam staan 100 nummers van het gelijknamige blad (1970-1989) het naamregister en het trefwoordenregister (1970-1989).
22b. Geteld door Napoleon
Staten met de inwoners van Zeeuws-Vlaanderen
Staten met de inwoners van de Zeeuwse eilanden (1795-1800).
CD-23CDsAlgemeen11 jaargangen 'Ons Erfgoed' tijdschrift voor genealogie en familiegeschiedenis1993-2003
CD-24CDsAlgemeenGooise Geslachten
CD-25CDsAlgemeenBorgbrieven G.T.B.O. (Genealogisch Tijdschrift Brabant-Oost)
CD-27CDsAlgemeen200.000 bidprentjes (afd. Zuid-Limburg)
Genealogische gegevens van meer dan 200.000 bidprentjes (PDF format).
CD-29CDsAlgemeenPRO-GEN (probeer versie)
CD-30CDsAlgemeen1200 Kwartierstaten - ter gelegenheid van het 60-jarig jubileum van de NGV (dvd)
CD-31CDsAlgemeenAmsterdamse Publicaties (NGV-afd. Amsterdam)
Inhoud: 5 kwartierstatenboeken het boek 'Uw Amsterdam' alle nummers van het afd. blad 'Amstelland' (1990-2005) bijdragen uit een project Familienaam = Plaatsnaam en achternamen die voorkomen in de afdelingsbibliotheek.
CD-32CDsAlgemeenWGOD: Gens Germania1975-2003
CD-33CDsAlgemeenRegistre Civique1811
Deze cd-rom bevat de registres civique ontstaan tijdens de Bataafs-Franse periode. Hierin werden niet alleen de namen van de ingezetenen maar ook hun geboortedata en de beroepen genoteerd.
Deze registers werden na de inlijving bij Frankrijk opgesteld eerst in Limburg Zeeuws-Vlaanderen en Noord-Brabant later - pas in 1811 - in de rest van Nederland.
CD-34CDsAlgemeenGensData Klapper voor Windows en bronbestanden
CD-35CDsAlgemeenVeluwse Geslachten1976-2000
CD-36CDsAlgemeenEemlandse Klappers (transcripties van dtb-boeken Amersfoort e.o.)1579-1812
1. Gereformeerde lidmaten van Amersfoort 1619-1672 -
2. Dopen r.k. parochie Hamersveld 1693-1811
3. Dopen r.k. parochie Achterveld 1674-1811
4. Huwelijken Leusden en Stoutenburg tot 1811 en
dopen geref. gem.Leusden 1789-1809
5. Dopen r.k. parochie Hoogland
6. Huwelijken Hoogland tot 1811 en dopen geref. gem. Hoogland 1760-1811
7. Dopen geref. gem. Bunschoten 1631-1812
8. Huwelijken Bunschoten tot 1811
9. Dopen Eemnes tot 1811
10. Huwelijken Eemnes tot 1811
11. Dopen Baarn en De Vuursche tot 1811
12. Huwelijken Baarn en De Vuu1rsche tot 1811
13. Dopen Soest tot 1812
14. Huwelijken Soest en Isselt tot 1813
15. Dopen geref. gem. Woudenberg 1686-1812
16. Huwelijken Woudenberg en Geerestein tot 1812
17. Dopen Renswoude tot 1811
18. Huwelijken Renswoude tot 1811
19. Dopen r.k. parochie 't Zand Amersfoort 1710-1811
20. Dopen r.k. parochie Kromme Elleboog Amersfoort 1680-1811 (2 delen)
21. Kerkelijke huwelijken Amersfoort (excl. geref. gem.) tot 1812
22. Dopen oud-katholieke parochie 't Zand Amersfoort 1659-1811
23. Overige dopen Amersfoort (excl. geref. gem.) tot 1811
24. Dopen geref. gem. Amersfoort 1579-1811
25. Huwelijken geref. gem. Amersfoort 1583-1811
26. Huwelijken gerecht Amersfoort 1585-1811
27. Overledenen in Eemland (excl. Amersfoort) tot 1811
28. Overledenen te Amersfoort tot 1811
29. Familiegeld Eemland 1675 (- 1724)
CD-37CDsAlgemeenGenealogisch Tijdschrift voor Midden en West Noord-Brabant en de Bommelerwaard1977-2004
CD-38CDsAlgemeenOude Platte Gronden en Vestingwerken Nederland
CD-39CDsAlgemeen250 Affiches Frankrijk België Nederland Engeland en de Verenigde Staten1896-1900
CD-40CDsAlgemeenSchepenbank Geldrop inv. 065-066-067 1750 personen in 450 akten1771-1791
CD-41CDsAlgemeenZesgehuchten - Kadaster - Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel - Met Minuutplans 1832
CD-42CDsAlgemeenProvincie Utrecht - Transcripties doop- trouw- begraaf- en lidmaatregisters van ruim 40 plaatsen in de provincie uitgezonderd de steden Utrecht en Amersfoort
Van de navolgende plaatsen zijn (variabele) gegevens aanwezig:
Abcoude, Amerongen, Benschop, Blauwkapel, Breukelen, De Bilt, Bunnik, Cabouw & Willige, Langerak, Cattenbroek, Cothen, Doom, Maarn en Maarsbergen, Doorn, Driebergen, Harmelen, Honeswijk, Houten, Jutphaas, Kockengen, Leersum, Linschoten, Loenen & Slootdijk, Maarn/Maarsbergen, Montfoort, Nederlangbroek, Oudewater, Oudijk, Overlangbroek, Rhenen, Schalkwijk, Slootdijk & Loenen, 't Waal, Ter Aa, Tull & 't Waal en Honswijk, Veenendaal, Vleuten, Vreeswijk, Waverveen, Werkhoven, Wesbroek, Willige, Langerak & Cabouw, Wijk bij Duurstede, Zeist en Zegveld
CD-43CDsAlgemeen38.000 Borgbrieven en Trouwen - diverse Brabantse gemeenten voor 1811
CD-44CDsAlgemeenGenealogie uit (Belgisch) Limburg 2011
1.316.801 Limburgers in PR en/of BS -
Inventaris van 29 Limburgse begraafplaatsen -
879.694 bidprentjes
Volkstelling van 45 Limburgse gemeenten
150.000 achternamen uit parochieregisters
1.083.312 personen in Databank Limburg
127 Limburgse geslachten
289 Limburgse kwartierstaten
CD-45CDsAlgemeenNGV - 60 jaar Afdeling Utrecht1948-2008
60 jaar Afdeling Utrecht 1948-2008,
20 jaar De Stichtse Heraut 1953-1964 1988-2007,
De Criminele Heraut 1998,
Stichtenaren uit vroeger jaren - Delen I en II
CD-46CDsAlgemeenTijdschrift van de Genealogische Computer VerenigingComputergenealogie
CD-47CDsAlgemeenGroninger kwartierstatenboek 1
CD-48CDsAlgemeenDas Grosse Buch der Familiennamen
Alter
Herkunft
Bedeutung

Auteur: Horst Naumann
CD-49CDsAlgemeenOostgelders Tijdschrift voor Genealogie en Boerderijonderzoek1984-2008
25 jaargangen van het OTGB (in pdf).
Vele kwartierstaten genealogieën artikelen over boerderijen enz.
CD-50CDsAlgemeenSchepenbank Kessenich (rechtspraak)1601-1626
De keizerlijke vrijheerlijkheid Kessenich bestaande uit Kessenich Hunsel en Bronshorn was een autonoom staatje. Hierin was de 'schepenbank' verantwoordelijk voor de rechtspraak. Op deze cd-rom staat de transcriptie van de gichten uit de periode 1601-1626.
CD-51CDsAlgemeenGezinsoverzichten Gemeente Leudal - Samengesteld m.b.v. gegevens Burgerlijke Stand - versie 2a (1-2-2011)
Heemkundekring 'Oos Naer'
CD-52CDsAlgemeenDe schepenbank van Neeritter - Gichten (rechtspraak)1522-1796
CD-53CDsAlgemeenMaaseiker notarissen - Rijksarchief Hasselt
CD-54CDsAlgemeenNotaris Jacobus Reijnen - Echt1818-1859
CD-55CDsAlgemeenNotariaat Thorn1728-1799
CD-56CDsAlgemeen50 jaar Brabants Heem - Tijdschrift voor archeologie geschiedenis en volkskunde1948-1998
CD-57CDsAlgemeenDe kleine Meijerij - Vlugschrift van de Heemkundekring1947-2000
De verzamelde jaargangen 1 t/m 51
CD-58CDsAlgemeenHistorisch Tijdschrift Gelders Rivierengebied1964-2000
De Drie Steden
Tweestromenland
Tabula Batavorum
Tussen de Voorn en Loevestein
Mededelingen van de Historische Kring West-Betuwe
CD-59CDsAlgemeen25 jaar Jubileum CD - NGV-afdeling Zuid-Limburg1982-2007
Eerste Limburgse Kwartierstatenboek
Overlijdensadvertenties 1992-2002
Mededelingen/Genever 1991-2008
Gemeenteatlas van Limburg 1867
CD-60CDsAlgemeenDe jaarboeken en kwartaalbladen van het Centraal Bureau voor Genealogie1947-2010
Jaarboek CBG 1947-2010
Mededelingen CBG 1947-1994
Kwartaalblad Cenealogie 1995-2010
De DVD is raadpleegbaar met bijgeleverde programma Adobe Reader
CD-61CDsAlgemeenVan der Aa van A tot Z1839 - 1878
Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden 1839 - 1851 (13 banden)
Biografisch Woordenboek der Nederlanden 1852 - 1878 (12 banden)
CD-62CDsAlgemeenEen bron van lief en leed1811
200 jaar Burgerlijke Stand in de provincie Groningen.
Personen die voorkomen in de eerste akten in 1811.
CD-63CDsAlgemeenOud Notarieel Archief IJsselmonde (Rotterdam)1661-1811
Streekarchief Eiland IJsselmonde (Rotterdam)
Oud Notarieel Archief IJsselmonde
Naam notaris Minuutakten perioden
Pieter de Weerdt 1661-1687
Cornelis Jansz. Lieshout 1669-1720
Johannes van Lieshout 1708-1735
Pieter Tijken 1735-1788
Dirk van der Lek 1769(mei)-1785(sept)
Anthony Tyken Pietersz. 1771-1798
Arnoldus Montanus 1800-1811
CD-64CDsAlgemeenGenealogisch Tijdschrift Oost-Brabant (GTOB)1986-2011
Genealogisch Tijdschrift Oost-Brabant (GTOB)
Jaargang 1 t/m 25 (1986 t/m 2010)
CD-65CDsAlgemeenOns Erfgoed - Tijdschrift voor genealogie en familiegeschiedenis - jaargang 1993-2003 (11 jaargangen)
i.s.m. Genealogische Vereniging Prometheus Delft
#04-VHNAlgemeenCursusboekenAan de slag in de kadastrale archieven
Een handleiding voor de particuliere onderzoeker
Verheijen M.2014KadasterHet boek behoort bij een cursus over het gebruik van Archiefviewer van het Kadaster waar de NGV-KPL een abonnement op heeft.223
De kadastrale archieven vormen een rijke bron van historische gegevens. De historie inzake eigenaren van landerijen en gebouwen, de bouwhistorie van panden, de begrenzing van percelen en de toponiemen zijn enkele onderdelen die een interessant onderzoeksveld vormen voor zowel de particuliere alsook de professionele onderzoeker. Het kadaster geeft inzage tot kadastrale gegevens d.m.v. de Archiefviewer waar onze afdeling een abonnement op heeft, en onze leden toegang toe kunnen krijgen.
Om de onderzoeker in de kadastrale archieven behulpzaam te zijn is dit boekwerk vervaardigd. Kennis inzake de meest geraadpleegde bronnen, te weten: de kadastrale legger, de minuuttoestand en de akten van eigendom, vormen de hoofdmoot van deze handleiding. Maar ook is er uitgebreid aandacht voor de historie die tot een en ander heeft geleid.
Naast het eerste hoofdstuk “Aan de slag" wat vooral voor de beginnende onderzoeker van belang is, zijn ook verdiepende hoofdstukken voor de gevorderde gebruiker, en is er uitgebreide informatie over specifieke onderwerpen te vinden.
Zowel de hoofdstukken voor beginners als gevorderden bevatten uitgebreide geillustreerde voorbeelden, wat het boek zeer plezierig leesbaar maakt.
Zoals gezegd bevat het boek ook heel veel achtergrond informatie over het kadaster en zijn geschiedenis, wordt ingegaan op uitzonderingen en wordt uitgebreid ingegaan wat er in verschillende gemeenten in de loop der tijd, bijvoorbeeld door brand en oorlog etc., verloren is gegaan. Het afsluitende hoofdstuk geeft geeft een uitgebreide verantwoording en overzicht van geraadpleegde bronnen.
#05-BRE2AlgemeenAllerleiHistorische Stads Atlas NL
Nederland stedenland
Berendse, M., en
P.Brood
2021Atlas, Steden, Historisch, Stedenland, KaartenDe Historische stadsatlas NL is het derde deel in de succesvolle Historische atlas NL-reeks224
De Historische Stadsatlas NL vertelt het verhaal van de duizendjarige ontwikkeling van de Nederlandse steden. Kaartmannetjes Martin Berendse en Paul Brood haalden in de archieven en musea de mooiste kaarten, tekeningen en schilderijen naar boven om de geschiedenis van de Nederlandse stad te laten zien. Zonneklaar is dat de stad in ons land het altijd voor het zeggen heeft gehad – en eigenlijk is dat nog steeds zo. De oudste steden liggen aan het water. Na 1200 groeit het aantal steden explosief. Omstreeks 1400 zijn er op het huidige Nederlandse grondgebied ruim 150 steden. Zij zijn de economische en culturele motor van ons land en vormen de knooppunten voor de handel over zee naar Scandinavië en Noord-Duitsland (Hanze), naar Engeland en Frankrijk. Minstens zo belangrijk is de rivierhandel met het Rijnland en Vlaanderen. Hoogtepunt is de zeventiende eeuw, waarin de steden van de Republiek vooraan gaan in de internationale handel. In de achttiende en het begin van de negentiende eeuw raken steden in verval, maar vanaf ongeveer 1850 bloeien ze weer op en jagen ze vernieuwing en modernisering aan. Dankzij de opkomende industrialisatie in die periode neemt ook in het zuiden en oosten de verstedelijking toe. De functie van de steden verandert geleidelijk. Was menig stad in de negentiende eeuw een vuile, stinkende plaats waar de arbeiders naast de fabriek woonden, de toenemende hygiëne en nieuwe inzichten in stedenbouw brengen daarin verandering. Ook na de Tweede Wereldoorlog zet de verstedelijking door, maar veel meer gespreid dan vóór de oorlog. De huidige 100.000+ steden zijn deels oude steden, maar er zijn ook nieuwe bij. Oude steden zijn bijvoorbeeld Amsterdam, Rotterdam, Groningen en Nijmegen, jongere steden onder andere Ede, Alphen aan den Rijn en Emmen. Feitelijk wordt een groot deel van Nederland bedekt door stedelijk gebied. Buitenlandse toeristen zitten er niet ver naast als ze het kleine Nederland Singapore aan de Noordzee noemen. Van buitenaf is ons land een haast aaneengesloten stedelijke gebied met mooie parken en grachten. Nederland is een stedenland.
#05-JNAlgemeenAllerleiDank aan God
Religieuze aspecten van geboortekaartjes in tekst en beeld
Noorlandt, J.20211900-2021GeboortekaartjesJan Noorlandt gaf een lezing over 100 jaar geboortekaartjes bij NGV-KPL op dinsdagavond 11 Oktober 202223
3000 geboortekaartjes In Dank aan God. Religieuze aspecten van geboortekaartjes in tekst en beeld staan de bevindingen van neerlandicus Jan Noorlandt na het analyseren van ruim 3000 geboortekaartjes. Hij keek onder meer naar de afbeeldingen en turfde hoe vaak woorden als ‘God’ en ‘wonder’ werden genoemd.
Zijn conclusie: De vermeldingen van God lopen terug, maar verdwenen zijn ze niet. ,,In de jaren 50 kwam God op de helft van de geboortekaartjes voor, maar die wereld is weg. Na de jaren ’80 zijn de verwijzingen naar God nooit meer boven de tien procent gekomen.”
#11-HKSGeschiedenisAlgemeenKaatje ben je boven?
Leven en werken van Nederlandse dienstbodes 1900-1940
Henkes B, Oosterhof H.19851900-1940Dienstbode, Dienstje, Dienstbodenbestaan, ANDB (Algemeene Nederlandsche Dienstboden Bond), ANBH (Algemeene Nederlandsche Bond van Huispersoneel)192
Tot diep in de twintigste eeuw zijn ontelbaar veel jonge, ongehuwde vrouwen werkzaam geweest als dienstbode: als morgenmeisje, kamer- of keukenmeisje, dagmeisje of boerenmeid. Waarom gingen ze in betrekking? Hoe kwamen ze aan een dienstje? Wat moesten ze doen? En werden ze daarop voorbereid? Wat maakte een dienstje tot een goede of minder goede betrekking? Hoe handhaafden dienstmeisjes zich in het spanningsveld tussen sociale afstand en persoonlijke betrokkenheid binnen het werkgeefstersgezin? In de literatuur komen we de Kaatjes, Dina's en Betsies regelmatig tegen, maar in de geschiedschrijving is aan het dienstbodenbestaan nog nauwelijks aandacht besteed. Barbara Henkes en Hanneke Oosterhof leggen deze kant van de veelal 'verborgen' machtsverhoudingen binnen de privésfeer open en laten zien hoe maatschappelijke ontwikkelingen hierop inwerkten. Ze doen die aan de hand van archiefmateriaal, vakbonds- en vrouwenbladen, maar ook en vooral aan de hand van gesprekken met tientallen vrouwen die terugkijken op hun dienstbodenbestaan.
#11-NAGeschiedenisAlgemeenHistorische Atlas van misdaad en straf
Nederlanders over de schreef
Nieuwbeerta, P. en Berendse, M.2022Atlas, Historisch, Misdaad, Straf176
Een samenleving kan niet zonder regels. Maar wat te doen met hen die zich daar niet aan houden? Daarover gaat de Historische atlas van misdaad en straf. Tweeduizend jaar geleden, in de tijd van Romeinen en Germanen, worden misdaden in eigen kring bestraft. Pas in de loop van de middeleeuwen krijgt de overheid geleidelijk een rol. Strafbare feiten zijn niet meer alleen schendingen van de belangen van privépersonen, maar ook aanslagen op de rechtsorde, waarover de overheid moet waken. Wie als verdachte van een misdrijf wordt gearresteerd, kan alleen worden veroordeeld als hij zijn misstap bekent. En om bekentenissen te verkrijgen – of eigenlijk af te dwingen – kunnen verdachten gemarteld worden. De scherprechter heeft een heel arsenaal aan martelwerktuigen om de verdachte tot een bekentenis te dwingen: duimschroeven, vuurtoortsen, gesels en tangen. Eenmaal veroordeeld wacht vaak de galg als doodstraf. Ook al brengt de Franse tijd – tweehonderd jaar geleden – een humaner strafrecht, lijf- en doodstraf zijn niet zomaar afgeschaft. Hoewel de media soms anders doen vermoeden, is het aantal moorden en doodslagen in onze tijd maar een fractie van eeuwen geleden. Wel is er nieuwe criminaliteit: cybercrime, witteboordencriminaliteit en een goed georganiseerde drugsmaffia. Daar konden de Limburgse Bokkenrijders alleen maar van dromen. Nederlanders over de schreef biedt een rijk geïllustreerd en helder overzicht van de Nederlandse geschiedenis van misdaad en straf.
#11-SKNGeschiedenisAlgemeenDit zijn wij - De belangrijkste tradities van NederlandStrouken I.2010Tradities, Erfgoed, VolkscultuurPharos Uitgevers - Nederlands Centrum voor Volkscultuur
Tradities laten zien waar wij vandaan komen en zeggen iets over wie wij zijn. Ze hebben alles te maken met onze culturele identiteit. In dit boek vertelt de schrijfster op aanstekelijke wijze het verhaal achter de 100 belangrijkste tradities van Nederland. Samen met het unieke fotomateriaal zorgt dat voor een feest van herkenning. Zeker waar het gaat over tradities die iedereen kent, of zou moeten kennen. Maar het kan ook verrassen, zoals in het geval van de nieuwe, of geïmporteerde tradities. Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur heeft zoveel mogelijk mensen willen laten nadenken over het belang van tradities in hun dagelijks leven. Door middel van een grootscheepse enquête is er op die manier een top 100 van Nederlandse tradities ontstaan, die alle in dit boek worden beschreven.
#12-HMNGeschiedenisRegionaalOoievaar brengt zondvloed - De onderwaterzetting van de Betuwe - december 1944-maart 1945Hemmen F. van1995
Zaterdag 2 december 1944 vliegt de Rijndijk bij Elden in de lucht. De Duitse legerleiding heeft groen licht gegeven voor operatie ‘Ooievaar’, de onderwaterzetting van de Betuwe. ‘Ooievaar’ sorteert effect. Er loopt zoveel water de Betuwe in, dat de geallieerden gedwongen zijn hun Waalbruggehoofd bij Nijmegen in te krimpen. Maar het water keert zich ook tegen de Duitsers zelf. De Liniedijk tussen Ochten en Kesteren, die de vloed moet tegenhouden, bezwijkt. Er dreigt een overstroming tot aan de grens van Zuid-Holland. Om hun verdediging in het rivierengebied te redden, willen de Duitsers de overstroming keren met de dijken van het nog onvoltooide Amsterdam-Rijnkanaal. Maar ze dreigen de strijd tegen het water te verliezen. Dat tenslotte de kansen keren is grotendeels te danken aan Nederlandse waterstaatsambtenaren. Deskundigen, die de vijand de helpende hand bieden om duizenden landgenoten te behoeden voor een verschrikkelijke watersnoodramp. Hulp ontvangen zij hierbij van mannen uit tal van plaatsen, waaronder Tiel, Buren, Culemborg en Mourik. De dramatische pogingen om de uit de hand gelopen inundatie te stuiten, vormen maar één onderdeel van dit boek. Aan bod komen ook de bizarre oorlogsvoering met boten en amfibievoertuigen aan het verdronken Betuwe-front en de verbeten strijd om de weinige eilanden in het ‘niemandswater’. Een strijd die uitmondt in een vreselijke veldslag. Uitvoerig worden in het slothoofdstuk de geallieerde operaties in de lente van 1945 belicht. Operaties die hebben geleid tot de bevrijding.
#12-RBMGeschiedenisRegionaalOntvoerd of gevlucht? - Religieuze spanningen in Brabant en de zaak Sophia AlbertsRoosenboom H.2016
Op 4 november 1700 liep de achttienjarige de dochter van een protestantse notaris in Helmond, na een dramatische ruzie weg van huis. Ze vluchtte de grens van de Republiek over naar Venray en bekeerde zich tot het katholicisme. Omdat haar ouders en de autoriteiten haar vlucht beschouwden als een ontvoering door de 'roomsen', volgden harde maatregelen om de katholieken te dwingen het meisje terug te brengen. Ondanks alle druk die op haar werd uitgeoefend, weigerde Sophia naar haar ouderlijk huis terug te keren. Ze vluchtte naar de Zuidelijke Nederlanden, waar ze evenmin veilig was. Deze geschiedenis van Sophia Alberts is niet alleen een verbijsterend verhaal, maar laat ook zien hoe hoog de religieuze spanningen in het begin van de achttiende eeuw konden oplopen. Daarnaast biedt het inzicht in de verhouding tussen ouders en kinderen in een eeuw waarin van kinderen absolute gehoorzaamheid werd geëist.
#13-OWGGeschiedenisLokaalGeschiedenis der dorpen en heerlijkheden Deurne, Liessel en VlierdenOuwerling, H.N. 1933Tot 1933Geschiedenis, Deurne, Liessel, VlierdenHeruitgave uit 1974745
Dit werk van 745 bladzijden, versierd met een portret van de schrijver, beschrijft de geschiedenis van de voormalige gemeenten en heerlijkheden Deurne en Liessel en Vlierden vanaf de prehistorie tot de Franse Tijd, waarbij de nadruk ligt op de periode tussen 1648 en 1700. Het was een van de eerste boekwerken van enige omvang die de lokale historie van een dorp in Zuid-Oost-Brabant beschreef. In het boek zijn een aantal (pen)tekeningen opgenomen, van Joh. Jacobs, Piet Panhuizen, Cor Roffelsen, Joh. Roijakkers, Hendrik Spilman en N. de Visscher.
Ouwerling deed voor zijn geschiedschrijving naast literatuuronderzoek vooral veel onderzoek in de administratieve archieven van de gemeente Deurne en Liessel en gemeente Vlierden, die destijds nog in het gemeentehuis in Deurne berustten. Het werk, dat achteraf met hulp van andere bronnen op veel plaatsen gecorrigeerd en uitgebreid kan worden, bevat nauwelijks bronvermeldingen, maar het gebruik en de interpretatie van de door Ouwerling geraadpleegde bronnen blijkt in hoge mate betrouwbaar te zijn.
Een eerste beknopte versie liet hij al in 1884 drukken en stuurde die met een begeleidende brief naar baron De Smeth in Parijs. Gedurende zijn leven breidde hij het werk steeds verder uit.
Op zijn sterfbed vroeg Ouwerling aan zijn vriend, de Helmondse onderwijzer Jac Heeren, om zorg te dragen voor de uitgave van het boek dat op dat moment al gedeeltelijk drukklaar was.
Dit boek is een heruitgave verschenen in 1974, aangevuld met een “Ten geleide” door W.A.M. van Heugten.
(Met dank aan wiki voor de samenvatting)
#14-AS2GeschiedenisZuidoost-BrabantDe kastelen van Helmond - Een machtscentrum aan de rand van de PeelArts N. H. Roosenboom en L. van Zalingen-Spooren2001Kasteel, BurchtUitgave in samenwerking met de Gemeentelijke Archiefdienst Helmond
Midden in het stadspark van Helmond ligt, omsloten door een slotgracht, het indrukwekkende veertiende-eeuwse kasteel Helmond. Deze ‘rechthoekige waterburcht’, met zijn hoge muren en grote ronde torens, bood in vroeger tijden een veilig onderkomen aan edelen en hun gevolg. Het kasteel is betrekkelijk ongeschonden de eeuwen doorgekomen en geldt in Nederland als één van de fraaiste voorbeelden van het laatmiddeleeuwse vierkante kasteeltype. Deze zo stoer ogende burcht is niet het enige kasteel dat Helmond heeft gekend. Het huidige kasteel is de opvolger van een veel ouder kasteel, het uit de twaalfde eeuw stammende ‘Oude Huys’, dat op een steenworp afstand lag, in een bocht van de rivier de Aa. Opgravingen rond 1980 hebben aangetoond dat het ‘Oude Huys’ een enorme oppervlakte moet hebben gehad en een nagenoeg onneembaar fort moet zijn geweest. Enige kostbare archeologische vondsten wijzen in de richting van bewoning door een rijke familie. Mogelijk hebben deze kostbaarheden toebehoord aan Maria, dochter van de hertog van Brabant en weduwe van keizer Otto IV, waarvan men weet dat zij het kasteel tussen 1235 en 1260 in haar bezit had. ‘De kastelen van Helmond’ beschrijft de lotgevallen van beide burchten. De kleurrijke geschiedenis van de meerdere geslachten die tot 1921 het huidige kasteel hebben bewoond, komt ruimschoots aan bod. Daarnaast is een apart hoofdstuk gewijd aan het kasteel en zijn omgeving in de twintigste eeuw. De aansprekende tekst en de vele illustraties maken ‘De kastelen van Helmond’ tot een waardevolle uitgave over een boeiende periode uit de geschiedenis van Helmond.
#14-BMNGeschiedenisZuidoost BrabantNuenen op het randje… Boomen, A.W.J.C. van den en Henderson, Y.J. 2013Nuenen, Boord, Opwetten, Refeling, Wettenseind, Eeneind, Vaarle, kijk-leesboek352
Binnenkort zal de geboorteplek Opwetten, van Tonny van den Boomen, worden volgebouwd met woningen onder de 'prozaische' naam Nuenen West. 'Als het bouwplan Nuenen West is gerealiseerd, zijn de eeuwenoude agrarische gebieden met het daaraan gekoppelde jeugdsentiment omgevormd tot moderne wijken, Dit gaf Tonny samen met Yvonne Henderson een stimulans om de geschiedenis van dit gebied vast te leggen in een boek. Naast Opwetten worden ook Boord, Eeneind en Wettenseind onder de loep genomen. De aangrenzende buurtschappen Refeling en Vaarle maken het verhaal compleet. Verwacht geen 'pur sang' geschiedenisboek, maar een kijk- en leesboek dat u meeneemt op een virtuele wandeling door de genoemde buurtschappen. De teksten zijn gebaseerd op nasporingen in archieven, aangevuld met herinneringen en de verhalen van honderden (oud-) inwoners die zich speciaal voor dit boek lieten interviewen. De verhalen worden visueel ondersteund met meer dan duizend, veelal bijzondere, foto's. De twee schrijvers geven in dit boek een beeld van het leven van toen, voortschrijdend tot op het hedendaagse, als blijvende geheugensteun voor in de toekomst. En met enige zorg over de nabije toekomst van dit gebied.

Komt u zelf uit Nuenen of heeft u voorouders uit Nuenen dan is dit boek een aanrader. Maar ook als u een beeld wilt krijgen van 200 jaar of langer leven in agrarische buurtschappen, met daarin een enkele fabriek, meerdere kasteeltjes, molens, kroegen, verenigingslokalen en verenigingsleven, dan is dit een leuk boek.
#14-BSL2GeschiedenisZuidoost BrabantEen blik achterom
Flitsen uit Helmonds verleden
Bussel, G.J. vanHelmond, Robustelly, Binderen, Heilige Geest tafel, Sociale Dienst, Ambachtsgilde, Fabrieksindustrie, Schuttersgilden, AnnexatieUitgave van Heemkundekring Helmond-Peelland176
Dit boek werd geschreven naar aanleiding van het veertigjarig bestaan van de Heemkundekring Helmond-Peelland. De schrijver heeft een aantal onderwerpen uit de geschiedenis van Helmond beschreven die als losse verhalen zijn opgenomen. Het boek is goed leesbaar voor een groot publiek opgeschreven, zonder wetenschappelijke bronvermeldingen, maar wel met een uitgebreid hoofdstuk met gebruikte literatuur. De verschillende verhalen omvatten o.a. het ontstaan van Helmond, de kasteelheren, het Robustelly orgel, Binderen, de ontwikkeling van de armenzorg, ambachtsgilden en fabrieksindustrie, schuttersgilden, verenigingen, stadsontwikkeling en annexatie en nog diverse meer.
Een prettig lezend boek met veel oude foto’s als illustratie. Aan te raden voor eenieder die wat meer wil weten over de geschiedenis van Helmond.
#14-ESEGeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Ex fontibus
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Asten ,Ommelen, Bakel, Milheeze, Deurne, Liessel, Mierlo, Someren, Son, Breugel, Lierop, Vlierden,Veghel, Glossarium Ambtstaal, Glossarium rechtstaal, verkrijgboeken, cartularia, privilegie, keuren, breuken, dorps reglementen, scabinale ordonnatien, scabinale resolutien
De uitgave “Varia peellandiae Historiae – Ex Fontibus” verscheen jaarlijks (10 jaar lang) onder auspicien van de commissie van beheer van het streekarchivariaat Peelland, zetelende ten gemeentehuize van Deurne, onder redactie van de streekarchivaris. Zij bevatten bepaalde bronnenpublicaties uit de archieven der voormalige corpora in het kwartier Peelland in de Meijerij van ’s-Hertogenbosch. Deze bronnenpublicaties bevatten artikelen, transscripties, monografieën en dissertaties over onderwerpen uit Peelland. De volgende soorten van gegevensvlierden uit de archieven van de voormalige corpora van Peelland zijn opgenomen, te weten:
- Cartularia, Privilegie en/of verkrijgboeken
- Ceuren en Breucken
- Reglementen van corporele huishoudingen c.q. dorpsreglementen
- Scabinale ordonnatien
- Regesten van Scabinale resolutien
- Woordenlijst
Er zijn bandjes specifiek gericht op Asten en Ommelen (2), Bakel en Milheeze (3), Deurne en Liessel (4), Mierlo (5+9), Someren (6), Son en Breugel (7), Lierop (8), Vlierden (9) en Veghel (10. In deel elf staat een zeer uitgevreide Glossarium met alle gebruikte ambts- en rechtstaal in Peelland.
#14-ESE1GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 1 Algemeen
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Investituurbrieven, erfsecretarieën, vorsterijen, Peelland329
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
- Ten Geleides. 1964-1973.
- Inhoud. 1964-1974.
- Investituurbrieven der erfsecretarieën en vorsterijen in Peelland. (ESP) 175 pag.
- Woordenlijst (div jaargangen). 134 pag.
- Abonne’s. 20 pag.
#14-ESE2GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 2 Asten en Ommelen
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Asten, Ommelen, Resolutien, Ordonnantien, Keurboek, Limietscheidingen418
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
- Cartularium of limietscheijdinge van de grondheerlijkheid van Asten. (Cart.) 63 pag.
- Keurboeck van de grondtheerlijckheijdt Asten en Ommelen. 1658-1712. (KB) 40 pag.
- Ordonnantie tot ampliatie van het dorpsreglement van de grondheelijkheid van Asten en Ommel 25-9-1706. (DR) 18 pag.
- Regestenlijst van resolutien en ordonantien van de heer of de drossard en schepenen der heerlijkheid Asten en Ommelen. (SR) 210 pag.
- Ordonnantien van de heer of drossard met schepenen der grondheerlijkheid Asten en Ommelen. (SO) 87 pag.
#14-ESE3GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 3 Bakel en Milheeze
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Bakel, Helmond, Aarle-Rixtel, Beek, Bakel, Peel, Milheeze, Resolutien, Ordonnantien, Keurboek, Verkrijgregister508
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
- Register van den titel van vercrijgh vande Peel ende gemeente toebehoorende de ingesetenen van Baeckel, Helmond, Aarle-Rixtel en vande heerlijckheit van Beeck .(VB) 222 pag.
- Keurboek van den Peel en gemeente van Bakel. (KB) 17 pag.
- Regesten van scabinale resolutien van het corpus van Bakel en Milheeze. 1708-1795. (SR) 224 pag.
- Scabinale ordonnantien van de regenten van Bakel en
Milheeze. 1708-1793. (SO) 45 pag.
#14-ESE4GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 4 Deurne en Liessel
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Deurne, Liessel, Resolutien, Ordonnantien, Dorpsreglement, Keurboek, Verkrijgbrieven309
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
- Register vande verkrijgbrieven en andere privilegien van Deurne en Liseszel. (VB) 134 pag.
- Ceurboek vande heerlijckheden Deurne en Liessel. 1925-1665. (KB) 67 pag.
- Dorpsreglement van het corpus der heerlijkheid van Deurne en Liessel. 1662. (DR) 9 pag.
- Regesten van scabinale resolutien der regenten van Deurne. (SR) 87 pag.
- Scabinale ordonnantien van de regenten van Deurne en Liessel. (SO) 12 pag.
#14-ESE5GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 5 Mierlo
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Mierlo, Lierop, Resolutien511
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
- Stukken gewisseld tussen die van Lierop en van Mierlo over het bezit van de groene gemeente. 1402-1758. (GG) 270 pag.
- Regesten van resolutien van drost en schepenen der heerlijkheid Mierlo. 1705-1804. (SR) 241 pag.
- Vervolg in band 14-ESE9
#14-ESE6GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 6 Someren
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Someren, Keurboek, Resolutien, Ordonnantie, Dorpsreglementen373
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
- Liber privilegiorum Pag de Someren. (LPS) 137 pag.
- Cuerboeck des dorps van Someren. 1450-1500. (KB) 26 pag.
- Dorpsreglementen van Someren (DR) 4 pag.
- Regesten van resolutien van officier en schepenen of regenten van Someren. 1681-1813. (SR) 140 pag.
- Ordonnantien van schepenen van Someren (SO) 66 pag.
#14-ESE7GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 7 Son en Breugel
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Son, Breugel, Dorpsreglement38
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
- Dorpsreglement. (DR) 38 pag.
#14-ESE8GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 8 Lierop
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Lierop, Keuren, Resolutien, Ordonnantie127
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
- Keurboek van het Statendorp Lierop. 1776-1788. (KB) 13 pag.
- Regesten van resolutien van schepenen van Lierop. 1727-1795. (SR) 91 pag.
- Ordonnantien van schepenen van Lierop. 1727-1795. (SO) 23 pag.
#14-ESE9GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 9 Vlierden en Mierlo
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Vlierden, Keuren, Breuken, Resolutien, Ordonnantie170
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
- Keuren en breuken der heerlijkheid Vlierden. 1775. (KB) 7 pag.
- Regesten van resolutien van drossaard en schepenen der heerlijkheid Vlierden. 1772-1806. (SR) 71 pag.
- Ordonnantie van drossard en schepenen der heerlijkheid Vlierden. 1779-1787. (SP) 7 pag.
- Scabinale ordonnantien van regenten der heerlijkheid van Mierlo. 1705-1795. (SO) 85 pag.
#14-ESE10GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 10 Veghel
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Veghel, Reglement, Schutten, Keuren, Breuken63
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
- Inleiding. 12 pag.
- Keuren en breuken der gemeente Veghel. (KB) 22 pag.
- Reglement op het schutten, enz. voor de gemeente van Veghel. (RS) 21 pag.
- Reglement voor die van den dorpe van Veghel. 16-6-1662. (DR) 8 pag.
#14-ESE11GeschiedenisZuidoost BrabantVaria peellandiae historiae
Band 11 Glossarium
Emstede, E.J.Th.A.M. van (Red.) 1964-1973Peelland, ambtstaal, Rechtstaal361
Zie inleiding bij 14-ESE. Dit bandje bevat:
Glossarium van de ambts- en rechtstaal in Peelland
- Jaargang 1968. (GL) 172 pag.
- Jaargang 1969. (GL) 189 pag.
#14-HFGeschiedenisZuidoost BrabantErmoei Troef De Helmonders 1850-1914Hooff, G. van19941850-1914Thuisweverstad, Industriecentrum, Werktijden, Fabrieksinrichting, Vrouwenwerk, Loonzakje, Sociale voorzieningen, Staking, de Nond, Drank, Kindersterfte, Onderwijs, Armenzorg, Vrije tijd, Wonen, Gezondheid130
De schrijver beschrijft Helmond vanaf ca 1850 tot ca 1900 in een serie zeer gedetailleerde verhalen. In het eerste hoofdstuk wordt verteld hoe enerzijds een schipper, die zijn vracht moest lossen in Helmond en anderzijds een jonkheer die op bezoek was bij de kasteelheer, door de stad lopen, waarbij in groot detail wordt beschreven door welke straten men liep, welke weilanden, rivieren etc. men passeerden, wie er woonden, welke fabrieken ze tegenkomen enz., enz. Na deze eerste in verhalende stijl geschreven inleiding, wordt er uitgebreid een aantal zaken rondom de bevolking van Helmond beschreven, zoals werktijden, inrichting van de fabrieken, vrouwenwerk, het loon, de sociale voorzieningen, verzet en stakingen, de bonden, de drank en zijn bestrijding, wonen en gezondheid, kindersterfte, het onderwijs, de armenzorg en de vrije tijd van de inwoners. Hoewel dit boek vooral de situatie in Helmond beschrijft, geeft het een zeer gedetailleerd inzicht in hoe men leefde in steden in de 2e helft van de 19e eeuw.
#14-HMS2GeschiedenisZuidoost BrabantDie goeie ouwe tijd
Het leven in een peeldorp omstreeks 1900
Hoeijmakers, S.19881900 omstreeks Peeldorpen, Elsendorp, Horst, Boerderijleven, de Gortmolen, de Risselt, Wietveld, familie Vullings172
De auteur Sjang Hoeijmakers begon zijn leven (1911) op een geïsoleerd liggende boerderij in het Limburgse peeldorp Horst. Hij maakte nog net het oude, harde boerenleven mee, de bijna totale afhankelijkheid van de natuur, de besloten gemeenschap met een eigen cultuur, die onmiskenbaar de kenmerken van de Peel vertoonde en die radicaal verschilde van de grotestadscultuur. Hij beleefde de overgang naar de moderne tijd. In 1936 verhuisde zijn gezin naar Elsendorp in de Brabantse Peel.
In dit boek beschrijft hij een hele serie verhalen over het leven in de peeldorpen, de schooltijd, ontspanning en amusement van de jeugd in die dorpen. Het leven op het platteland, aangevuld met verhalen over specifieke boerderijen, specifieke markante mensen, het verenigingsleven, beroepen, buurtschappen enz. enz. Uitgebreid komt ook de eerste ontginning van de peel aan de orde.
Als men een beeld wil krijgen van het leven op het platteland in de Peel vanaf het begin van de 20e eeuw dan is dit boek een aanrader.
#14-LGG-5GeschiedenisZuidoost BrabantDe Geldropse zoeaven
De Geldropse zoeaven in de strijd tegen de eenheid van italië (1861-1870)
Coenen, J.19771861-1870Geldrop, Zoeaven, Strijd tegen eenheid van Italië, Paus, Mentanakruis, Bene-Merentimedaille, MentanaherdenkingDeel 5 bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop; Uitgave van het gemeentebestuur48
Tussen 1866 en 1870 vertrokken vijfentwintig Geldropse jongens naar Italië, om daar de paus te helpen in zijn strijd tegen de eenheidsbeweging van Italië, met als doel de verdediging van de pauselijke staat. Onder de ruim 3.000 Nederlandse zoeaven springen de Geldropse sterk boven de anderen uit. In Geldrop heeft men enthousiast achter de zaak van de paus gestaan. Om ervoor te zorgen dat de inspanningen van deze Geldroppenaren niet in de vergetelheid raken, heeft de gemeente Geldrop deze brochure uitgegeven, waarin hun geschiedenis verteld wordt.
Deze rijk geïllustreerde brochure beschrijft in het eerste hoofdstuk de Geldropse pauselijke zoeaven in de strijd tegen de eenheid van Italië, waarbij zowel de geschiedenis van de Italiaanse bevrijdingsbeweging (1861-na 1870) beschreven wordt als in groot detail en met naam en toenaam de rol van de Geldropse zoeaven. In hoofdstuk 2 worden de Geldropse zoeaven in meer detail beschreven, hun beroepen, woonplaats maatschappelijke status, terugkeer enz. In de bijlage worden biografieën gegeven van de Geldropse zoeaven.

Dit is deel 5 in de reeks " Bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop"
Het gemeentebestuur van Geldrop heeft in de jaren 80 van de vorige eeuw een serie boekjes laten schrijven over verschillende aspecten van het leven in de afgelopen eeuwen in de plaatsen Geldrop en Zesgehuchten. In een dertiental boekjes is er een schat van informatie over leven, gebouwen, beroepen enz. vergaard, waarbij vele inwoners, ambtenaren etc. van deze gemeenten met naam en toenaam worden beschreven. Een zeer waardevolle bron voor de genealoog met voorouders in Geldrop en Zesgehuchten, maar zeker ook een mooie serie beschrijvingen voor de genealoog in het algemeen.
#14-LGG-6GeschiedenisZuidoost BrabantDe Geldropse schuttersgilden
Ontstaan en betekenis
Coenen, J.19781408-1978Schuttersgilden, Geldrop, Zesgehuchten,, St. Joris Zesgehuchten, St. Joris Geldrop, St. Antonius en Sebastiaan, St. Anna, St. Catharina, BarbaraDeel 6 bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop; Uitgave van het gemeentebestuur31
Het gildewezen kan bogen op een eeuwenoude traditie. Een traditie die meer betekent dan een bont kostuum, zilverwerk en een nagemaakte vogel. In woelige tijden, toen godsdienstige twisten het land verdeelden en toen troepen muitende soldaten plunderend rondtrokken, beoogde het gilde meer dan het schieten op een houten vogel. Het gilde wilde een oprechte schut zijn voor de katholieke kerk.
Degenen die lid mochten worden van het gilde behoorden niet tot het schuim van de maatschappij. Het waren de gezeten burgers en geërfde boeren die het gilde vormden. Het was een eer om erbij te horen en de trots klinkt door in de oude gildebrieven, die eisten dat een gildebroeder van onbesproken faam was.
De gemeente Geldrop heeft deze brochure laten maken gewijd aan de Geldropse gilden, hun ontstaan en hun betekenis. Geldrop heeft momenteel vijf Geldropse gilden, o.a. St. Catharina en Barbara en St. Joris in Zesgehuchten. Deze brochure beschrijft het ontstaan van de Geldropse gilden in de 15e eeuw. Vervolgens worden de taken en gebruiken beschreven zowel vroeger als nu. De gildefeesten en jaarlijkse activiteiten worden beschreven. Tevens gaat men in op de organisatie van het gildewezen. Ten slotte worden de gilde attributen beschreven, het vendelen en de gildekamer. Zoals in al deze brochures een uitgebreide bronnen en literatuur lijst.

Dit is deel 6 in de reeks " Bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop"
Het gemeentebestuur van Geldrop heeft in de jaren 80 van de vorige eeuw een serie boekjes laten schrijven over verschillende aspecten van het leven in de afgelopen eeuwen in de plaatsen Geldrop en Zesgehuchten. In een dertiental boekjes is er een schat van informatie over leven, gebouwen, beroepen enz. vergaard, waarbij vele inwoners, ambtenaren etc. van deze gemeenten met naam en toenaam worden beschreven. Een zeer waardevolle bron voor de genealoog met voorouders in Geldrop en Zesgehuchten, maar zeker ook een mooie serie beschrijvingen voor de genealoog in het algemeen.

#14-LGG-7GeschiedenisZuidoost BrabantGeschiedenis van het lagere onderwijs te Zesgehuchten van 1866-1979Coenen, J.19791866-1979Lager onderwijs, Zesgehuchten, Schoolgebouwen, OnderwijzersDeel 7 bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop; Uitgave van het gemeentebestuur47
Gedurende de 19e eeuw was de schoolstrijd een onderwerp dat velen bezighield. De inzet van die strijd was vooral de subsidiëring van het bijzondere onderwijs. De geschiedenis van het lager onderwijs te Zesgehuchten volgt de algemene geschiedenis van de schoolstrijd. Zo is de bouw van de school te Zesgehuchten het gevolg van de Lager Onderwijswet van 1857. In de praktijk was de schoolstrijd binnen Zesgehuchten het hevigst tussen de jaren 1857-1867. Het ging daarbij niet zozeer om bijzonder onderwijs, aangezien het onderwijs te Zesgehuchten door de overwegend katholieke bevolking toch al katholiek was. Het ging met name om de vraag of de gemeente Zesgehuchten al dan niet een school zou krijgen. In deze brochure wordt aandacht besteedt aan de ontwikkelingen in het lager onderwijs vanaf 1857 tot op heden. Op zich is de geschiedenis van het lager onderwijs te Zesgehuchten slechts van lokaal belang. Toch zal blijken dat met name de scholenbouw te Zesgehuchten enorm belangrijk is geweest voor de geschiedenis van deze nederzetting. Het huidige aanzien van Zesgehuchten is namelijk onder invloed van de bouw van de eerste school bepaald. Sedert die tijd lag de nadruk niet meer op de zes afzonderlijke gehuchten, maar was er sprake van een nieuw centrum.

Dit is deel 7 in de reeks " Bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop"
Het gemeentebestuur van Geldrop heeft in de jaren 80 van de vorige eeuw een serie boekjes laten schrijven over verschillende aspecten van het leven in de afgelopen eeuwen in de plaatsen Geldrop en Zesgehuchten. In een dertiental boekjes is er een schat van informatie over leven, gebouwen, beroepen enz. vergaard, waarbij vele inwoners, ambtenaren etc. van deze gemeenten met naam en toenaam worden beschreven. Een zeer waardevolle bron voor de genealoog met voorouders in Geldrop en Zesgehuchten, maar zeker ook een mooie serie beschrijvingen voor de genealoog in het algemeen.
#14-LGG-8GeschiedenisZuidoost BrabantHet corpus van Geldrop dorpsbestuur in de 17e en 18e eeuwCoenen, J.19791600-1800Corpus, Geldrop, Dorpsbestuur, Protestanten, Katholieken, Schouten, Secretarissen, Heren van GeldropDeel 8 bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop; Uitgave van het gemeentebestuur59
Het dorpsbestuur van Geldrop in de 17e en 18e eeuw had een organisatievorm, die we ons nauwelijks meer kunnen voorstellen. Zeker wanneer we naar het huidige bestuur kijken: burgemeester, een college van burgemeester en wethouders, een gemeenteraad en een groot aantal ambtenaren. De huidige bestuursvorm is echter een gevolg van een eeuwenlange ontwikkeling. Vroeger waren er veel plaatselijke verschillen in het bestuur. Het dorp was toen ook veel overzichtelijker en de financiële mogelijkheden waren veel beperkter. De dorpsfinanciën waren vóór 1796 maar enkele duizenden guldens en van sociale voorzieningen was nauwelijks sprake.
In deze brochure wordt uitgebreid de bestuurlijke toestand in de 17e en 18e eeuw besproken, met die in het dorp Geldrop in het bijzonder. De verschillende functies zoals de schout, schepenen, borgemeester, kerkmeester, armmeester, secretaris, vorster, schutter/bedeljager, nachtwacht/kleppeman, inners en koster/schoolmeesters worden beschreven. Speciaal aandacht wordt besteed in deze brochure aan de verhouding tussen katholieken en protestanten in Geldrop. In de tekst en in een speciale bijlage worden vele personen die in functie zijn geweest met naam en hun functie periode vermeld. Ter afsluiting is er een uitgebreide bronnen en literatuuroverzicht.

Dit is deel 8 in de reeks " Bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop"
Het gemeentebestuur van Geldrop heeft in de jaren 80 van de vorige eeuw een serie boekjes laten schrijven over verschillende aspecten van het leven in de afgelopen eeuwen in de plaatsen Geldrop en Zesgehuchten. In een dertiental boekjes is er een schat van informatie over leven, gebouwen, beroepen enz. vergaard, waarbij vele inwoners, ambtenaren etc. van deze gemeenten met naam en toenaam worden beschreven. Een zeer waardevolle bron voor de genealoog met voorouders in Geldrop en Zesgehuchten, maar zeker ook een mooie serie beschrijvingen voor de genealoog in het algemeen.
#14-LGG-9GeschiedenisZuidoost BrabantArmenzorg in Geldrop
I de armenzorg in de periode 1870-1930
Loeffen-van Gastel, M., Jansen, K.19811870-1930Armenzorg, Kerkelijk, Burgerlijk, Geldrop, Ministeries, Burgemeesters van GeldropDeel 9 bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop; Uitgave van het gemeentebestuur52
Tot aan het begin van deze eeuw was het grootste gedeelte van de mensen die op het platteland woonden, werkzaam in de landbouw. Inwoners van Geldrop vormden daarop een uitzondering. Vele generaties vonden hun bestaan in het vervaardigen van wollen lakens. Zij hielden zich bezig met spinnen, weven, vollen, spoelen, verven en al die andere bewerkingen die de wol moet ondergaan voordat het een lap stof geworden is. Het grootste gedeelte van het productieproces vond plaats in de woningen van de arbeiders. Alleen de gespecialiseerde behandelingen gebeurden in de werkplaatsjes van de fabrikeurs. Omstreeks het midden van de vorige eeuw gingen de arbeiders in fabrieken werken. Daarin werd gewerkt met machines die door stoom werden aangedreven, hetgeen de productie goedkoper maakte. Naast wol werd ook katoen en linnen verwerkt. Door de productie in de fabrieken nam de betekenis van het thuiswerk steeds verder af.
Hoewel de wijze van produceren in de 19e eeuw dus ingrijpend gewijzigd werd, gold voor de gehele periode: werden er veel textielproducten verkocht, dan was er volop werk en hadden de arbeiders voldoende inkomsten om hun gezinnen te onderhouden, maar werd er weinig verkocht, dan was er minder werk, de lonen werden lager en de Geldropse bevolking leed armoede. Helaas was dit meestal het geval, omdat de producten van de Geldropse fabrieken niet konden concurreren met de goedkope invoer uit het buitenland. De Geldropse bevolking leed dus veel armoede. De arbeiders leefden met grote gezinnen in kleine huisjes. Hygiëne ontbrak er, zodat de kindersterfte groot was. De mannen werkten van 's morgens vroeg tot 's avonds laat voor een uiterst karig loon. Als aanvulling op hun inkomsten hadden de meeste gezinnen een moestuintje en hielden zij wat pluimvee en/ of een geit. Gedurende de zomer viel het allemaal wel mee, maar in de wintermaanden waren de problemen des te groter: felle kou heerste er dan, waartegen de huisjes nauwelijks bescherming boden. Er was bijna geen verwarming en verlichting. Ook het moestuintje leverde niets meer op terwijl de prijzen van de levensmiddelen tot grote hoogte konden oplopen. Het eentonige menu in vele gezinnen vermeldde toen de Geldropse 'petazie', een vernederlandste potage, een soort stamppot. Niet verwonderlijk is dat de inkomsten van de arbeiders in de wintermaanden en vooral het vroege voorjaar, ontoereikend waren om hun gezinnen te onderhouden. "Welvaart wordt geweven, draad voor draad". Dit beeld van de wever, in de Korte Kerkstraat, werd aan de gemeente geschonken door de Geldropse Rabobank In eerste instantie zullen zij zich gewend hebben tot hun familie, buren en vrienden. Maar die waren vaak niet eens in staat om voor hun eigen gezin te zorgen. Dat betekende dat vele arbeiders gedwongen waren om een beroep te doen op een hulpverlenende instelling. Naast de arbeiders die onvoldoende inkomsten hadden, wendde zich nóg een groep van de bevolking tot de hulpverlenende instellingen. Dat waren de mensen die geen werk hadden of die niet konden werken, zoals ouden van dagen, wezen, weduwen met kinderen, gehandicapten, zieken enz.
Deze brochure is deel 1 over de armenzorg in Geldrop. Dit deel behandeld de periode 1870-1930. In de brochures wordt geen beeld geschetst van de armoede te Geldrop, omdat die onze verbeeldingskracht te boven gaat. Bovendien zijn er geen bronnen bewaard gebleven waarin het leven van de gewone man beschreven staat. Wel wordt er wat meer vertelt over de hulpverlenende instellingen en wijze waarop zij in de gemeenschap functioneerden.
In het eerste hoofdstuk wordt een sociaal-economische schets gegeven over deze periode, vervolgens wordt de organisatie van de armenzorg in Nederland beschreven, en in hoofdstuk 3 specifiek die in Geldrop. In de bijlage worden belangrijke personen toegelicht met naam en toenaam.

Dit is deel 9 in de reeks " Bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop"
Het gemeentebestuur van Geldrop heeft in de jaren 80 van de vorige eeuw een serie boekjes laten schrijven over verschillende aspecten van het leven in de afgelopen eeuwen in de plaatsen Geldrop en Zesgehuchten. In een dertiental boekjes is er een schat van informatie over leven, gebouwen, beroepen enz. vergaard, waarbij vele inwoners, ambtenaren etc. van deze gemeenten met naam en toenaam worden beschreven. Een zeer waardevolle bron voor de genealoog met voorouders in Geldrop en Zesgehuchten, maar zeker ook een mooie serie beschrijvingen voor de genealoog in het algemeen.
#14-LGG-10GeschiedenisZuidoost BrabantArmenzorg in Geldrop
II de armenzorg in de periode 1810-1870
Jansen, K.19821810-1870Armenzorg, Geldrop, Armbestuur, Financiering, Geneeskundige zorg, Sociaal-economische situatieDeel 10 bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop; Uitgave van het gemeentebestuur67
Deze brochure is deel 2 over de armenzorg in Geldrop. Dit deel behandeld de periode 1810-1870. Zie ook beschrijving van deel I (Cat-nr.14-LGG-9)

Als een inwoner van Geldrop gedurende de periode 1810-1870 in armoedige omstandigheden kwam te verkeren, werd hij geholpen door familieleden, vrienden en buren. Maar vaak waren die zo arm dat ze geen ondersteuning konden verlenen. Dan kon de hulpbehoevende een beroep doen op het armbestuur. Het armbestuur was lange tijd de enige instelling van weldadigheid in Geldrop, zodat het de gehele armenzorg voor zijn rekening nam. Van georganiseerde armenzorg door het katholiek kerkbestuur was geen sprake, hoewel het niet uitgesloten moet worden geacht dat de pastoor incidenteel armen hielp met de rente van het kapitaal van de Fundatie Elisabeth de Laure. Pas aan het eind van de beschreven periode werd de taak van het armbestuur verlicht door o.a. het werk van de Vincentiusvereniging en de Elisabethvereniging
Ook deze brochure beschrijft uitgebreid de belangrijkste personen, en heeft een uitgebreide bronnen- en literatuurbijlage.

Dit is deel 10 in de reeks " Bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop"
Het gemeentebestuur van Geldrop heeft in de jaren 80 van de vorige eeuw een serie boekjes laten schrijven over verschillende aspecten van het leven in de afgelopen eeuwen in de plaatsen Geldrop en Zesgehuchten. In een dertiental boekjes is er een schat van informatie over leven, gebouwen, beroepen enz. vergaard, waarbij vele inwoners, ambtenaren etc. van deze gemeenten met naam en toenaam worden beschreven. Een zeer waardevolle bron voor de genealoog met voorouders in Geldrop en Zesgehuchten, maar zeker ook een mooie serie beschrijvingen voor de genealoog in het algemeen.
#14-LGG-13GeschiedenisZuidoost BrabantGemeentehuizen in Geldrop en ZesgehuchtenAsten, A.G.W.G. van, Broekhoven, N.A.M. van, Coenen, J.C.G.W., Jansen, C.W.H.A., Sante, Joh. L. van1986Gemeentehuizen, Geldrop, ZesgehuchtenDeel 13 bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop; Uitgave van het gemeentebestuur52
Deze brochure behandelt de wordingsgeschiedenis van de raad- en gemeentehuizen in Geldrop en Zesgehuchten (tot 1921 twee afzonderlijke gemeenten). Belangwekkende beschouwingen zouden te wijden zijn aan het betekenisverschil tussen raadkamer en raadhuis (oude benaming) en gemeentehuis; de plaats waar overlegd werd en raad gegeven, heette daarom raadkamer of raadhuis. Het was de plaats waar het dagelijks bestuur namens de landheer gevoerd werd, al of niet in samenspraak met de wijze mannen uit de plaatselijke gemeenschap (vroedschap). De naam Gemeentehuis verscheen gelijktijdig met de invoering van de uniforme bestuurlijke organisatie in het keizerrijk Napoleon.
De brochure Beschrijft ieder raadhuis/gemeentehuis uitvoerig in aparte hoofdstukken. Zoals al deze brochures is ook deze weer rijk geïllustreerd, en worden de belangrijkste functionarissen in een bijlage getabelleerd met naam en periode waarin men in functie was.

Dit is deel 13 in de reeks " Bijdragen tot de lokale geschiedenis van Geldrop"
Het gemeentebestuur van Geldrop heeft in de jaren 80 van de vorige eeuw een serie boekjes laten schrijven over verschillende aspecten van het leven in de afgelopen eeuwen in de plaatsen Geldrop en Zesgehuchten. In een dertiental boekjes is er een schat van informatie over leven, gebouwen, beroepen enz. vergaard, waarbij vele inwoners, ambtenaren etc. van deze gemeenten met naam en toenaam worden beschreven. Een zeer waardevolle bron voor de genealoog met voorouders in Geldrop en Zesgehuchten, maar zeker ook een mooie serie beschrijvingen voor de genealoog in het algemeen.
#32-BSRGenealogieGenealogieënValkenswaard 1794-1994
200 jaar familie van den Besselaar
Besselaar, C. van den19941794-1994Familiestamboom, Besselaar, Valkenswaard, Geschiedenis
Normaal pleit het niet voor een publicatie wanneer de auteur geen strakke rode draad hanteert. Bij dit boek dat noch een pure genealogie, noch een zuivere plaatsbeschrijving betreft, vormt her geen groot bezwaar. Van den Besselaar heeft een interessant soort tussenvorm gecreëerd, waarbij hij vooral probeerde na te gaan welke rol zijn voorouders in de plaats hebben gespeeld. Zij waren geen van allen dominante notabele personen, maar de auteur is er in een groot aantal gevallen in geslaagd veel over hun leven te weten te komen. Bovendien legt hij steeds verbanden met de sociaal-economische en politieke omwikkelingen in Valkenswaard. Het is interessant om de lotgevallen van de familie re volgen. De eerste Valkenswaardse Van den Besselaar exploiteert in 1794 een herberg en later een logement aan de belangrijke steenweg van Den Bosch naar Luik. 't Wit Paard bloeide met name in de tijd van de Belgische Opstand. Doordat de zaken goed gingen, verwierf de familie meer aanzien en wisten enkelen tot in de gemeenteraad door te dringen. Behalve de herberg bezat de familie omstreeks 1850 ook een vervoerbedrijf, een boerderij en een botermijn. Later in de negentiende eeuw gaat men zich toeleggen op het leerlooien. De stap naar de twintigste eeuw wordt door de familie echter ‘in vertraagd tempo gezet’; men loopt niet langer voor op de ontwikkelingen. De vele details komen de structuur van het verhaal niet ten goede, maar zijn wel aardig om te lezen. Heemkundigen kunnen er zeker hun voordeel mee doen.
(Samenvatting door R. vd Weijer, in 1995 Brabants Heem Jaargang 47)
#CD-7CDsAlgemeenJubileum DVD Genealogie 2004
NGV Afdeling Kempen en Peelland

Inhoud:
- Archiefmateriaal Regio ZO-Brabant
- Dagboek Napoleontische soldaat (1814)
- Folkloristische bijdragen
- Genealogische bijdragen
- Historische kaarten (ZO-) Brabant
- Historische stadsplattegronden
- Historische kadastrale plattegronden
- Literatuur over Eindhoven
- Maten en gewichten in ZO-Brabant
- Middeleeuwse beroepen in miniatuur
- Middeleeuwse genealogische miniaturen
- Overlijdensadvertenties ED 2003
- Protocollen Schepenbank Oirschot 1540-1640
- Republikeinse kalender
- Spoor- en Tramwegen in ZO-Brabant
#CD-26CDsAlgemeenMiddeleeuws vlechtwerk
NGV 2011 – 65 jaar

Afstammingsreeksen Karel de Grote, hertogen van Brabant en vele andere middeleeuwse geslachten
Samensteller en beheerder database: R.A.J. Dix
$14-AS1GeschiedenisZuidoost BrabantHet Kasteel van Eindhoven
Archeologie, ecologie en geschiedenis van een heerlijke woning 1420-1676
Arts, N. (red.)19921420-1676
Kasteel, Eindhoven, Archeologisch onderzoek267
In de jaren 1989 tot en met 1991 hebben in Eindhoven opgravingen plaatsgevonden. Daarbij is een groot deel van de binnenstad archeologisch onderzocht voorafgaand aan de bouw van het prestigieuze Muziekcentrum Frits Philips en de Heuvel Galerie.
In dit boek, het eerste deel van een tweedelige publicatie, wordt de geschiedenis van het sinds 1676 verdwenen kasteel van Eindhoven te boek gesteld. De historie wordt belicht door uit archieven bekende gegevens, archeologische waarnemingen en vondstmateriaal integraal aan bod te laten komen.
Het andere boek, het tweede deel van de publicatie, behandelt volgens eenzelfde aanpak de eerste eeuwen van de Eindhovense stadsgeschiedenis onder de titel ‘Sporen onder de Kempische stad. Archeologie, ecologie en vroegste geschiedenis van Eindhoven, 1225-1500’. Eindhoven moet gesticht zijn kort vóór 1232, het jaar waarin de nieuwe nederzetting van hertog Hendrik I van Brabant het stadsrecht heeft gekregen.
$14-HSGeschiedenisZuidoost BrabantSint-Oedenrode
Zwerftocht door een boeiend verleden
Heesters W.1981Sint-Oedenrode, geschiedenisDit boek is een uitgave van de heemkunde kring De oude Vrijheid in St. Oedenrode.252
Dit boek is een uitgave van de heemkunde kring De oude Vrijheid in St. Oedenrode.
In zeven hoofdstukken wordt de geschiedenis van St. Oedenrode, in beknopte vorm, verteld. Vanaf de allereerste bewoners tot en met de situatie rond 1980 toen het boek verscheen. Ondanks de beknoptheid is het een interessant boek voor eenieder die een indruk wil krijgen van het verleden. Bovendien biedt het allerlei aanknopingspunten voor verder stamboomonderzoek. Zo worden er markante personen genoemd, achtergrondinformatie gegeven over bepaalde tijdsperiodes maar ook diverse bronnen per hoofdstuk vermeld waar je als onderzoeker je voordeel mee kunt doen.
$14-MSN3GeschiedenisZuidoost BrabantBijdragen tot de geschiedenis van Kempen- en Peelland
Kohieren van de honderdste penning van Eindhoven, Woensel en Son 1569-1571
Hutten, H.G.M., Melssen, J. Th. M.19971569-1571Kempen- en Peelland, Eindhoven, Woensel, Son, Kohieren, Honderdste penning158
Deze studie verscheen in de reeks ‘Bijdragen tot de geschiedenis van Kempen- en Peelland’. In deze uitgave zijn de transcriptie van het kohier van Son (Peelland), de inleiding met betrekking tot Son en de beschrijving van de ‘Tijdsomstandigheden’ (blz. 11-13) van de hand van H.G.M. Hutten, terwijl J.Th.M. Melssen de transcripties, de registers en de inleiding betreffende Eindhoven en Woensel (Kempenland) voor zijn rekening nam.
De inleiding (blz. 5-10) bevat wezenlijke informatie over de vindplaatsen van de drie uitgegeven kohieren, geeft een beschrijving en indeling van de documenten en vermeldt de bedragen van de opbrengst voor de drie gemeenten.
In ‘Tijdsomstandigheden’ (blz. 11-13) volgt een beknopt relaas van de omstandigheden die hebben geleid tot het heffen van de honderdste penning.
Na de transcripties van de kohieren van Eindhoven (blz. 21-40), Woensel (blz. 43-66) en Son (blz. 69-98) volgen drie registers van persoonsnamen met telkens een summier register van de plaats- en zaaknamen (blz. 103-140). Een reeks bijlagen (blz. 143-158) rondt deze uitgave af.
Het spreekt vanzelf, dat deze bronnenuitgave ook de belangstelling van naamkundigen kan wegdragen, daar de vóór- en familienameninventaris een vrij compleet beeld weergeeft van het 16de-eeuwse namenbestand in de drie betreffende gemeenten.
$14-SN1 en 14-SN2GeschiedenisZuidoost BrabantAcht Eeuwen Eindhoven
Verhaal van een stad
2 Delen
Schagen, J. van20201203-2019Eindhoven, Geschiedenis, Bestuur, Religie, Economie, Industrie, Landbouw, Stadsontwikkeling, Woningbouw, Onderwijs, Gezondheidszorg, Cultuur, Recreatie2 delen825
In deze omvangrijke en tweedelige uitgave ‘Acht Eeuwen Eindhoven, verhaal van een stad’ wordt op journalistieke wijze en aan de hand van vele tot dusver onbekende illustraties de geschiedenis van Eindhoven op een aantrekkelijke manier verteld. Bereikbaar, leesbaar en interessant voor iedereen die iets heeft met de stad en wil weten hoe Eindhoven uitgroeide tot een hotspot. Verdeeld over zeven tijdvakken waarin wordt ingegaan op aspecten als bestuur, religie, economie, industrie, landbouw, stadsontwikkeling, woningbouw, onderwijs, gezondheidszorg, cultuur en recreatie. De gewone Eindhovenaar staat centraal met aandacht voor zijn beleving van de historische mijlpalen van de stad en het alledaagse leven daarbinnen.
$14-SSGeschiedenisZuidoost BrabantStrijp
Toen ons Opoe nog ‘n “Durske” waar.
Smeets, F.19941374-1994Strijp, Foto’s, Geschiedenis, Personen, Sagen, Legenden211
Frans Smeets werd op 6 januari 1931 te Strijp geboren, alwaar hij tot 1961 woonde. Behalve geboren is hij er dus ook getogen. Zijn hele jeugd heeft hij dan ook in het Strijp van rond de oorlogsjaren doorgebracht, op- en rond de "knaaldijk", zoals men het gebied van de velden en akkers tussen de Zeelsterstraat en het Beatrixkanaal toen in de volksmond noemde. Hierna verhuisde hij naar Stratum, alwaar hij zes jaar gewoond heeft, voordat hij in 1967 naar Woensel verhuisde, alwaar hij thans nog woont, sinds 1973 in de Woenselse Heide.
De plek waar men is geboren, blijft altijd een belangrijke plaats in je gedachten innemen, zodat men zich nooit helemaal hiervan kan distantiëren. Omdat er over het oude Strijp nooit zoveel gepubliceerd is en de oudere garde zachtjes aan bezig is om uit te sterven, hoopt de schrijver dan ook nog juist op tijd te zijn, om iets van de vroegere Strijpse samenleving op papier te kunnen vastleggen, zodat de generatie die na ons komt hier alsnog kennis van kan nemen.
In dit boek vinden we zowel een stukje geschiedenis als 165 oude foto’s van Strijp aangevuld met een serie verhalen over en door Strijp en zijn inwoners.
$14-WTN4GeschiedenisZuidoost BrabantGemert in de Franse tijd 1794-1813
Lege zolders of overvloeiende spijskelders?
Wetten, S. van20021794-1813Gemert, Franse tijd83
Op 20 september 1794 stuurde de Franse generaal Salme een excuusbriefje vanuit het kasteeltje in Beek en Donk. Bij het passeren van Gemert had een aantal Franse soldaten geplunderd en dat speet de generaal. Dit was, zo schreef Salme, niet de intentie van de Franse veroveraars. Zij kwamen om te “oorlogen tegen de tyrannen” en om vrijheid, gelijkheid en broederschap te brengen. Hij wéés de plunderaars niet alleen terecht, hij stélde ze ook terecht, en de inwoners van Gemert waren van harte uitgenodigd om bij dat schouwspel aanwezig te zijn.

Het was niet de eerste kennismaking van de Gemertse mensen met Franse soldaten. Anderhalf jaar eerder, op 1 maart 1793, kwamen vijfentachtig Franse ruiters in Gemert aan. Op het marktplein werd een vrijheidsboom opgericht, versierd met de Jacobijnenmuts van de Franse revolutionairen. Dat naar verluidt meer dan vijftienhonderd van de vijfendertighonderd Gemertenaren méédansten, bewijst dat velen reden meenden te hebben om blij te zijn en hoopten op een betere toekomst. Door de militaire situatie gedwongen vertrokken de Fransen weer. Toen zij in september 1794 weerom kwamen, brak er definitief een nieuwe tijd aan. De Franse Tijd, zoals de periode 1794-1813 wordt genoemd, vormde in allerlei opzichten een breuk met het verleden. Er veranderde zó veel! Gemert werd hoofdplaats van het kanton Gemert-Uden-Boekel-St. Anthonis. De eerste verkiezingen werden georganiseerd. De Franse taal werd de bestuurstaal. Oud en Nieuw werd een tijdlang ergens in september gevierd. September werd trouwens, net als de andere maanden, afgeschaft en vervangen door maanden als Thermidor (warmtemaand) en Fructidor (fruitmaand). Voortaan dienden geboorte, huwelijk en overlijden op het gemeentehuis te worden aangegeven. De organisatie van het gemeentebestuur werd compleet vernieuwd. Er werd voor het eerst papiergeld ingevoerd. De opzet van de rechtspraak veranderde. Later begonnen de Fransen met het intekenen van de eerste kadasterkaarten. De el werd afgedankt en voortaan moest er in meters gerekend worden. Het mud, het malder en het vat werden vervangen door het kilogram en de liter.
In 1800 verkochten de Fransen Gemert aan de Bataafse Republiek. Daarna was het revolutionaire elan niet meer zo groot. Wel was de Bataafse Republiek een satellietstaat van Frankrijk, dus de term ‘Franse Tijd’ bleef van toepassing, ook toen in 1806 de jongere broer van keizer Napoleon tot koning van Holland verheven werd.
In het laatste jaar van zijn koningschap heeft Lodewijk Napoleon tijdens een kennismakingstocht door Brabant ook Gemert aangedaan. De inwoners van het dorp klampten de koning aan, smeekten om zijn hulp. De armoede was namelijk groot. De overvloeiende spijskelders die bij de komst van de Fransen nog in het verschiet leken, waren vijftien jaar later geheel en al leeg.
In 1810 nam de keizer zelf het heft in handen. De Bataafse Republiek, inclusief Gemert, werd bij het Franse keizerrijk gevoegd. De laatste drie jaar van de Franse Tijd waren, onder andere door de invoering van de dienstplicht en de zeer slechte economische omstandigheden, ontegenzeggelijk de moeilijkste. Met evenveel enthousiasme als ze destijds waren begroet, werden de Fransen in december 1813 voorgoed uitgewuifd.
Van: heemkundekringgemert.nl
$31-WNS1GenealogieAlgemeenOp zoek naar onze voorouders
Handleiding voor genealogisch onderzoek
Wijaendts van Resandt, W. 1987CBG, Inleiding tot genealogische bronnen48
Dit boekje is door het CBG geschreven en uitgebracht om beginnende genealogen te helpen bij hun eerste schreden naar archieven, genealogische instellingen en verenigingen.
Dit is de zevende herziene druk uit 1987. Hoewel er sinds die tijd veel veranderd is en er met name veel digitale mogelijkheden bij zijn gekomen, kan dit boekje toch nog steeds een handleiding zijn voor de absolute beginner.
$CD-66USB-stickGelukszoekers uit onze grensstreek
Een verhaal over Teutenhandel in de Kempen
Filmers: Buteneers, R. en Paredis, R.
Presentator: Peeters, E.
Teutenhandel, Kempen, Gelukszoekers, Grensstreek
Wil je je een beeld vormen van wat een Teut nu precies was, beeld je dan in dat er zo goed als geen werk is. Met het beetje dat je hebt kan je nauwelijks je boterham verdienen. Om te overleven moet je dus wat anders gaan doen. Je raapt al je moed bij elkaar en trekt met een zak goederen op je rug naar meer welvarende streken om daar hopelijk je producten aan de man te kunnen brengen. Als je hierin slaagt, mag je jezelf voortaan een ‘teut’ noemen. Deze film gaat niet alleen over deze beroepsgroep, ook de genealogische verbanden worden behandeld.
$14-MRSGeschiedenisZuidoost BrabantDe wereld van schoolmeester Panken
Een portret van het oude Kempenland in de negentiende eeuw
Meurkens, P.200419e eeuwKempenland, Norbertus Panken, 19e-eeuw, Duizel, Westerhoven, Bergeijk168
In 2004 is het honderd jaar geleden dat Peter Norbertus Panken werd begraven bij de fundamenten
van de kerk van Bergeijk. Hij was in 1819 geboren in Duizel, opgegroeid in Bergeijk, werkte tot 1862 als dorpsonderwijzer van Westerhoven en leefde daar nog een kwart eeuw. Terug in Bergeijk schreef hij vanaf 1886 dorpsgeschiedenissen en dagboeken. Duizel, Westerhoven en Bergeijk in de negentiende eeuw, drie Brabantse dorpen tussen Tilburg en Eindhoven, bepaalden het bestaan van meester Panken. Hij heeft er zijn leven lang over geschreven. Men noemt het oude Kempenland een voorbeeld van een wereld die niet meer bestaat: het traditionele dorp, zijn omgangsvormen en mentaliteit. Maar de teksten van Panken geven een genuanceerder beeld. Vanaf 1850 ontstaat een scheiding tussen de sociale standen, en vatten nieuwe normen en waarden post. De samenleving raakt in de greep van de zich emanciperende katholieke clerus en de staat stelt orde op zaken in de dorpsschooltjes. Meester Panken heeft dit proces als ooggetuige beschreven.
Aan de hand van de teksten van de schoolmeester schetst dr. Peer Meurkens, antropoloog, een levendig beeld van de samenleving in het negentiende-eeuwse Noord-Brabant. Hoe ging men met elkaar om, wat leerden de kinderen op school, welke betekenis had de Kerk en waaruit bestonden de maaltijden, zijn aspecten die aan bod komen. Dit boeiend geschreven boek werpt een nieuw licht op het Kempenland in de negentiende eeuw.
$14-ZLEGeschiedenisZuidoost BrabantAsten 800
Verhalen uit de geschiedenis van Asten, Heusden en Ommel
Zalinge-Spooren, L. van, Roosenboom, H., Laarshot, H. van de en Thelen, T.20121212-2012Asten, Heusden, Ommel, Geschiedenis, Politiek bestuurlijk, Godsdienstig leven, Landbouw, de Peel, Economische ontwikkeling, Vrije tijd, Cultuur en vermaak, Onderwijs327
In 2012 bestond de gemeente Asten 800 jaar. Ter gelegenheid van het 800-jarig bestaan is er een jubileumboek uitgebracht. Een schrijverscollectief bestaande uit diverse ervaren wetenschappers heeft drie jaar gewerkt aan de totstandkoming van dit boek. De insteek van dit boek is om vanuit diverse thematische invalshoeken de geschiedenis van Asten door de eeuwen heen te beschrijven. Die invalshoeken zijn onder andere politiek bestuurlijk, godsdienstig leven, landbouw, de Peel, economische ontwikkeling, vrije tijd, cultuur en vermaak en onderwijs. De volgende thema’s worden in aparte hoofdstukken beschreven:
- De Astense gemeenschap van Middeleeuwen tot in de achttiende eeuw.
- De kerk in het midden. Religie, opvoeding en onderwijs in de negentiende en twintigste eeuw
- De Peel, de schatkist van Asten
- Zonder wijn, bier, tabak of brandewijn: Overheid en politiek
- Vrije tijd, cultuur en vermaak in de negentiende en twintigste eeuw
- Asnoth, bebouwde grond
- Asten in het nieuws. Asten op weg
- Asten in het nieuws. De nieuwe tijd ingeloodst
305
$14-CNN8GeschiedenisZuidoost BrabantAlles wat hier leeft, spint, twernt of weeft
Geschiedenis van Geldrop en Zesgehuchten
Coenen, J.1987344
Zie recentie op:
https://www.heemkundekring-hlz.nl/heemkronijken/item/572/alles-wat-hier-leeft-spint-twernt-of-weeft-ofwel-de-geschiedenis-van-geldrop-en-zesgehuchten

Dit boek is geschreven als feestuitgave voor de Rabobank B.A. te Geldrop door Jean Coenen, die als historicus al voor een hele reeks dorpen in de omgeving de historie heeft uitgezocht.
$11-SHLGeschiedenisAlgemeenMijn NSB opaStrack van Schijndel, P.2018NSB, Wereldoorlog II, Duitse bezettingstijd, Geschiedenis, Collaboratie272
Verslag van een zoektocht naar het oorlogsverleden van de grootvader van de auteur, de Rotterdammer Karel Strack van Schijndel (1891) en diens zoon Leo (1920). Karel Strack van Schijndel, een arbeidsongeschikte marineofficier en ondernemer, kiest in de Tweede Wereldoorlog voor de Duitse zijde en wordt lid van de NSB. Zijn zoon Leo wordt vrijwilliger bij de SS en sterft in 1942 in Rusland. Vader Karel verdient veel geld door voor de Kriegsmarine linoleumvloeren te leggen in onderzeeboten. Na de oorlog wordt Strack geïnterneerd in kamp Amersfoort en veroordeeld. Bijzonder is dat Strack vervolgens een proces tegen zijn straf en de inbeslagneming van zijn bezittingen voert, wat hem in 1963 een bedrag oplevert. De auteur (1961) was onkundig van dit verleden, totdat zijn vader (85) in 2013 over zijn familie begon te praten en de auteur hielp bij zijn speurwerk. Het mondde uit in een persoonlijk, ongepolijst boek dat mede-nakomelingen van foute Nederlanders zeker zal aanspreken.
Historicus Maarten van Rossem over Mijn NSB-opa: "Deze roman wijkt fundamenteel af van het bekende, tragische verhaal van de kinderen van NSB'ers die er een leven lang niet in slaagden uit de schaduw van hun NSB-vader te komen. Mijn NSB-opa is een zeer leesbare, bijzondere familiegeschiedenis.
Deel samenvatting met dank aan Dr. Nelleke Manneke van de openbare bibliotheken in Nederland.
$
14-ET1GeschiedenisZuidoost BrabantGeschiedenis van Noord-Brabant
Deel 1: 1796-1890 Traditie en modernisering
Eerenbeemt, H.F.J.M. van den (Red.)19961796-1890 Noord-Brabant, Geschiedenis448
In 1996 vierde de provincie Noord-Brabant haar tweehonderdjarig bestaan. Ter gelegenheid daarvan verscheen deze driedelige uitgave Geschiedenis van Noord-Brabant. Zesendertig auteurs onder wie historici, economen, sociologen, juristen, ingenieurs, neerlandici, geografen en demografen schrijven vanuit hun wetenschappelijke achtergrond een deel van die geschiedenis. De delen behandelen achtereenvolgens de periodes 1796-1890 (traditie en modernisering), 1890-1945 (emancipatie en industrialisering) en 1945-1996 (dynamiek en expansie). Hierdoor ontstaat een gevarieerde kijk op de verschillende aspecten van het maatschappelijk leven. Elk deel kent dezelfde opbouw; na een algemene beschouwing volgen de deelterreinen bevolking, overheid, ruimtelijke omgeving en infrastructuur, materieel bestaan, sociale patronen, geestelijk en cultureel leven, historiografie, gevolgd door een slotbeschouwing. In deel drie worden een register en beredeneerde bibliografie opgenomen.
$14-ET2GeschiedenisZuidoost BrabantGeschiedenis van Noord-Brabant
Deel 2: 1890-1945 Emancipatie en industrialisering
Eerenbeemt, H.F.J.M. van den (Red.)19961890-1945Noord-Brabant, Geschiedenis432
In 1996 vierde de provincie Noord-Brabant haar tweehonderdjarig bestaan. Ter gelegenheid daarvan verscheen deze driedelige uitgave Geschiedenis van Noord-Brabant. Zesendertig auteurs onder wie historici, economen, sociologen, juristen, ingenieurs, neerlandici, geografen en demografen schrijven vanuit hun wetenschappelijke achtergrond een deel van die geschiedenis. De delen behandelen achtereenvolgens de periodes 1796-1890 (traditie en modernisering), 1890-1945 (emancipatie en industrialisering) en 1945-1996 (dynamiek en expansie). Hierdoor ontstaat een gevarieerde kijk op de verschillende aspecten van het maatschappelijk leven. Elk deel kent dezelfde opbouw; na een algemene beschouwing volgen de deelterreinen bevolking, overheid, ruimtelijke omgeving en infrastructuur, materieel bestaan, sociale patronen, geestelijk en cultureel leven, historiografie, gevolgd door een slotbeschouwing. In deel drie worden een register en beredeneerde bibliografie opgenomen.
$14-ET3GeschiedenisZuidoost BrabantGeschiedenis van Noord-Brabant
Deel 3: 1945-1996 Dynamiek en expansie
Eerenbeemt, H.F.J.M. van den (Red.)19961945-1996 Noord-Brabant, Geschiedenis496
In 1996 vierde de provincie Noord-Brabant haar tweehonderdjarig bestaan. Ter gelegenheid daarvan verscheen deze driedelige uitgave Geschiedenis van Noord-Brabant. Zesendertig auteurs onder wie historici, economen, sociologen, juristen, ingenieurs, neerlandici, geografen en demografen schrijven vanuit hun wetenschappelijke achtergrond een deel van die geschiedenis. De delen behandelen achtereenvolgens de periodes 1796-1890 (traditie en modernisering), 1890-1945 (emancipatie en industrialisering) en 1945-1996 (dynamiek en expansie). Hierdoor ontstaat een gevarieerde kijk op de verschillende aspecten van het maatschappelijk leven. Elk deel kent dezelfde opbouw; na een algemene beschouwing volgen de deelterreinen bevolking, overheid, ruimtelijke omgeving en infrastructuur, materieel bestaan, sociale patronen, geestelijk en cultureel leven, historiografie, gevolgd door een slotbeschouwing. In deel drie worden een register en beredeneerde bibliografie opgenomen.

Naar boven