De Leeuwarder Weeshuisrekeningen 1541-1608 zijn waarschijnlijk de belangrijkste bronnen voor het dagelijks leven in de zestiende eeuw in Leeuwarden en omgeving. Direct na de start van de opdracht om een nieuwe geschiedenis van het Leeuwarder Old Burger Weeshuis (1534) te schrijven kwam de spreker deze bron – die overigens wel bekend was, maar waar weinig mee was gedaan – op het spoor. Hij vroeg en kreeg toestemming van de opdrachtgever om deze rekeningen (circa 3000 bladzijden) te ontsluiten door ze te transcriberen en van een toepasselijke inleiding te voorzien. Het grote belang van de rekeningen zit op de eerste plaats in het feit dat alle lagen van de bevolking met het weeshuis te maken hadden. Wellicht nog belangrijker is het feit dat het een dagelijkse bron is, niet afhankelijk van toevallige civiele of criminele processen of incidenten. Elke dag moet er eten en drinken op tafel komen.
Het weeshuis werd bestuurd door de stedelijke elite, van goederen voorzien door de middenstand en in de lucht gehouden door meestal los werkvolk (‘scamelruyters’). De eerste eeuw van zijn bestaan onderhield het Weeshuis dat aan de Weerd gevestigd was ook een eigen boerderij. De rekeningen geven niet alleen inzicht in prijzen en producten, in de relatie tussen stad en platteland en straten en huizen in de stad, maar geven ook duizenden namen vrij die de bron voor genealogen interessant maken.
Meindert Schroor (Harlingen 1955) is geograaf, historicus en mede-eigenaar van Geografisch Onderzoeksbureau Varenius in Leeuwarden. Auteur van meer dan vijftig zelfstandige publicaties over landschap, demografie en waterstaat van vooral Fryslân en Groningen. Publiceerde zowel alleen als in samenwerking met anderen stadsgeschiedenissen van Leeuwarden, Groningen, Dokkum, Bolsward, Sneek en Harlingen. Was hoofdredacteur van de Nieuwe Encyclopedie van Fryslân. Was tot 1 januari 2023 portefeuillehouder Cultuurhistorie van de Waddenacademie.
N.B. De lezing is onderdeel van een vergadering, waarin ook verslagen van voorafgaande bijeenkomsten worden besproken. De voertaal is Fries. Belangstellenden zijn van harte welkom. De toegang is gratis.