Bij mijn genealogisch onderzoek in Antwerpen ontmoette ik Aert Peterszoon van Tuyl, die als brouwer en graankoopman leefde en werkte in Antwerpen in de tweede helft van de zestiende eeuw. In 1564 verkocht hij het leengoed Reynestein te Deil aan Jacob Pieck van IJzendoorn. Dat bracht mij er toe mij nader te gaan verdiepen in Aert van Tuyl en zijn mogelijke voorgeslacht in de Betuwe.
Aerts vader, Peter Aertszoon van Tuyl bleek al vóór 1510 in Antwerpen te wonen. Beiden, vader en zoon worden genoemd in het hoofdzakelijk Engelstalige boek dat in 1996 uitgegeven werd door een Amerikaanse nazaat Van Tuyl.[1] De daarin genoemde gegevens zijn goed gedocumenteerd, maar zeer summier. Sommige gegevens zijn moeilijk in overeenstemming te brengen met wat ik in Antwerpen over hen vond.
Peter Aertszoon van Tuyls tweede vrouw, Anna Jansdochter Vermoelen (van der Moelen) was vermoedelijk afkomstig uit het plaatsje Vuren. Een broer van haar, Peeter Van der Moelen was vóór 1566 priester en pastoor geweest te Nootdorp (ZH). Volgens het boek uit 1996 zou Peter in 1536 in Vuren gewoond hebben. In november 1536 verscheen hij echter in persoon voor schepenen van Antwerpen en was hij nog gehuwd met zijn uit Antwerpen afkomstige eerste (?) vrouw, met wie hij rond 1521 trouwde.
Hij zou ook een dochter Marie gehad hebben die in 1545 non was in het klooster Mariencroon te Culemborg. Was zij een dochter uit dat huwelijk of uit een nog eerder, mij onbekend huwelijk?
Na Peters overlijden te Antwerpen omstreeks 1557 is er alleen sprake van Aert, zijn enige zoon uit zijn laatste huwelijk.
Wat verder vreemd is dat Aert van Tuyl het leengoed Reynestein in 1558 niet overnam van zijn vader, maar van Johan Willemszoon van Buren, die het zelf in 1555 overnam van zijn vader Willem Peterszoon van Buren en het in 1558 overdroeg aan Dirck Walravenszoon van Malburgen, die de eed aflegde voor de minderjarige Aert van Tuyl Peterszoon.[2]
Wie was Dirck van Malburgen en in welke relatie stond hij met Aert van Tuyl of diens vader Peter?
De schrijvers van bovengenoemd boek gingen er van uit dat deze tak Van Tuyl uitgestorven was met Aert. Dat is zeker niet juist. Aert had uit twee huwelijken vier volwassen geworden kinderen. Misschien had hij ook nog een buitenechtelijke zoon Abraham Aertszoon van Tuyl, wiens nakomelingen zich halverwege de zeventiende eeuw in Waalwijk en omgeving ophielden.
Ik acht het mogelijk dat er sinds 1996 door nader onderzoek en het beschikbaar komen van Betuwse bronbewerkingen meer bekend geworden is over deze tak van de familie Van Tuyl. Mochten er onderzoekers zijn die meer weten over met name Peter Aertszoon van Tuyl († circa 1557) dan zou ik graag met hen in contact komen.
Reacties graag via de webmaster: webredacteur-bet@ngv.nl
Mirjam Neuteboom-Dieleman
[1] R.L. van Tuyl en J.N.A. Groenendijk, ‘A Van Tuyl Chronicle, 650 Years in the History of a Dutch-American Family’, 1996, p. 504.
[2] J. Sloet en A.H. Mertens van Sevenhoven, ‘Register op de leenaktenboeken van het Vorstendom Gelre en Graafschap Zutphen’, 1924, p. 569-570.
Informatie over da afbeelding: Tiendenkaart van Deil (getekend in 1713 door J. van Broeckhuysen), ten behoeve van het kapittel van Sint Marie te Utrecht. Uitsnede met kasteel Rhijnestein te Deil. Wikipedia: File:Tiendenkaart 1713 (uitsnede met Rhijnestein).jpg – Wikimedia Commons en Het Utrechts Archief: https://hetutrechtsarchief.nl/collectie/609C5C84378F4642E0534701000A17FD